آجر نسوز چیست و صفر تا صد انواع آن به همراه کاربرد
آیا تا به حال به نمای آجر نسوز ساختمان‌های جدید دقت کرده‌اید؟ شاید برایتان سوال باشد که چگونه آجرهای کار شده در شومینه خانه‌ها با اینکه در معرض آتش مستقیم هستند، نمی‌سوزند؟ این نوع از آجر را نسوز می‌نامند. اما آجر نسوز چیست و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله به طور مفصل به این سوال پاسخ می‌دهیم. همچنین انواع آجر نسوز را طبقه بندی کرده و مزایای آن‌ها را بررسی می‌کنیم. با ما در آکادمی عمران همراه باشید.
آجر نسوز چیست؟
در مقاله ” آجر چیست “ به طور کامل انواع این متریال را بررسی کرده و گفتیم آجر نسوز یکی از انواع آن است که از خاک‌های چینی و نسوز تولید شده و دارای ساختار مولکولی متراکم است.
شاید برایتان سوال باشد که آجر نسوز چگونه تولید و ساخته می‌شود. در پاسخ باید بگوییم جهت تولید آجر نسوز در قدم اول، مواد اولیه آن آسیاب شده و پس از تبدیل شدن به خاک نرم در کوره با مواد و عناصر دیگر ترکیب می‌شوند.
در مرحله بعدی این مواد قالب گیری و پرس می‌شوند. سپس در کوره قرار گرفته و طی عملیات پخت، رطوبت خود را از دست می‌دهند.
آجر نسوز به مدت 3 روز در دمای 1500 درجه سانتی‌گراد قرار گرفته و دارای مقاومت حرارتی بالایی است.
این نوع متریال در ابعاد متفاوتی ساخته می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها 7 در 32 ، 5.5 در 26 و 10 در 20 است.
یکی از دلایل استفاده بیشتر از آجر نسوز نما در سال‌های اخیر، ضرورت ایجاد شده از طرف شورای عالی شهرسازی و معماری برای استفاده از آجر در قسمتی از نمای ساختمان در بعضی مناطق شهر، با هدف احیای معماری ایرانی اسلامی است.
در ادامه مزایایی که باعث برتری این نوع برای استفاده در نما می‌شوند را نیز بررسی می‌کنیم.
امروزه نوع معمولی این آجر در نمای ساختمان‌ها کاربرد بسیاری دارد. همچنین از نوع خاص آن برای شومینه‌ها و عایق کاری صنعتی استفاده می‌شود.
بیش از 30 ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفتر‌فنی و ساختمان‌سازی
مزایای آجر نسوز
تا اینجا به بررسی تمام انواع این نوع متریال از جنبههای مختلف پرداختیم. در این بخش درباره مزایای آجر نسوز صحبت می‌کنیم.
انواع آجر نسوز با توجه به کیفیت مواد و مراحل تولید دارای مزایای متفاوتی هستند. ما در این قسمت به مزایای کلی آن نسبت به نوع معمولی می‌پردازیم که آن‌ها عبارتند از:
- تنوع زیاد
- جلوگیری از اتلاف انرژی
- اتصال آسان با استفاده از ملات
- دامنه گسترده ابعاد
- مقاوم در سرما و گرما
- طول عمر بالا
- نصب راحت
- پیوند با معماری ایرانی اسلامی
- دارای وزن سبک
- مقاوم در برابر خراشیدگی و ضربه
- مقاوم در برابر آتش سوزی
- جذب آب بسیار کم
- تنوع در الگوهای چیدمان
- ثبات رنگ عالی
- ضد شوره و آلوئک
- دوستدار محیط زیست
کاربرد
آجر نسوز به علت دارا بودن مقاومت حرارتی بالا، در کوره‌های صنعتی کاربرد گسترده‌ای دارد. در این بخش به کاربرد این نوع متریال در ساختمان‌سازی می‌پردازیم.
این آجر به طور کلی در سه حالت در ساختمان به کار می‌رود:
1) نمای ساختمان
به علت اهمیت بالای ظاهر یک ساختمان و از طرفی طول عمر بالا، زیبایی و مقاومت بالای آجر نسوز در برابر سرما و گرما استفاده از آن برای نمای آجری ساختمان بسیار کاربرد دارد.
