دیوارچینی و آموزش اصول دیوار کشی در یک مقاله جامع

اگر زلزله‌های اخیر را به خاطر بیاورید بیشترین بخشی که در زلزله آسیب می‌بیند و آوار ناشی از آن سبب تلفات جانی و مالی می‌شود، دیوار است. دیوار کشی یا دیوار چینی ساختمان یکی از مراحل بسیار مهم و حیاتی در تعیین کیفیت سازه است.

اما چه قدر با نکات حرفه‌ای اجرای آن آشنا هستید؟! در این مقاله به طور کامل دیوارچینی و نحوه انجام آن را توضیح داده‌ایم و صفر تا صد تمامی نکات را نیز بازگو کرده‌ایم. پس این مقاله جامع و کامل آکادمی عمران را از دست ندهید تا با اصول دیوار چینی جدید آشنا شوید!

فیلم آموزش دیوار چینی

با مشاهده فیلم زیر با اجرای دیوار چینی آشنا شده و این مقاله را با دید بهتری بخوانید. این فیلم تنها قسمت کوتاهی از آموزش اجرای ساختمان آکادمی عمران است. پیشنهاد می‌کنیم حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به این آموزش سر بزنید.

دیوار چینی چیست؟

دیوار چینی فرآیندی است که با استفاده از آجر، بلوک‌های سفالی یا بتنی اقدام به ساخت دیوار کرده و برای این کار از چسب یا ملات استفاده می‌شود. به دیوارچینی، دیوار کشی نیز گفته می‌شود.

یکی از مراحل مهم در ساخت سازه‌ها دیوار چینی است چرا که نقش بسیار مهمی در جلوگیری از ریزش آوار هنگام زلزله دارد.

به طور کلی هدف از دیوار چینی جدا کردن قسمت‌های مختلف یک سازه و ایجاد فضاهایی با کاربری‌های مختلف است.

کیفیت این عملیات به عوامل مختلفی از جمله کیفیت مصالح مصرفی، نحوه انجام کار، کیفیت سیستم سازه بستگی دارد.

در صورتی که دیوار کشی ساختمان به روشی اصول انجام پذیرد، هزینه تعمیر و نگهداری آن بسیار اندک و عمر مفید سازه بیشتر خواهد بود.

در صورت انجام غیر اصولی دیوار کشی خانه، مشکلات فراوانی در آینده از جمله عدم مقاومت کافی در زمین لرزه و آتش‌سوزی، عبور دادن سروصدا و مشکلاتی در نازک کاری به وجود می‌آید.

اگر می‌خواهید به تمام مراحل نازک کاری به ترتیب اولویت مسلط شوید، در یک مقاله کامل به همراه فیلم به این موضوع پرداخته‌ایم. برای مطالعه روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.یکی از نکاتی که در اجرای دیوار چینی باید به آن توجه کرد، اتصال دیوارها به سازه است. این اتصالات باید به نحوی اجرا شوند که شرایط زیر را تامین کنند:

1. خیز تیر بالا و پایین دیوار تاثیری در عملکرد دیوار نداشته باشد.
2. نیروی‌های جانبی مانند باد و زلزله اختلالی در عملکرد آن به وجود نیاورد و در دیوار ترک ایجاد نکند.
3. جابه‌جایی نسبی طبقات تاثیری بر روی دیوار نداشته باشد.

مصالح دیوارچینی

تا این بخش از مقاله به مفهوم دیوار چینی ساختمان و پاسخ به سوال ” هدف از دیوار چینی چیست ” پی بردید.

در ادامه به بررسی کامل مصالح و لوازم مورد استفاده در این عملیات می‌پردازیم.

مصالح و لوازم مختلفی در عملیات دیوار کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در حالت کلی مصالح کاربردی شامل موارد زیر است:

1. ملات

ترکیبی از ماسه با سیمان یا آهک است که در این ترکیب از آب نیز استفاده می‌شود. نقش ملات در دیوار چینی متصل کردن اجزا، توزیع نیروی وزن مصالح و نیروهای خارجی به کل سطح است.

برای آشنایی بیشتر با سیمان مقاله ” سیمان پرتلند ” مطالعه شود.

