بارهای وارده به یک اسکلت فلزی از طریق کف و تیرها به ستون ها می‌رسند. ستون ها این نیروها را از طریق بیس‌پلیت به پی منتقل می‌کنند، به همین دلیل بیس‌پلیت نقش حساسی در سازه داشته و باید در طرح و اجرای آن دقت بسیاری شود. اما چه قدر در مورد آن‌ها می‌دانید؟! آیا با نکات حرفه‌ای آن آشنا هستید؟! با خواندن این مقاله نسبت به تمامی نکات نصب بیس پلیت ، نحوه اتصال ستون فلزی به فونداسیون ، بیس پلیت و بولت آگاهی کامل پیدا می‌کنید، پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می آموزید:
بیس پلیت چیست ؟
نصب بیس پلیت یا صفحه ستون
شابلون بیس پلیت چیست ؟
بیس پلیت و بولت
نحوه اتصال ستون به بیس پلیت
اجرای گروت ریزی بیس پلیت
بیس پلیت چیست ؟
بیس پلیت ورق فولادی است که ستون را به فونداسیون بتنی متصل می‌کند. هدف از نصب بیس پلیت ، تامین اجزا و وسایل اتصال به نحوی است که کلیه بارهای موجود در ستون بتوانند با اطمینان کافی از طریق پی به زمین منتقل شوند.
نصب بیس پلیت یا صفحه ستون
نحوه اتصال ستون به بیس پلیت ، معمولا به یکی از این دو روش زیر انجام می‌گیرد:
۱) ستون و صفحه ستون در محل کارگاه ساخته شده و توسط جوش نفوذی کاملا به هم متصل می‌شوند. سپس آن را به وسیله میلگرد انتظار خم شده که به آن بولت گویند، (میل مهارهایی که قبلا در پی تعبیه شده و به بیرون از پی ادامه دارد) به پی متصل می‌کنند.
این روش مناسب ساختمان‌های با تعداد زیادی ستون سبک و تیرهای برق است.
۲) در این روش ستون و صفحه ستون به طور جداگانه نصب می‌شوند.
در این حالت، ابتدا صفحه ستون در تراز مناسب قرار می‌گیرد، سپس ستون توسط نبشی‌های نگه‌دارنده یا ورق‌های اتصال به صفحه ستون متصل می‌شود.
این روش، در عمل به دلیل سهولت اجرا کاربرد بیشتری دارد.
شابلون بیس پلیت چیست ؟
ابعاد بزرگ و ضخامت زیاد صفحه ستونها باعث می‌شود جا‌به‌جا کردن آن‌ها به سختی انجام شود. به همین دلیل در هنگام بتن ریزی پی از صفحات سبک‌تر و نازکتری به نام شابلون استفاده می‌شود.
ضخامت شابلون بیس پلیت معمولا ۶ یا ۸ میلی‌متر است. سوراخ‌های این صفحات کاملا با صفحات اصلی منطبق است.
پس از بتن ریزی، شابلون بیس پلیت باز شده و در صورت نیاز بتن زیر آن‌ها ترمیم می‌گردد.
سپس صفحه ستونها روی بولت ها نصب شده و توسط مهره‌های تحتانی کاملا رگلاژ و تراز می‌شوند.
در مقاله “هرآنچه که باید از طریقه نصب صفحه ستون بدانید!“ به شکل کامل‌تری در مورد نکات شابلون بیس پلیت صحبت کردیم.
نصب بیس پلیت و بولت
برای نصب بیس پلیت یا صفحه ستون رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
صفحه‌ستون باید توسط بولت هایی که در بتن پی کار گذاشته شده است (میلگردهای انتظار) در جای خود ثابت و تنظیم شود. برای اتصال این ورق به پی، دست کم چهار عدد بولت (در چهار گوشه ورق) لازم است.
در ستونهایی که تحت اثر نیروی محوری خالص قرار دارند، بولت ها پس از نصب بیس پلیت نقش باربری ایفا نمی‌کنند، ولی در هنگام اجرا و اتصال ستون به صفحه ستون برای جلوگیری از افتادن ستون، نقشی اساسی دارند.
در ستون هایی که علاوه بر نیروی محوری، لنگر خمشی و برش را نیز از طریق اتصال پای ستون به پی منتقل می کنند، عملکرد بولت ها در جلوگیری از جدا شدن ستون از پی ، اهمیت دارد.
