سنگ اسلب چیست؟ کاربرد و انواع سنگ اسلب زیر ذره بین
اگر از شما بپرسند که با شنیدن واژه سنگ در ساختمان یاد چه چیزی می‌افتید، بدون شک اولین چیزهایی که به ذهن شما می‌رسد سنگ‌های نمای ساختمان، کف و دکوراسیون داخلی است. از سنگ‌های زیادی برای این منظور استفاده میشود که عمده‌ترین آن‌ها سنگ اسلب است.
اسلب (Slab) در لغت در زبان لاتین به معنای ورق، تکه، برگه و یا قطعه است که در صنعت ساخت و ساز به معنای یک روش برش و فرآوری سنگ می‌باشد. در این مقاله به بررسی تمام نکات، جزئیات و انواع سنگ‌های اسلب می‌پردازیم. با ما در آکادمی عمران همراه باشید.
سنگ اسلب چیست؟
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، اسلب در واقع یک روش برش و فرآوری سنگ می‌باشد. از این رو، سنگ اسلب به سنگ‌هایی گفته میشود که توسط دستگاه‌های مخصوص به نام اسلب بر در ابعادی بیشتر از 70 سانتی متر از کوپ سنگ خام برش می‌خورند. ابعاد و طول این سنگ از دیگر سنگ‌ها بیشتر است.
امروزه این متریال به علت استحکام بالا، زیبایی، و وجود رگه‌های طبیعی بسیار در صنعت ساختمان سازی محبوب شده و مورد توجه طراحان و مهندسان قرار گرفته است.
ابعاد سنگ اسلب
سنگ اسلب در اصل نام نوعی سنگ نیست، بلکه نام نوع فرآوری آن (برش و صیقل دادن) است که در این روش سنگ خام به صورت حرکت رفت و برگشتی به وسیله‌ی تیغه‌ای مخصوص ورقه ورقه میشود.
ابعاد سنگ‌های اسلب به قواره کوپ خام سنگ بستگی دارد، اما به طور کلی، این متریال در ابعاد و ضخامت بزرگتری از تایل‌ها (بزرگتر از 100 سانتی متر در 100 سانتی متر) تولید میشود.
پس از مرحله برش سنگ به صورت اسلب، این متریال وارد مراحل دیگری همچون اپوکسی کاری، رگه گیری، ساب زنی، صیقل کاری و دوربری می‌شوند. در مقاله ساب سنگ ریز به ریز نکات ساب زنی سنگ را بررسی کرده‌ایم. برای مطالعه این مقاله روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.
بیش از 30 ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان‌سازی
مزایا و معایب سنگ اسلب
سنگ‌های اسلب نسبت به سنگ‌های دیگر مزایای زیادی دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استحکام بالاتر سنگ‌های اسلب
- زیبایی سنگ‌های اسلب، به ویژه سنگ اسلب کف
- دوام و ماندگاری بالا
- کاهش میزان پرتی در زمان برش سنگ
- کاهش ضایعات تولید
- دقت بالای برش
- تنوع رنگ و طرح
- طول عمر بالا
- نصب در زمان کوتاه‌تر
با این حال، این سنگ‌های اسلب نیز مانند هر متریال دیگری دارای معایب منحصر به خود می‌باشند که می‌توان از میان آن‌ها به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه تولید بال
- نصب سخت‌تر
- هزینه بالای نصب
- حمل و نقل سخت و نیاز به داشتن تخصص
- هزینه حمل و نقل بالاتر
- نیاز داشتن تجهیزات مخصوص
انواع سنگ اسلب
سنگ اسلب را می‌توان از کوپ خام سنگ‌هایی مانند مرمر، تراورتن، تراونیکس، لایم استون، گرانیت، مرمریت، سنگ کریستال (چینی)، بوک مچ و فورمچ فرآوری و تهیه کرد که در ادامه به توضیح هر کدام خواهیم پرداخت.