ملات مناسب، ملاتی است که چسبندگی کافی برای کنار هم نگه داشتن اجزاء تشکیل دهنده دیوار را داشته باشد.

ترکیب آب و سیمان عمل هیدراتاسیون را شکل می‌هد که نتیجه آن ایجاد ماده‌ای ژله‌ای است.

این ماده به تنهایی مقاومت فشاری کافی را ندارد، لذا معمولا ماسه به این دوغاب سیمان اضافه شده تا علاوه بر چسباندن اجزاء دیوار، ماسه نیز به ژل سیمان و اجزاء دیگر بچسبد و ملات مقاومت فشاری مناسبی پیدا کند.

2. آجر

آجر ترکیبی از خاک رس، چسب، شن، آهک، سیمان و سنگ است که در قالب‌های مخصوصی ریخته، فشرده و سپس خشک می‌شود.

آجرها خود انواع مختلفی دارند که عبارتند از آهکی، سفالی، متخلخل و غیره.

با استفاده از آجر می‌توان دیوارهایی با ضخامت‌های مختلف اجرا کرد. معمولا ابعاد استاندارد آجرها 20×10×5 سانتی‌متر است.

به طور مثال برای ساخت دیوار 20 سانتی‌متری از یک ردیف و برای ساخت دیوار 40 سانتی‌متری از دو ردیف آجر استفاده می‌شود.

همچنین اجرای دیوارهایی با ضخامت 30 سانتی‌متر و بیشتر از 50 سانتی‌متر نیز میسر است.

دقت کنید که آجرها پیش از اجرای دیوار حتما داخل آب، زنجاب شوند. یعنی پیش از قرار دادن آجرها روی هم، چند دقیقه داخل سطلی پر از آب نگه داشته شوند.

این کار باعث می‌شود تا آجر جذب آب کرده و هنگام اجرا آب ملات را به خود نکشد.

اگر زنجاب انجام ندهیم آجر آب ملات را کشیده، هیدراتاسیون سیمان کند یا متوقف شده و اصطلاحا ملات خشک می‌شود.
ملات خشک توانایی چسبندگی پایینی دارد.

همچنین اگر دیوار در برابر خوردگی و گرد و خاک نیاز به مقاومت داشت، باید روی آجرها از مواد محافظت کننده استفاده شود.

3. سنگ

برخی اوقات بنابر کاربرد از سنگ نیز در دیوار چینی ساختمان بتنی یا فلزی استفاده می‌شود، اما عمده استفاده سنگ در دیوارچینی مختص به دیوار حائل است.

بدیهی است به دلیل حجم و وزن بالای سنگ استفاده از آن برای دیوارهای داخلی ساختمان، منطقی نیست.
اما می‌توان برای دیوارچینی محوطه یا دیوارهای باربر در جاده‌ها از آن استفاده کرد.

سنگ‌های استفاده شده در دیوار کشی معمولا شکل خاصی نداشته و با نام‌های مالون و بادبر شناخته می‌شوند.

در نشریه شماره 90 با عنوان دیوارهای سنگی در مورد انواع سنگ‌ها و دیوارچینی سنگی به طور کامل صحبت شده است.

منظور از سنگ‌های مورد استفاده در دیوارچینی سنگ‌های نما با ضخامت 2 سانتی‌متر که به دیوار متصل می‌شود، نیست. این سنگ‌ها صرفا برای نماسازی دیوارهای چیده شده استفاده می‌گردند.

4. بلوک (اعم از بلوک سیمانی، سفالی، اتوکلاو شده، پرلیتی و گچی)

بلوک‌ها به دلیل وزن پایین در حال حاضر بهترین گزینه برای ساخت دیوار هستند.

بلوک‌های متنوعی برای دیوار چینی اسکلت بتنی و فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ به همین دلیل در انتها مقاله تمامی بلوک‌ها را معرفی می‌کنیم.

۳۰ ساعت آموزش حرفه‌ای دفترفنی و ساختمان سازی

دریافت مینی دوره رایگان

لوازم دیوار چینی ساختمان نیز عبارتند از:

5. شمشه

شمشه یا تراز وسیله‌ای برای اطمینان از هم تراز بودن دیوارها از نظر عمودی و افقی است. معمولا شمشه‌ها به 2 صورت چوبی و فلزی هستند که نوع فلزی خصوصاً آلومینیومی کاربرد بیشتری دارد.