یکی از دلایل دیگر کاربرد این متریال در نمای ساختمان، جذب آب بسیار پایین آن است که این مسئله باعث شوره نزدن و حفظ زیبایی ظاهر نما می‌شود.
از طرفی همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، در حال حاضر برای به کار بردن آجر در بخشی از نمای ساختمان در برخی شهرها مانند تهران، از طرف سازمان‌های مربوطه ضرورت‌هایی وجود دارد.
در ادامه مواردی که گفتیم لازم است بدانیم که ساختمان‌های نما آجری با طراحی مدرن، دارای زیبایی خیره کننده و جذابی در نظر بینندگان هستند.
2) دکوراسیون داخلی
داخل خانه و برای دکوراسیون داخلی آن در کارهایی مانند پوشش جداره داخلی یا خارجی انواع شومینه، کفپوش و دیوارپوش از آجر نسوز استفاده می‌شود. همچنین در خانه‌های با سبک روستیک، از این نوع متریال برای دیوارها و حتی کف استفاده می‌گردد.
برای دیوار پشت تلویزیون و دیوار آشپزخانه نیز می‌توان از نوع مناسب این متریال استفاده کرد.
3) آجر نسوز باربیکیو ، شومینه و کوره
به علت مقاومت حرارتی بالای این آجر از آن در ساخت باربیکیو، شومینه، کوره و حتی تنور استفاده می‌شود. در تصاویر زیر نمونه‌ای از این کاربرد را مشاهده می‌کنید.
تاثیر آجر نسوز
استفاده از این متریال به صورت ترکیبی با سایر مصالح مانند چوب و سنگ می‌تواند باعث دو چندان شدن زیبایی فضا شود.
این آجر به علت داشتن طیف رنگی گرم، حس آرامش و صمیمیت را در فضا افزایش داده و باعث جذابیت بیشتر می‌شود.
برای تکراری نشدن الگوهای چینش می‌توان با ایجاد عمق در نوع چیدمان آن‌ها، تنوع ایجاد کرد.
ویژگی آجر نسوز با کیفیت
بدیهی است به علت استفاده در نما، بررسی و ارزیابی این نوع آجر از نظر کارایی، زیبایی و سلامت آن ضروری است.
در صورتی که متقاضی خرید آجر نسوز هستید، در این بخش نکات مهمی که حتما باید به آن‌ها توجه کنید را عنوان کرده‌ایم.
- ریزشی نبودن لبه‌ها و سطح
- جذب آب استاندارد
- دارای ابعاد استاندارد
- دارای مقاومت دمایی تست شده و قابل قبول
- رنگ تمیز و یکدست
- لب پر نبودن
- بدون ترک و شکستگی
قیمت آجر نسوز
به طور کلی قیمت آجر نسوز در مقایسه با سایر انواع آجرها بالاتر است. البته مزایا و کاربردهایی که در این مقاله بررسی کردیم تا حد زیادی هزینه این متریال را در پروژه‌های عمرانی توجیه می‌کند.
عوامل زیادی در قیمت آن تاثیر دارند که در این بخش به آن‌ها می‌پردازیم:
- نوع انتخابی
- توان مالی
- محل پروژه
- شرایط آب و هوایی
- متراژ مورد نظر برای اجرای آجرکاری
- دستمزد نیروی کار
- هزینه حمل و نقل
- مواد استفاده شده در تولید
- گونیا بودن آجرها
- برند تولید کننده
انواع آجر نسوز
• از نظر مواد تشکیل دهنده
• قلیایی
این نوع دارای اکسید منیزیم و سلیسیم دی اکسید است. در صورتی که نیاز به افزایش مقاومت حرارتی باشد می‌توان به آن اکسید کروم و اکسید آن اضافه کرد.
کاربرد این نوع در پوشش دیواره کوره‌‍‌ها، قسمت بالای کوره‌های ذوب شیشه و صنایع فلزات غیر آهنی است.
• آلومینیومی
در این نوع از مقدار زیادی اکسید آلومینیوم یا آلومین استفاده می‌شود. این نوع در دمای 1200 تا 1800 سانتی‌گراد پخته شده و به علت مقاومت بالا، در کوره‌های سیمان، دیواره داخلی کوره‌های ذوب فولاد و کوره‌های شیشه کاربرد دارد.