سنگ اسلب مرمر
سنگ‌های اسلب مرمر از گران‌ترین اسلب‌های ساختمانی بوده که در کنار زیبایی خیره کننده خود، می‌توانند نور را از بافت شفاف خود عبور داده و تبدیل به یک متریال خاص و منحصر به فرد برای اجرا در به عنوان سنگ اسلب کف و دیوار شوند. این سنگ اسلب با نام اونیکس (Onyx) نیز شناخته میشود. سنگ اسلب مرمر در برابر شرایط جوی مقاوم است، اما به علت احتمال در شدن آن در برابر تابش نور مستقیم خورسید، از این سگ اسلب در معماری و دکوراسیون داخلی مکان های مجلل، مانند لابی‌های هتل‌ها و مجتمع‌های تجاری استفاده می‌کنند. وجود کانی‌های آلومینیوم و منیزیم در این سنگ باعث ایجاد تنوع در طرح و رنگ‌های سنگ اسلب مرمر شده است.
سنگ اسلب تراورتن
تراورتن‌ها در دسته سنگ‌های آهکی قرار دارند که بسیار مقاوم، محکم و دارای بافتی متخلخل و لوکس بوده و علاوه بر چسبندگی و درگیری مناسب با ملات، یک نمای منحصر به فرد را ایجاد می‌کنند. از این رو، از این سنگ در نما، به عنوان سنگ اسلب کف، محوطه سازی، و سنگ پله استفاده میشود.
تراورتن‌ها در کنار مقاومت بالا در برابر ضربه، نور خورشید و تغییرات آب و هوایی، قیمت مقرون به صرفه‌ای نیز دارند که به همین خاطر در نما، کف، دیوارهای راه پله و مکان‌های دیگر، استفاده از این متریال مورد استقبال قرار گرفته است.
تنوع رنگ این سنگ اسلب بسیار بالا است و به علت تخلخل خود در دو نوع موجدار و بی موج تولید میشود.
سنگ اسلب تراونیکس
این متریال در دسته سنگ‌های رسوبی دگرگون شده و سنگ‌های آهکی قرار داشته و از ترکیب سنگ‌های تراورتن (Tra) و مرمر (Onyx) به وجود می‌آید.
ویژگی‌های ساختاری این متریال مانند سنگ‌های تراورتن و مرمر بوده و مقاومت سایشی و فشاری نسبتا بالایی دارد که آن را تبدیل به متریالی کرده که برای تبدیل و فرآوری به شکل اسلب بسیار مناسب باشد.
این سنگ در رنگ‌های قرمز، شکلاتی، زرد و سفید با طرح‌ها و رگه‌های گوتاگون وجود دارد. از این سنگ به عنوان سنگ اسلب کف و در دیوار لابی‌ها استفاده می‌کنند.
سنگ اسلب لایم استون
سنگ اسلب لایم استون در دسته سنگ‌های آهکی قرار گرفته و به خاطر استحکام پائین در برابر فشار، ضربه و تغییرات جوی معمولا در فضای داخلی ساختمان به عنوان دیوار پشت تلویزیون یا سنگ دیواره‌های راه پله استفاده میشود.
البته با توجه به قیمت بسیار پایین و همچنین رنگ بسیار روشن، سفید، و یکدست، این متریال بهترین گزینه برای این نقاط است.
سنگ اسلب گرانیت
سنگ گرانیت از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است. جذب پایین اب، دوام بالا، میزان مقاومت در برابر فشار و ضربه آن را به یکی از بهترین گزینه‌ها برای سنگ اسلب تبدیل کرده است.
گرانیت‌ها تنوع طرح و رنگ بالایی دارند (از رنگ صورتی گرفته تا خاکستری پررنگ و حتی سیاه) و با وجود این که از سنگین‌ترین سنگ‌ها هستند، اما استحکام و مقاومت بالایی داشته و برای نصب در مکان‌هایی که احتمال فرسایششان زیاد است (مانند سنگ اسلب کف مراکز تجاری) بسیار مناسب هستند.