شاید نام شمشه ملات را از بناها شنیده باشید. شمشه ملات به صورت L شکل بوده که زبانه کوچکی دارد.
این زبانه به اندازه ضخامت ملات دیوارچینی ارتفاع و به اندازه عمق تورفتگی ملات طول دارد.

بناها هر رجی که می‌چینند روی آن شمشه ملات قرار می‌دهند تا ضخامت ملات بین رج‌ها و عمق تورفتگی هر رج برابر باشد و دیوار نمای قشنگی به خود بگیرد.

بدیهی است از شمشه ملات برای دیوارهای آجری نما استفاده می‌شود و برای دیوارهایی که در نما نیستند و روی آن‌ها بعدا با گچ و خاک پوشانده می‌شود استفاده از ریسمان کار کفایت می‌کند.

هنگام اجرای پوشش گچ و خاک برای دیوارهایی که در نما نیستند، از شمشه معمولی برای پخش و یکنواخت سازی ضخامت پوشش روی دیوار اجرا شده استفاده می‌شود.

6. شاقول

شاقول وسیله‌ای برای تراز کردن دیوار است تا کاملا در راستای عمود قرار گیرد. به عبارتی زاویه نسبت به افق کمتر یا بیشتر از 90 درجه نباشد.

7. کمچه

برای پخش یکنواخت ملات، بندکشی و ماهیچه‌کشی کاربرد دارد.

8. تخته ماله 

ماله کشی یکی از آخرین مراحل در طریقه دیوار چینی است. از تخته ماله جهت ایجاد پوشش مناسب روی دیوار و پخش کردن یکنواخت آن استفاده می‌شود.

مراحل و نحوه دیوار چینی ساختمان

در ادامه مقاله به بررسی گام به گام مراحل اجرای دیوار چینی می‌پردازیم و هر آنچه که باید بدانید را شرح خواهیم داد.

1. اجرای ردیف اول تمامی دیوارها

این کار به منظور پیشگیری از به وجود آمدن اشتباه در طراحی و نقشه انجام شده و حتی می‌توان بدون استفاده از ملات و گچ نیز این کار را انجام داد. نام این کار رگه چینی یا یک رگه کردن است.

2. نصب شمشه فلزی و شاقول کردن دیوارها

بعد از اینکه نحوه چیدمان دیوار را تعیین کردید باید به ابتدا و انتهای دیوار شمشه فلزی نصب و با استفاده از شاقول دستی آن را شاقول کنید.

3. ثابت کردن شمشه‌ها

در این مرحله از دیوار چینی باید شمشه‌ها را به کف و سقف متصل و تثبیت کنید و سپس با استفاده از ریسمان کشی، دیوار ردیف به ردیف چیده شود.

یکی از مهمترین کارهایی که در طول عملیات دیوار کشی باید به آن توجه داشته باشید تا در نازک کاری دچار مشکلات اجرایی نشوید، گونیا کردن است.

برای گونیا کردن کافیست از دو گوشه دیوار، ریسمانی به حالت قائم به هم ببندید و به اندازه 60 سانتی‌متر روی یکی و 80 سانتی‌متر روی دیگری علامت گذاری کنید.

اگر وتر 100 سانتی‌متر باشد، در این حالت مشکلی وجود ندارد و همینطور کار را پیش ببرید اما اگر 100 سانتی‌متر نبود، ریسمانی را جا به جا کنید تا به اندازه 100 سانتی‌متر برسید.

البته برای این کار از گونیاهای فلزی نیز می‌توانید استفاده کنید.

لزوم اجرای وال پست در دیوار چینی جدید

در دیوار چینی جدید و طبق پیوست ششم آیین نامه 2800، جهت مهار خارج از صفحه دیوارهایی با طول بیشتر از 4 متر باید از وال پست به عنوان تکیه‌گاه باید استفاده شود.