• سیلیسی
این نوع، از خاک سیلیسی به عنوان ماده اصلی و ترکیباتی از سیلیسیم دی اکسید، اکسید آهن، دی اکسید تیتانیوم، سدیم اکسید، پتاسیم اکسید و آلومینیوم اکسید تشکیل شده است.
آجر نسوز سیلیسی دارای رسانایی گرمایی بسیار زیاد و مقاومت در برابر نفوذ گاز است.
کاربرد این آجر در در کوره‌های گازسوز تولید کک، کوره‌های فولاد سازی، کوره‌های سرامیک سازی و کارخانه‌های تولید شیشه است.
• ویژه
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم آجر نسوز ویژه، در کوره‌های صنعتی یا شومینه‌ها برای عایق بندی حرارتی استفاده می‌شود.
نوع ویژه به سه دسته زیر تقسیم می‌گردد:
• کروم کوروندوم
- مقاوم در برابر مواد قلیایی
- کاربرد در کوره بلند ذوب آهن
• زیرکونیم
- دارای مقاومت گرمایی بسیار بالا
- کاربرد در کوره‌های ذوب شیشه و ذوب آهن آلومینیوم، راکتورهای اتمی، ساخت بوته‌های ذوب فلزات و به صورت کلی در صنایع ذوب فولاد و فلز
• اکسید کروم
- حاوی 90 تا 95 درصد اکسید کروم
- کاربرد در صنعت شیشه سازی
- قاومت گرمایی بالا
• از نظر روش تولید
• صنعتی
دارای شکل مشخصی بوده و به اسم آجر کوره هم نامیده می‌شوند.
این نوع خود به دو دسته طبقه بندی می‌شوند که دسته اول دارای اندازه و شکل استاندارد بوده و دسته دوم دارای اشکال خاص هستند و می‌توانند به صورت دستی یا ماشینی قالب‌گیری شوند.
• سنتی
همانطور که در مقاله آجر گفتیم، قدمت این متریال بسیار زیاد است. در گذشته از آجرهای سنتی در نمای ساختمان و حتی داخل خانه استفاده می‌شد. امروزه نیز به علت ایجاد حس گرما و آرامش، همچنان در برخی از سبک‌های معماری و طراحی دکوراسیون از آجر نسوز سنتی استفاده می‌شود.
البته طبیعی است که آجر نسوزی که امروزه در کارخانه‌جات تولید می‌شود دارای ترکیبات متفاوتی با نوعی است که در گذشته استفاده می‌شده و مدل امروزی دارای قابلیت‌های بیشتری است.
• از نظر رنگ
• آجر نسوز انگلیسی
به نام قرمز یا سمیرم نیز گفته می‌شود.
این نوع دارای رنگ‌های متنوعی در طیف رنگی قرمز روشن تا قرمز تیره و جگری است.
• سفید و خاکستری
این رنگ‌ها در دکوراسیون داخلی و نمای ساختمان کاربرد دارد.
• مشکی و قهوه‌ای
این رنگ به صورت ترکیبی با مصالحی مانند سنگ یا کامپوزیت استفاده شده و در کنار هم زیبایی خاصی را ایجاد می‌کنند.
همچنین در تولید آن به حرارت بیشتری نیاز است لذا دارای قیمت بالاتری است.
• آجر نسوز شاموتی
آجر نسوز شاموتی در رنگ‌های طلایی، کرم، پرتقالی و خردلی تولید می‌شود.
این نوع نسبت به آجر نسوز انگلیسی قیمت بالاتری دارد.
علت تفاوت قیمت آجر نسوز شاموتی و انگلیسی در این است که آجر شاموتی از نظر حرارتی درجه تحمل بیشتری نسبت به آجر انگلیسی دارد. لذا از نوع شاموتی در کارهایی مانند ساخت کوره استفاده می‌شود.
• از نظر کاربرد
از نظر کاربرد، این متریال را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد:
- آجر نما
- دکوراتیو
- در ساخت شومینه، کوره و تنور
- آجرنسوز رستیک و صخره‌ای
برای اینکه با تمام نکات و ریزه کاری‌های نازک کاری ساختمان آشنا شوید توصیه می‌کنیم آموزش اجرای ساختمان را از دست ندهید.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
سپاس از مقاله خوبتون🙏
سلام
ممنون از حسن نظر شما