اسلب سنگ مرمریت
این سنگ اسلب به علت داشتن رگه‌های آهکی فراوان و عدم مقاومت در برابر شرایط جوی و آب هوایی، به طور معمول در داخل ساختمان استفاده میشود. تخلخل پایین، ساب پذیری بالا، مقاومت مناسب، و تنوع زیاد در طرح و رنگ، اسلب سنگ مرمریت را به گزینه مناسبی برای استفاده به عنوان سنگ اسلب کف واحد، پله، و بدنه تبدیل کرده است.
سنگ اسلب کریستال (چینی)
برخلاف نام آن، ماهیت این سنک ارتباطی به کشور چین ندارد. سنگ چینی (کریستال) یک سنگ آهکی دگرگونی است که نمونه خالص آن سفید رنگ است، اما به علت وجود ناخالصی‌هایی مانند کربن،کلرید، هماتیت، و لیمونیت، به ترتیب با رگه‌های خاکستری یا مشکی، سبز، صورتی یا قرمز، و زرد نیز یافت میشود.
این سنگ دارای مقاومت مناسب در برابر هوازدگی است و از آن در کف پارکینگ‌ها و لابی‌ها استفاده میشود.
اسلب بوک مچ و فور مچ
نام‌های بوک مچ (Book Match) و فور مچ (Four Match) در اصل یک روش چیدمان سنگ اسلب در دکوراسیون هستند و این عبارت‌ها بر گرفته از شکل ایجاد شده توسط اسلب‌ها نام گذاری شده است.
اگر دو اسلب که طرح‌هایی کاملا قرینه دارند در کنار یکدیگر قرار گرفته و به صورت افقی یا عمودی دقیقا به هم چسبیده و نصب شوند، اصطلاحا به صورت بوک مچ اجرا شده‌اند. خط اتصال این دو اسلب، نقش خط تقارن آن‌ها را ایفا می‌کند.
حال اگر به جای دو قطعه اسلب از چهار قطعه در کنار هم استفاده کنیم، به طوری که دو خط عمود بر هم خطوط تقارن آن را تشکیل دهند، این سنگ‌های اسلب به حالت فورمچ در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که چه سنگ‌هایی برای نصب به صورت بوک مچ و فور مچ مناسب هستند؟
در پاسخ باید بگوییم سنگ‌هایی که قابلیت اسلب شدن و بازی کم در طرح و رنگ داشته باشند قابلیت اجرا به صورت بوک مچ و فور مچ را دارند.
اجرای سنگ اسلب بوک مچ (دو سنگ قرینه کنار هم)
اجرای سنگ اسلب فور مچ (چهار سنگ در هر دو محور قرینه)
کاربرد سنگ اسلب
سنگ‌های اسلب تنوع بالایی دارند و استفاده و کاربرد آن‌ها در بخش‌های مختلف ساختمان بسته به بودجه، شرایط جوی و آب و هوایی، درخواست و سلیقه مشتری، میزان تخلخل و مقاومت سنگ می‌باشد. به طور کلی، کاربرد سنگ‌های اسلب شامل موارد زیر میشود:
- سنگ اسلب کف: یکی از رایج ترین موارد استفاده از سنگ اسلب در کف ساختمان است. معمولا از سنگ‌های اسلب چینی، مرمر، گرانیت، و مرمریت برای کف استفاده می‌کنند. می‌توان برای افزایش زیبایی و جلوه کار، این سنگ‌های اسلب را به حالت بوک مچ و فورمچ قرار داد.
- نمای بیرونی ساختمان: استفاده از سنگ اسلب در نمای بیرونی ساختمان جلوه ویژه‌ای به ساختمان می‌بخشد. معمولا از سنگ‌های اسلب تراورتن برای نما استفاده می‌کنند، اما به علت تخلخل پایین این سنگ و وزن بالای آن، می‌تواند در صورت وقوع زلزله مشکل ایجاد کند.
- نمای داخلی: معمولا از اسلب‌های بزرگتر، به ویژه به صورت بوک مچ و فورمچ، در حداقل یک دیوار لابی‌ها، رستوران‌ها، پارکینگ‌ها، موزه‌ها، دیوار شومینه، و دیوار پشت تلویزیون برای افزایش جلوه نمای داخلی استفاده می‌کنند.