اتصال وال پست باید به کف سازه باید به صورت مفصلی باشد، اما اتصال آن در زیر تراز سقف به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم شود.

جهت ایجاد امکان حرکت درون صفحه دیوار، اتصال وال پست در زیر تراز سقف باید به صورت کشویی و در راستای داخل صفحه دیوار باشد.

به این نکته توجه کنید که جهت عایق‌بندی دیوارهای خارجی باید روی سطح وال‌پست‌ها با پشم سنگ ضد رطوبت پوشانیده شود.

در صورتی که ارتفاع دیوار بیش از 3.5 متر شود، در وال پست باید تیرک اجرا شود. تیرک ها اعضای افقی با مقاطع فولادی یا بتنی هستند.

تیرک‌ها باید کاملا روی دیوار بنشیند. به این نکته توجه داشته باشید که بار وزنی دیوار بالایی نباید به تیرک وارد شود.

در دیوارچینی برای مهار لرزه‌ای دیوار می‌توان از روش دیگری به نام وال مش نیز استفاده کرد که در یک مقاله به طور کامل آن را بررسی کردیم. برای مطالعه آن روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

میلگرد بستر در دیوار چینی

دیوارهای بلوکی به دلیل عملکرد دوطرفه آن‌ها باید به وسیله میلگردهای بستر مسلح شوند. اجازه بدهید پیش از اینکه راجع به اجرای میلگرد بستر صحبت کنیم ابتدا فیلم زیر را مشاهده کنید تا با دیدی بهتری به مطالعه ادامه مقاله بپردازید.

میلگرد بستر بین رج‌های دیوار (اصطلاحا در بند بستر دیوار) جهت محکم کردن دیوار در برابر نیروی زلزله قرار داده می‌شود.

این میلگردها از جنس مفتول یا میلگرد آجدار با قطر 4 میلی‌متری هستند که خاصیت ضد خوردگی نیز دارند.

میلگردهای بستر باید کاملا در داخل ملات مدفون شوند تا به کمک ملات پیوستگی بین میلگرد بستر و دیوار به وجود آمده و عملکرد آن را یکپارچه می‌سازد.

میلگردهای بستر در دو نوع میلگرد بستر خرپایی و نردبانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

میلگرد بستر به وسیله بست به دیوار متصل شده و بین رج های دیوار با حداکثر فاصله یک متر قرار می‌گیرند.

طبق مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان در مواقعی این میلگردها و بست‌ها باید از جنس فولاد ضد زنگ، فولاد گالوانیزه یا میلگرد آجدار سرد نورد باشند.

در مورد دیتیل اجرایی میلگرد بستر و نحوه اتصال آن در اسکلت فلزی و بتنی، به طور کامل در مقاله ” میلگرد بستر ” صحبت کرده‌ایم. توصیه می‌کنیم حتما آن را مطالعه کنید.

روش های اتصال دیوار به اعضای قائم

اتصال دیوار به اعضای قائم مانند ستون‌ها و دیوارهای برشی باید به گونه‌ای باشد که امکان جابه‌جایی فراهم شود.

این اتصال به سه روش انجام می‌پذیرد:

• اتصال کشویی با استفاده از دو نبشی یا ناودانی

یک روش اتصال مناسب است که به وسیله نبشی یا ناودانی‌های گرم‌نورد یا سردنورد شده فولادی، عضو قائم به دیوار متصل می‌شود. نبشی‌ها یا ناودانی مانند شکل زیر، به طرفین دیوار متصل می‌شوند.

• استفاده از بندهای انعطاف‌پذیر U شکل یا بست رادیکالی

بندهای U شکل یا بست رادیکالی (به دلیل شباهت آن به علامت رادیکال) جهت مهار خارج از صفحه دیوار و همچنین ایجاد آزادی جابه‌جایی در درون صفحه مطابق شکل زیر قرار داده می‌شوند.

• شاخک یا بست انتهایی

همانطور که گفتیم اگر در دیوار از میلگرد بستر استفاده‌ کنیم، این میلگردها به وسیله بست به دیوار متصل می‌شوند و دیگر به وجود نبشی‌ها یا ناودانی نیازی نیست.

