علائم جوشکاری چیست؟ معرفی کامل علائم و نشانه های جوشکاری
علائم جوشکاری در واقع برای ارتباط درست بین سازنده و طراح کاربرد دارند تا عملیات جوشکاری به درستی انجام شده و سوء تفاهمی به وجود نیاید. این علائم اختصاری جوشکاری بسیار مهم بوده و همچنین جایگاه مهمی در جوشکاری دارد تا تمامی کارها به طور صحیح و اصولی پیش روند. برای آشنایی کامل با علائم جوش در جوشکاری در نقشه ها پیشنهاد میکنم مقاله آکادمی عمران را تا انتها مطالعه کنید.
علائم جوشکاری چیست؟
بهطور کلی، نیاز به یک ابزار ساده، استاندارد و در عین حال دقیق برای ایجاد ارتباط موثر میان طراح و سازنده، باعث شد علائم جوشکاری شکل بگیرند. هر یک از این علائم نشاندهنده نوع جوش، نحوه اجرا، ابعاد و اندازههای موردنیاز است و به مهندسان و مجریان کمک میکند برداشت یکسانی از نقشهها داشته باشند.
به عبارتی میتوان گفت طراح سازه فولادی برای آنکه بتواند منظور خود را از نظر نوع جوش، ابعاد، اندازهها و سایر مشخصات فنی بهطور کامل و بدون ابهام به جوشکار یا سازنده قطعات فولادی منتقل کند، باید از سادهترین و استانداردترین شکل نمایش یعنی علائم جوشکاری استفاده کند. این علائم باعث میشوند تمام اطلاعات موردنیاز، بهصورت خلاصه و دقیق روی نقشهها مشخص شود.
برای آشنایی بیشتر با اصول جوشکاری و روشهای مختلف آن، توصیه میشود به مقاله جوشکاری چیست مراجعه کنید.
علائم جوشکاری در نقشه ها
اگر قرار باشد برای هر اتصال دستورالعمل و علائم اختصاصی و بسیار مفصل تدوین شود، وظیفه طراح در تهیه دستور ساخت پیچیده و زمانبر خواهد شد و برقراری تفاهم میان طراح و سازنده نیز دشوار خواهد بود.
به همین دلیل از علائم جوشکاری استاندارد استفاده میشود تا اطلاعات موردنیاز، بهصورت خلاصه و واضح روی نقشهها منتقل شود. تصاویر زیر نمونههایی از این علائم را نشان میدهند.
علائم جوش
در تصاویر زیر میتوانید نمای کلی از انواع جوش و نحوه نمایش آنها در نقشههای فنی را مشاهده کنید.
علائم درز جوش
در تصاویر زیر نمونه از علائم درز جوش را مشاهده میکنید.
علائم اصلی و تکمیلی جوشکاری
علائم اصلی جوش، نوع و شکل جوش را مشخص میکنند و علائم تکمیلی جزئیات اضافی مانند اندازه، طول یا موقعیت دقیق آن را نشان میدهند. در ادامه میتوانید تصاویر هر یک از این علامت های جوشکاری در نقشه را مشاهده کنید.


معرفی استانداردها و علائم جوشکاری
آئیننامههای جوشکاری مانند AWS و همچنین آئیننامه فولاد آمریکا (AISC) علائم و استانداردهای مشترکی را تدوین کردهاند که تهیه نقشههای اجرایی توسط مهندس طراح و ساخت قطعات فولادی توسط سازنده را تسهیل میکند.
این دستورالعملها و علائم اختصاری، نوع، اندازه، طول، محل و سایر مشخصات جوش را مشخص میکنند. نشریه شماره ۲۲۸ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور نیز علائم قراردادی انواع جوشهای گوشه، شیاری، انگشتانه و کام را همراه با توضیحات لازم در قالب جدول در اختیار کاربران قرار داده است.
این علائم عمدتاً در دستورالعملهای سایر آئیننامههای طراحی نیز به همین صورت ذکر شده است. در حالت کلی برای درک بهتر انواع علامت جوشکاری استفاده شده در نقشه، به تصویر زیر توجه کنید:
- منظور از Arrow خطی است که از یک طرف به خط مرجع و از سمت دیگر به قطعه کار وصل میشود.
- منظور از Reference Line خطی است که دستورات جوشکاری روی آن نوشته میشود. اگر در بالای خط باشد به معنای در خلاف جهت جوشکاری و اگر پایین باشد در جهت جوشکاری انجام خواهد شد.
- در قسمت Tile عملیاتی که پس از جوشکاری انجام میشود را مینویسیم.