- کانتر: می‌توان از سنگ‌های اسلب به عنوان کانتر، به ویژه در هتل‌های لوکس استفاده کرد. گاهی از این سنگ به عنوان کانتر و اوپن آشپزخانه نیز استفاده می‌کنند.
- سرویس‌های بهداشتی: یکی از بهترین مکان‌ها برای استفاده از سنگ‌های اسلب بوک مچ، به ویژه سنگ‌های اسلب روشن، استفاده از آن‌ها در دیوارهای سرویس‌های بهداشتی می‌باشد که جلوه خاصی به محیط می‌بخشند.
- پله‌ها و پاگرد پله‌ها: از سنگ‌های اسلب می‌توان در پله‌هایی که عرض زیادی دارند و یا پاگرد آن‌ها نیز استفاده کرد.
- کف آسانسور: از سنگ اسلب در کف آسانسور هتل‌ها و مراکز تجاری نیز استفاده میشود.
اجرای سنگ اسلب روی دیوار
نصب و حمل سنگ اسلب نیاز به تخصص و مهارت بالایی دارد. از این رو، مهم‌ترین کار پس از انتخاب و خرید اسلب، یافتن سنگ کار ماهری است که توانایی نصب سنگ اسلب را به بهترین شکل ممکن داشته باشد. همچنین داشتن نقشه پروژه می‌تواند کمک زیادی در راستای کاهش میزان پرتی‌های سنگ در کار کند که این خود با توجه به هزینه بالای اسلب بسیار چشمگیر است.
در مقاله آموزش اجرای نمای سنگ ساختمان به طور مفصل درباره روش‌های اجرایی این متریال صحبت کرده‌ایم. به طور خلاصه، نصب سنگ اسلب به دو دسته نصب تر و نصب خشک تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
نصب تر
به طور معمول برای اجرای اسلب‌ها به روش تر از دو شیوه ملاتی یا چسبی استفاده میشود که در ادامه به طور کامل هر کدام از آن‌ها را توضیح خواهیم داد.
نصب تر به روش ملاتی
در روش نصب تر، سنگ اسلب را با استفاده از دوغاب ماسه سیمان به سطح زیرین خود می‌چسبانیم. نکته قابل توجه در این روش این است که قبل از نصب برای چسبندگی و درگیری بهتر بین اسلب و ملات، خاک برشکاری از پشت این متریال باید پاک شود.
در شرایطی که سایز اسلب‌ها بسیار بزرگ بوده و وزن زیادی داشته باشند، باید حتما برای نصب روی دیوار اسکوپ شوند. به این صورت که در ابتدا اسلب‌ها با استفاده از اسکوپ به دیوار متصل و نگه داشته می‌شوند، سپس ملات تهیه شده در فاصله‌های زمانی معین و به میزان مشخصی ریخته میشود. برای آشنایی بیشتر با انواع روش های اسکوپ سنگ روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.
برای این که رنگ سیمان سیاه در کیفیت و شفافیت رنگ سنگ‌های روشن و متخلخل تاثیر نگذارد، از ملات سیمان سفید و پودر سنگ استفاده کنید.
نصب تر به روش چسبی
روش دیگر برای نصب تر اسلب‌ها استفاده از چسب مخصوص است. درحال حاضر چسب مگاپوکسی یکی از بهترین چسب سنگ‌های موجود در بازار است که بر پایه اپوکسی بوده و علاوه بر چسباندن و نصب سنگ، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف نیز دارد.
اما چرا استفاده از چسب سنگ برای نصب اسلب بهتر است؟
عوامل زیادی باعث میشود تا استفاده از چسب مخصوص انتخاب معقولانه‌تری باشد، برای مثال:
- سرعت کار با چسب تقریبا ۴ برابر سرعت استفاده از ملات است.
- بهتر است جهت نصب اسلب‌های روشن از چسب استفاده کرد چرا که ماهیت تعدادی از سنگ‌ها، به ویژه سنگ‌های روشنی مانند مرمر و چینی، به گونه‌ای است که با آب ملات سیمان معمولی واکنش نشان داده و پس از گذشت مدتی از نصب، تغییر رنگ می‌دهند.