نکته:

در صورت استفاده ار دیوارهای پانلی نیازی به اتصال بین دیوار و عضو قائم نبود و صرفا با موادی مانند پشم سنگ ضد رطوبت پر می‌شوند.

همچنین روی آن یک لایه شبکه الیاف یا رابیتس جهت جلوگیری از ترک در هنگام نازک کاری قرار داده می‌شود.

اتصال دیوار به سقف

در اتصال دیوار به سقف‌ها باید امکان جابه‌جایی وجود داشته و اتصال بین آن دو مستفیم نباشد.

با استفاده از دو نبشی یا یک ناوادانی می‌توان لبه بالایی دیوار را به سقف متصل نمود. همانطور که گفتیم این اتصال باید امکان جابه‌جایی به دیوار را بدهد به همین دلیل نبشی یا ناودانی نباید به دیوار پیچ، میخ یا جوش داده شوند.

بین دیوار و سقف باید فاصله‌ای لحاظ شود که در صورت خیز تیر، اتصالی بین آن دو برقرار نشود.

نحوه اجرای این نبشی‌ها به این شکل است که ابتدا فقط در یک سمت قرار داده می‌شوند و پس از دیوارچینی و آخرین ردیف بلوک، سمت دیگر نبشی قرار داده می‌شود.

همچنین به جای استفاده از نبشی، می‌توان در رج آخر دیوار از میلگرد بستر استفاده کرد. جزئیات اجرایی آن را در شکل زیر می‌بینید. عملکرد دیوار در محاسبات و در این حالت به صورت یک طرفه لحاظ می‌شود و بارهای جانبی (باد و زلزله) وارده بر دیوار به وال پست‌ها و آرماتورهای بستر نیز لحاظ می‌شوند.

جهت اتصال دیوار به سقف در اسکلت بتنی با توجه به سقف اجرا شده، می‌توان از کاشت میل مهار پس از اجرای تیر استفاده کرد.

در اجرای دیوارهای داخلی در صورتی که راستای دیوار در جهت عمود بر تیر یا تیرچه باشد، جهت اتصال آن با سقف می‌توان رج انتهایی یا یکی مانده به آخر آن را با میلگرد بستر مسلح کرد. در تصویر زیر دیتیل اجرایی آن را می‌بینید.

اتصال دیوارهای غیرسازه‌ای به یکدیگر

در دیوارهای متقاطع جهت جلوگیری از تنش‌های کششی می‌توان از همان اتصال دیوار به ستون (بست‌های فلزی) استفاده کرد. روش دیگر در اجرای آن استفاده از وال پست است که در شکل زیر جزئیات اجرایی آن را می‌بینید.

اجرای نعل درگاه

اجرای نعل درگاه درب یا پنجره یکی از موارد مهمی که تقریبا در یک زمان با دیوارچینی آغاز می‌شود. نعل درگاه در واقع تیری است که در بالای پنجره یا درب برای تحمل بار وارده و انتقال آن به دو طرف دیوار، قرار داده می‌شود.

برای بازشوهای بزرگتر از 2.5 متر باید وال پست و نعل درگاه تعبیه شود.

در بازشوهای کوچیکتر، اگر از فریم فلزی استفاده شود و بست‌های فلزی به قاب جوش داده شوند، نیازی به اجرای وال پست نیست در غیر این صورت اجرای وال پست ضروری می‌شود.

برای مطالعه بیشتر در مورد اجرای نعل درگاه و نکات آن به مقاله ” نعل درگاه ” حتما سر بزنید.

در شکل‌های زیر دیتیل اجرایی آن‌ها را مشاهده می‌کنید.

اجرای دیوار در دهانه مهاربندی اسکلت فلزی

اجرای دیوار در این قاب‌ها باید در جهت داخل صفحه از قاب مهاربندی شده جدا شود و بین آن دو هیچ گونه اتصالی برقرار نشود.

در صورت وجود اتصال، مهاربند نمی‌تواند عملکرد مناسبی داشته باشد به همین دلیل دیوار باید خارج از محور مهاربند و با توجه به شکل زیر از مهاربند جدا شود.