بیش از ۵۰ ساعت آموزش حرفهای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی
کاربرد نقشه خوانی جوشکاری
نقشه خوانی جوشکاری نقش مهمی در طراحی و اجرای قطعات فولادی دارد و به مهندسین و تکنسینها کمک میکند تا محل، نوع و مشخصات جوشها را بهدرستی تشخیص دهند. با استفاده از علائم استاندارد جوشکاری، بیشتر اتصالات رایج نیازی به دستورالعمل ویژه ندارند و همانطور که در تصاویر و جدول زیر مشاهده میکنید، به سادگی قابل شناسایی و اجرا هستند.
درک این نقشهها برای اطمینان از صحت اتصالها و کیفیت ساخت اهمیت دارد و علاوه بر مهندسی سازه، در حوزههای معماری، برق و تاسیسات مکانیکی نیز کاربرد دارد. چنانچه تمایل به آشنایی با نحوه نقشه خوانی سازه، معماری، برق و تاسیسات مکانیکی دارید، آموزش نقشه خوانی ساختمان را مطالعه کنید.
آموزش علائم جوشکاری
برای یادگیری علائم جوشکاری، در ابتدا باید با اصول کلی آن آشنا شد. این علائم به شما کمک میکنند تا نوع جوش، محل اجرا، اندازهها و جزئیات فنی را روی نقشهها بهدرستی تشخیص دهید و برداشت یکسانی میان طراح و سازنده ایجاد شود. همچنین رعایت استانداردها مانند AWS و AISC باعث میشود فرآیند اجرای قطعات فولادی سریعتر و دقیقتر انجام شود.
برای آموزش جامع و کاربردی علائم جوشکاری و نحوه اجرای صحیح آنها در پروژههای عملی و همچنین، جزئیات اجرای یک ساختمان، میتوانید از پکیج صفر تا صد اجرای ساختمان آکادمی عمران استفاده کنید. در این آموزش تمام نکات ساخت ساختمان همراه با علائم نقشه خوانی جوشکاری بهطور کامل شرح داده شده است.
جمع بندی
علائم جوشکاری ابزاری استاندارد و ضروری برای برقراری ارتباط دقیق میان طراح و سازنده هستند. این علائم نوع جوش، محل اجرا، اندازهها و جزئیات فنی را بهصورت خلاصه و واضح روی نقشهها مشخص میکنند و از بروز اشتباه و سوء تفاهم جلوگیری میکنند. آشنایی با علائم اصلی و تکمیلی، استانداردهای معتبر مانند AWS و AISC و اصول نقشه خوانی جوشکاری، به مهندسین و تکنسینها کمک میکند تا اجرای اتصالات فولادی با کیفیت و دقت بالا انجام شود. با درک صحیح علائم جوشکاری و کاربرد آنها در نقشهها، میتوان فرآیند طراحی و ساخت را تسهیل کرد و اطمینان حاصل نمود که پروژهها مطابق استاندارد و اصول فنی اجرا میشوند.
در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره علائم جوشکاری کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید میتوانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
سوالات متداول
علائم جوشکاری برای ایجاد ارتباط دقیق بین طراح و سازنده استفاده میشوند تا نوع، اندازه و محل جوشها بهدرستی روی نقشهها مشخص شده و از بروز اشتباه جلوگیری شود.
علائم اصلی نوع و شکل جوش را مشخص میکنند و علائم تکمیلی جزئیات اضافی مانند اندازه، طول یا موقعیت دقیق آن را نشان میدهند.
استانداردهایی مانند AWS و آئیننامه فولاد آمریکا (AISC) علائم و روشهای مشترکی برای نقشهکشی جوشکاری ارائه میدهند و نشریه شماره ۲۲۸ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور نیز علائم قراردادی جوشها را معرفی کرده است.
در نقشهکشی صنعتی، علائم جوشکاری معمولا برای قطعات ماشینآلات، تجهیزات و سازههای صنعتی با دقت بالا و استانداردهای فنی خاص استفاده میشوند، در حالی که در نقشههای ساختمانی تمرکز بیشتر روی اسکلت فولادی و اتصالات ساختمانی است و علائم به شکل سادهتر و کاربردی برای اجرا در کارگاه ارائه میشوند.


سلام روزتون بخیر در کدوم دوره شما آموزش علائم جوشکاری به شکل کامل هست؟
سلام وقت بخیر
در دوره جامع نظارت و اجرای ساختمان به طور کامل علائم جوشکاری و نقشه خوانی آن شرح داده شده است. لینک آموزش خدمت شما:
https://academyofcivil.com/product/buildings-structures/
ممنونم خیلی مقاله خوبی بود.
کاربردی و عالی🙏
سلام
سپاس از لطف شما