- استحکام چسب بسیار بالاتر از ملات ماسه سیمان است (ویژه در اجرای دیوار حتما باید از چسب استفاده کرد).
نصب خشک
در این روش برای نصب اسلب‌های نما یا دیوار، هیچ گونه ملات، دوغاب یا چسبی که کار را خیس کند و نیاز به خشک شدن داشته باشد استفاده نشده و به جای آن‌ها باید از اتصالات و یراق آلات مخصوص استفاده کرد.
نکته قابل توجه در این روش این است که اجرای آن بسیار سریع‌تر و ایمن‌تر از روش نصب با استفاده از چسب یا ملات بوده و به همین خاطر همیشه طرفداران خاص خود را دارد. برای این که بیشتر با این روش آشنا شوید توصیه می‌کنیم به مقاله سرامیک کف سر بزنید.
نحوه نصب سنگ اسلب کف
نصب اسلب کف نیز مانند نصب اسلب نما به دو روش ملاتی و چسبی امکان پذیر است که در ادامه هر دو روش را بررسی خواهیم کرد.
روش ملاتی
برای نصب با استفاده از ملات ماسه و سیمان ابتدا باید زیرسازی مناسب توسط ملات خشک انجام شود. پس از آنT جهت تنظیم کردن و تراز ملات، پشت سنگ دو عدد شمشه قرار داده میشود که در نهایت پس از تنظیم کردن، بیرون آورده خواهد شد. سپس مقداری از ملات تهیه شده را روی قسمت مورد نظر ریخته و اسلب روی آن قرار داده میشود.
توجه داشته باشید که ملات خشک می‌تواند به سرعت آب ملات سیمان را به خود جذب کند و به همین دلیل باید در زمان کوتاهی پس از ریختن ملات، اسلب روی آن قرار داده شود.
در نهایت نیز جهت افزایش استحکام اتصال آن، با استفاده از چکش پلاستیکی ضربه‌هایی روی آن می‌زنیم تا اسلب‌ها به طور کامل به کف چسبیده و حباب‌های هوا از زیر آن خارج شوند.
روش چسبی
برای نصب اسلب در کف با استفاده از چسب، ابتدا باید سطح زیر کار کاملا صاف، یکدست، تمیز و عاری از هرگونه گرد و غبار شود. در مرحله بعد چسب سنگ با استفاده از ابزار مناسب (لیسه یا ماله دندانه دار) به سطح مورد نظر زده میشود (دقت داشته باشید که برای جلوگیری از ایجاد فضاهای خالی که امکان دارد میان چسب و سطح به وجود آید، بهتر است که پشت سنگ نیز به همین صورت چسب زده شود).
حال باید سنگ‌های اسلب را با استفاده از قاپک حمل به آرامی روی قسمت مورد نظر قرار دهیم.
در نهایت جهت از بین بردن و خارج کردن هوای اضافی که ممکن است بین چسب و اسلب به وجود آمده باشد، با استفاده از چکش پلاستیکی ضربات محکمی روی سطح اسلب‌ها می‌زنیم.
نکته قابل توجه در تمامی این روش‌ها این است که برای داشتن فاصله یکسان بین سنگ اسلب و داشتن بندهایی صاف و یک اندازه، بهتر است از اسپیسر (کلیپس و گوه) یا همتراز استفاده کنید و پس از سفت شدن چسب یا ملات، آن‌ها را جدا کنید.
قیمت سنگ اسلب
به طور کلی قیمت سنگ اسلب به موارد مختلفی بستگی دارد که در ادامه مقاله به توضیحات آن خواهیم پرداخت:
- بالا بودن قیمت سنگ متناسب با ابعاد و اندازه آن (هر چقدر سایز کوپ سنگ خام بزرگتر یا به اصطلاح بیگ سایز باشد قیمت سنگ نیز بالاتر است).