جهت زیبایی کار و پوشاندن مهاربند می‌توان از دو دیوار در دو سمت قاب مهاربندی شده استفاده کرد و همانطور که گفتیم نباید هیچ اتصالی با مهاربند داشته باشند.

اصول دیوار کشی یا دیوار چینی برای حرفه‌ای‌ها

• قبل از دیوارچینی یک ردیف از آجرها را کنار هم بچینید تا از بروز مشکلات احتمالی در پلان معماری پیشگیری شود (یک رگه کردن).
• بلوک را متناسب با شرایط انتخاب کنید که بهترین کارایی را داشته باشد.

به طور مثال برای دیوارهای جداساز ساختمان از بلوک سیمانی سنگین استفاده نکنید.

همچنین برای دیوارچینی محوطه از بلوک سیمانی سبک استفاده نکنید.

• از روی رنگ مصالح دیوارچینی به مناسب یا نامناسب بودن آن می‌توان پی برد.

به صورتی که در بلوک‌های سفالی، رنگ کرم نشانگر پخت مناسب و رنگ سرخ نشانگر پخت ناقص است.

در بلوک‌های سیمانی نیز شن نما بودن سطح نشانگر دانه‌بندی نامناسب و کم بودن میزان سیمان در طرح اختلاط است.

• حتما پیش از دیوارچینی در ساختمان با استفاده از آجر یا بلوک آن‌ها را زنجاب یا حداقل خیس کنید.

چرا که آب ملات را جذب نکند، چسبندگی و استحکام ملات بیشتر شود؛ در صورت جذب آب ملات توسط آجر یا بلوک، ملات پوک می‌شود.

• ردیف دیوار باید کاملاً صاف باشد و به هیچ وجه دیوار مایل حتی در دیوارچینی سطوح شیبدار نیز مورد قبول نیست و باید به صورت پله‌ای انجام شود.
• بندهای قائم بلوک‌های دو ردیف پشت سر هم نباید در امتداد هم قرار بگیرند.

• ضخامت بندهای افقی بین 1 تا 1.5 سانتی‌متر باشد.

در دیوارهای باربر بندهای قائم باید با ملات پر شوند اما در دیوارهای غیر باربر نیازی نیست.

• دیوارها کاملا شاقول شوند تا در نازک کاری هزینه اضافی جهت پنهان کردن ناشاقولی دیوار ایجاد نشود.

همچنین در صورت بی‌دقتی در شاقول کردن، دوغاب خور کاشی حمام، سرویس‌ها و سنگ نما بیشتر خواهد شد.

• برای کاستن از میزان دوغاب خور سنگ نما باید دیوارهای خارجی در طبقات مختلف هم باد چیده شوند.

• به هنگام اجرای تیغه‌ها بعد از هر 5 تا 10 ردیف دیوارچینی باید دوغاب ریخته شود.
• دیوارهای متقاطع به صورت هشتگیر انجام شده و به طور کامل باهم درگیر شوند.

هشتگیر نکردن سبب اتصال ناکافی و فروریختن دیوارها در اثر بارهای جانبی می‌شود.

• دیوارچینی با بلوک های فاق و زبانه سبب افزایش کارایی لرزه‌ای دیوار به خاطر چفت و بست بهتر بلوک‌ها کنار هم می‌شود.

• برای ایجاد تکیه‌گاه مناسب و پیشگیری از سقوط دیوار در اثر نیروی زمین لرزه، محل اتصال دیوار و سقف باید با آجر فشاری یا بلوک به حالت مایل با فشار و ضربه انجام گیرد. ایجاد گیرداری هر چند جزئی، در جلوگیری از واژگونی دیوارها در امتداد خارج از صفحه مؤثر است.
• برای افزایش سختی خارج از صفحه و پیشگیری از واژگونی باید دیوارها با استفاده از شاخک‌هایی به عناصر سازه‌ای وصل شوند. مهار دیوارها از طریق روش‌های گوناگونی امکان‌پذیر است که عبارتند از:
• قرار دادن صفحات فلزی درون قالب ستون
• سوراخ‌کاری ستون‌ها توسط مته و کوبیدن میلگرد داخل آن‌ها
• جوشکاری تسمه فلزی دور ستون
• نصب صفحات فلزی به استفاده از رول بولت
• در صورت افزایش طول آزاد دیوار از کمترین میزان 40 برابر ضخامت دیوار یا 6 متر، حتماً از وال پست‌های قائم برای مهار کردن دیوار استفاده شود. همچنین در صورت افزایش ارتفاع دیوار از 3.5 متر انجام وال پست عرضی در ارتفاع الزامی است.