قطر بولت ها معمولا حدود ۲۰ میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود. تنظیم صفحه ستون، معمولا توسط مهره هایی که در سر بولت ها بسته می‌شود، انجام می‌گیرد.
برای بستن و تنظیم ساده تر صفحه‌ستون و مهره ها ، توصیه می‌شود بین مرکز بولت ها تا ورق‌های سخت کننده، فاصله‌ای دست کم معادل ۱٫۵ برابر قطر بولت ها رعایت شود.
طول دنده شده انتهای بولت ها، بسته به نوع صفحه‌ستون و بزرگی نیروها، معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
طول بولت ها باید به اندازه‌ای باشد که مقاومت، پیوستگی و مهار لازم در بتن را داشته باشند. برای اتصال صفحه ستون به پی در موارد خاص و نیروهای بزرگ، بهتر است بولت ها در انتها، قلاب یا توسط ورق‌هایی تقویت شوند تا طول مهاری لازم را تأمین کنند.
جهت تقویت صفحه‌ستون‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که در مقاله “انواع صفحه ستون | نکات حرفه‌ای ۵ نوع صفحه ستون در یک مقاله“ به طور کامل در مورد آن صحبت می‌کنیم.
نحوه اتصال ستون به بیس پلیت
همانطور که گفتیم برای اتصال ستون فلزی به فونداسیون در ابتدا نیاز به اتصال ستون به صفحه‌ستون داریم.
برای این امر بهتر است سطح ستون در محل اتصال آن به وسیله برش دقیق و سنگ زدن کاملا صاف و گونیا شود.
اگر سطح ستون در محل اتصال کاملا صاف نباشد، لازم است از ورق‌های ذوزنقه‌ای شکل یا نبشی‌های اتصال برای انتقال مناسب بار ستون به صفحه‌ستون استفاده کرد.
در این حالت، به دلیل ارتفاع زیاد اتصال لازم است تراز سطح بالای پی ها را تا اندازه‌ای پایین‌تر اجرا کرد تا اجزای اتصال در زیر کف تمام شده قرار گیرند.
صفحه‌ستون‌های نورد شده با ضخامت کمتر از ۵ سانتی‌متر، اگر سطح تماس کافی بین آن‌ها و بتن وجود داشته باشد، نیازی به تسطیح ندارند.
صفحه‌ستون‌های نورد شده که ضخامت آن‌ها بین ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر است را می‌توان توسط برس مسطح کرد. برای مسطح کردن ورق‌های ضخیم با ضخامت بیش از ۱۰ سانتی متر، باید از ماشین استفاده کرد.
اجرای گروت ریزی بیس پلیت
اگر فاصله بین صفحه‌ستون و پی توسط ملات ماسه سیمان نرم ( گروت ) پر و کاملا صاف شود، لزومی به مسطح کردن صفحه‌ستون نیست.
در این حالت، مجموعه ستون و ورق زیر آن معمولا بر روی گوه‌های فولادی با ارتفاع حدود ۵ سانتی‌متر قرار داده می‌شود و پس از آن که ستون به صورت کامل در محور خود قرار گرفت و شاقولی شد، فاصله بین صفحه‌ستون و بتن پی جهت صاف کردن سطح تماس و جلوگیری از تمرکز تنش، توسط گروت ریزی پر می‌شود.
در ساختمان‌های صنعتی برای مواردی که صفحه‌ستون نیروی فشاری بزرگی به پی منتقل می‌کند، باید عمل نصب و تراز کردن آن با دقت انجام گیرد.
پس از تنظیم کردن بیس‌پلیت‌ها توسط مهره های بولت ها، فاصله بین بیس‌پلیت‌ها و پی گروت ریزی می‌شود.
به این نکته توجه کنید حداکثر ضخامت گروت زیر بیس پلیت در هر مرحله به حدود ۷۵ میلی‌متر (۷٫۵ سانتی‌متر) برای گروت سیمانی و ۳۰ میلی‌متر (۳ سانتی‌متر) برای گروت اپوکسی محدود می‌شود.
این امر به دلیل این است که در این مرحله واکنش‌های شیمیایی گروت ، حرارت بالایی تولید می‌کنند و تنش‌های حرارتی احتمال وقوع ترک را زیاد می‌کنند.
امیدواریم در پایان این مقاله به جواب تمام سوال‌های خود در مورد نصب بیس پلیت و اتصال ستون فلزی به فونداسیون رسیده باشید و از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید، تشکر می‌کنیم. نظرات و تجربیات خود را در مورد این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.