- هزینه بالا و پیچیده فرآوری سنگ اسلب (برش و صیقل دادن) نسبت به سایر متریال‌های ساختمانی
- قیمت بالای سنگ‌های مصرفی مناسب برای اسلب شدن (مانند مرمر)
- قیمت بالاتر سورت‌های یکدست
ممکن است از خود بپرسید که سورت سنگ اسلب به چه معناست؟
در پاسخ باید بگوییم که سنگ‌ها یک متریال طبیعی بوده که از دل طبیعت بدست می‌آیند و قاعدتا طرح و رنگ همه آن‌ها یکدست و یکسان نیست.
نکته قابل توجه این است که تمام سنگ‌های به دست آمده که خصوصیت‌های مشابهی دارند با هم دسته یا به اصطلاح سورت می‌شوند و در نهایت هر چه سورت‌ها یکدست‌تر باشد آن سنگ‌ها قیمت بالاتری دارند.
نکاتی در مورد خرید سنگ اسلب
هنگام خرید سنگ اسلب باید نکات مهمی را در نظر بگیرید تا پس از خرید و هنگام استفاده با مشکلی رو به رو نشوید. با ما همراه باشید تا در ادامه به بررسی این موارد بپردازیم.
- همانطور که می‌دانید هر سنگ ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مخصوص به خود (مانند سختی، میزان مقاومت در شرایط جوی مختلف، دوام و ثبات رنگی) را دارد. این ویژگی‌ها سبب می‌شوند تا در انتخاب این متریال علاوه بر توجه به زیبایی و همخوانی آن با دکوراسیون ساختمان به این نکته توجه داشته باشیم که آیا این سنگ برای فضای مدنظر ما مناسب هست یا خیر؟ به همین خاطر حتما در این زمینه با مشاوران و کارشناسان مشورت کرده و اطلاعات لازم را بدست آورید. به عنوان مثال تراورتن برای نمای خارجی، مرمر برای تزئین نمای مجلل داخلی، و مرمریت و گرانیت به عنوان کفپوش بسیار مناسب هستند.
- ظاهر این متریال باید بدون ترک، خلل، فرج و پوسیدگی باشد. دقت داشته باشید که با ضربه زدن توسط یک جسم فلزی روی این متریال می‌توان تا حدودی میزان پوسیدگی آن را فهمید (صدای شیشه مانند نشان از عدم پوسیدگی و ترک در بافت این متریال است).
- سنگ تحویلی باید با نمونه اولیه یکسان بوده و بازی رنگ زیاد با طرح‌های مختلف نداشته باشد. (مخصوصا که سورت‌های مختلف یک سنگ تقاوت قیمت محسوسی دارند).
- سنگ‌های حکمی باید طبق ابعاد مورد نظر با زاویه قائمه و بدون هیچگونه لب پریدگی خارج از معمول باشند. منظور از سنگ‌های حکمی، سنگ‌های برش خورده در ابعاد مشخص است. مثلا سنگ‌های 40 در 40 یا 60 در 60 سنگ حکمی حساب می‌شوند.
جمع بندی
سنگ اسلب یک روش برش سنگ در ابعاد بالا از کوپ خام سنگ‌هایی مانند مرمر، تراورتن، گرانیت، و موارد مشابه است. این کار توسط دستگاه‌های مخصوص به نام اسلب‌بر انجام میشود. سنگ‌های اسلب تنوع بالایی دارند و بسته به مقاومت و دوام سنگ‌ها می‌توان از آن‌ها در نمای خارجی، لابی، نخمای داخلی، آشپزخانه، کف، سرویس‌های بهداشتی، و … استفاده کرد.
در این مقاله از آکادمی عمران به بررسی تمام جوانب و نکته‌های سنگ اسلب پرداختیم. امیدواریم که برای شما مفید واقع شده باشد. در صورت بروز هر سوالی، آن را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
سلام
شما نصب سنگ اسلب هم انجام میدین؟
سلام وقت بخیر
خیر ما انجام نمیدیم
خیلی خوب گفتین مرسی
سلام وقت بخیر
ممنون از حسن نظر شما
عالی
با سلام. خوشحالیم که براتون مفید بوده.
محتوای خوبی بود ممنونم.
با سلام دوست عزیز. خوشحالیم که براتون مفید بوده.