• برای پیشگیری از اثرات منفی میانقاب بنایی به اسکلت، دیوارها باید با مصالح انعطاف‌پذیر اعم از یونولیت به ضخامت حداقل 5 سانتی‌متر از اسکلت جدا شوند.

یکی از این اثرات منفی متداول، تخریب سازه در اثر پدیده ستون کوتاه است.

• در دیوارهای 2 جداره تمهیدات موردنیاز برای متصل کردن دو قطعه در نظر گرفته است. در هر چند ردیف میلگردهای S شکل داخل بندها قرار دارد.
• در دیوارهای خارجی باید ضوابط و مقررات مبحث نوزدهم کاملاً رعایت شود. استفاده از بلوک‌هایی که عرض 15 یا 20 سانتی‌متر یا بلوک‌های فوم دار برای کاهش تبادل حرارتی در دیوارهای خارجی ضروری است.

• کرسی چینی دیوارهای زیرزمین با ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر با آجر فشاری مرغوب با عرض حداقل 10 سانتی‌متر بیشتر از ضخامت دیوار روی آن انجام می‌شود.
• در ساختمان‌های بتنی برای جلوگیری از نمای نامناسب راه پله در اثر بیرون زدگی تیرها، پیشنهاد می‌شود دیوارچینی این بخش همباد وجه داخلی تیر انجام شده و لغازها در قسمت بیرون ساختمان ایجاد شود. در باقی بخش‌ها نیز پیشنهاد می‌شود از ایجاد لغاز همانند سالن پذیرایی و اتاق‌ها خودداری شده و پیش آمدگی ستون‌ها در فضاهای فرعی همانند حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه قرار گیرد.
• دیوارها حداقل به مدت 3 روز آبپاشی شوند تا استحکام ملات افزایش یابد و ترک نخورند.

• در صورتی که در دیوار ترک ایجاد شد در گام اول باید منبع آن را تشخیص و سپس شروع به اصلاح آن شود.
• ارتفاع تمام دیوارها باید تا تراز سقف سازه ادامه پیدا کند.
• سوراخ‌های کوچک و بزرگ در دیوارها به هنگام اجرا به خصوص در محل مهاربندها یا لوله‌های تأسیسات با تکه بلوک و ملات پر شوند.

• محل سوراخکاری تأسیسات برقی و مکانیکی در واحدهای کنارهم نباید روبه‌روی هم باشد. چرا که سبب از بین رفتن ضخامت بلوک و در نتیجه عدم عایق صوتی می‌شود.

بنابراین سوراخ‌کاری تأسیسات در مکان‌های متفاوت و با فاصله از واحد مجاور انجام گیرد.
یکی دیگر از راهکارها  پر کردن درز با ملات یا فوم پلی یورتان است.

• امتداد بلوک‌های سفالی در ردیف‌های افقی به هم متصل هستند. به همین دلیل سوراخکاری یک بخش یا اتصال به جریان هوای آزاد در نما، عدم هوا بندی مناسب و انتقال صوت امکان‌پذیر است.

انواع بلوک‌ها و ویژگی‌های مصالح به کار رفته در دیوارچینی

هر کدام از بلوک‌های نام برده شده برای دیوارچینی نکات مثبت و منفی مختص خود را دارد. در ادامه به برخی از این ویژگی‌ها اشاره خواهیم کرد.

1. بلوک سفالی

این نوع از بلوک‌ها افزون بر دیوار چینی در سقف تیرچه بلوک هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بلوک سفالی به طور کلی از گل رس و آب در کوره ساخته می‌شود.

• در بلوک‌های سفالی نکات مثبت زیر وجود دارد:
• مقرون به صرفه
• اندازه کوچک
• امکان ایجاد عایق بندی صوتی به کمک کارگذاری یونولیت داخل یا بین بلوک‌ها وجود دارد.

به طور مثال می‌توان از یونولیت بین دو بلوک 7 سانتی‌متری استفاده کرد و دیواری با ضخامت 15 تا 17 سانتی‌متر به صورت عایق اجرا کرد.

نکات منفی آن نیز شامل موارد زیر است:

• سرعت اجرای کم
• میزان پرت بالا
• امکان ایجاد پل صوتی و حرارتی

برای مطالعه بیشتر در مورد بلوک سفالی و نکات آن به مقاله بلوک سفالی سر بزنید.

2. بلوک سیمانی

بلوک سیمانی ترکیبی از ماسه، آب و سیمان است. انواع بلوک سیمانی به صورت ته بسته، ته باز، 3 جداره و 2 جداره تولید می‌شود.

در بلوک ته بسته قسمت تحتانی بلوک که روی هم قرار می‌گیرند بسته است.

بنابراین برای اجرای دیوارهای سنگین که می‌خواهیم داخل بلوک‌ها را با ملات سیمان پر کنیم، مناسب‌تر هستند.

هرچه جداره بلوک بیشتر باشد مقاومت بالاتری داشته و عایق بهتری است. معمولا بلوک‌ها دو یا سه جداره تولید می‌شوند.

در ساخت بلوک‌های سیمانی می‌توان از ماسه، پوکه صنعتی لیکا یا پوکه معدنی پرلیت استفاده کرد.

البته بسته استفاده از هر کدام به بلوک سیمانی، بلوک لیکا و بلوک پرلیت معروف هستند.

در بلوک‌های سیمانی مزایای زیر وجود دارد:

• سبک
• چسبندگی کافی به ملات
• سرعت اجرای بالا

از معروف‌ترین بلوک‌های سیمانی مورد استفاده در دیوارچینی می‌توان به بلوک لیکا و بلوک پرلیت که سبک وزن‌تر هستند، اشاره کرد.

در مقاله ” بلوک سیمانی “ به طور کامل‌تری در مورد بلوک سیمانی صحبت می‌کنیم.

این بلوک‌ها در اجرای سقف نیز استفاده می‌شوند.

3. بلوک اتوکلاو شده

ترکیبات این نوع بلوک‌ها که هبلکس نیز نامیده می‌شوند شامل سیمان، سیلیس، آهک، پودر آلومینیوم است.

ابعاد بلوک هبلکس مشخص می‌کند که چه تعداد از این متریال برای پروژه نیاز داریم. با توجه به اینکه به طور کلی سایز این قطعات بزرگتر از بقیه‌ بلوک‌ها است لذا استفاده از آن باعث بالا رفتن سرعت ساخت و ساز می‌گردد.

نکات مثبت بلوک‌های اتوکلاو شده:

• سبک بودن
• کاهش بار مرده
• عایق بندی صوتی و حرارتی
• مقاوم در برابر حریق

و نکات منفی آن نیز شامل موارد زیر است:

• میزان جذب آب بالا
• قیمت بالا

4. پانل

پانل‌های گچی مورد استفاده در 2 نوع توپر و سوراخ‌دار هستند که با استفاده از چسب یا ملات گچ روی هم نصب می‌شوند. مزایای این مصالح در دیوار چینی ساختمان سبک وزن بودن و نیاز نداشتن به اجرای آستر گچ و خاک است.

بزرگترین عیب پانل‌های گچی نیز در عدم مقاومتشان در برابر رطوبت است.

در مقاله ” پنل سه بعدی “ به طور کامل در مورد پانل سه بعدی و نکات آن صحبت می‌کنیم.

اگر می‌خواهید درباره دیوار خشک یا درای وال که از پنل‌های گچی مختلفی ساخته شده و بنابر ترکیباتشان کاربردهای گوناگونی دارند آشنا شوید روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

در انتها ممکن است برایتان سوالی پیش بیاید که به چه شکل می‌توان با صرف کمترین هزینه یک ساختمان مقاوم و اصولی را ساخت؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال توصیه می‌کنیم حتما به مقاله ” بهینه سازی سازه “ سر بزنید تا با دست پر از آکادمی عمران خارج شوید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری