X

عمل آوری یا کیورینگ بتن با فیلم آموزش آن‌ها از صفر تا صد

حتما تا به حال دیده‌اید پس از بتن‌ریزی آن را آب‌پاشی می‌کنند که به آن عمل آوری یا کیورینگ بتن می‌گویند. اما دلیل این کار چیست؟! آیا روش دیگری غیر از آب‌پاشی وجود دارد؟! عمل آوری یکی از مهم‌ترین مراحل در آماده کردن بتن برای شروع بارگذاری است. به همین دلیل انواع روش های عمل آوری بتن مانند عمل آوری با بخار را با فیلم در این مطلب برایتان توضیح داده‌ایم.

در این مقاله به سوالات مختلف شما از جمله ” عمل آوری صحیح بتن کدام است ؟”، “انواع روش های عمل آوری بتن چیست” نیز پاسخ خواهیم داد.

 

آنچه در این مقاله می آموزید:

منظور از عمل آوری یا کیورینگ بتن چیست ؟

علت عمل آوری بتن

فیلم آموزش روش های عمل آوری بتن

عمل آوری بتن یا کیورینگ بتن چیست؟

انواع روش های عمل آوری بتن

عمل آوری بتن با بخار آب ( کیورینگ بتن با بخار )

عمل آوری بتن با بخار در فشار اتمسفر

بهترین روش عمل آوری بتن کدام است؟

نکاتی برای مراقبت از بتن در برابر خطر خوردگی

دمای عمل آوری بتن

روش های نوین عمل آوری بتن

منظور از عمل آوری یا کیورینگ بتن چیست ؟

قبل از خواندن ادامه مطلب، با مشاهده فیلم زیر ابتدا با مفهوم و نکات حرفه‌ای عمل آوری بتن آشنا شوید.

در تعریف عمل آوری بتن می‌توان گفت، فرآیندی است که سبب جلوگیری از افت رطوبت بتن می‌شود. همچنین باید دمای بتن نیز در وضعیت رضایت‌بخشی حفظ شود.

زمان مناسب برای کیورینگ بتن ریزی سریعاً و بلافاصله پس از تراکم آن است، تا از مخلوط بتنی در مقابل عوامل مضر محافظت کند.

برای مطالعه بیشتر درباره تراکم بتن و همچنین آشنایی با انواع ویبراتوربتن روی لینک‌های آبی کلیک کنید.

عمل آوری تأثیر زیادی بر روی ویژگی‌های بتن سخت شده دارد.

برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

کاهش نفوذپذیری

مقاومت در برابر یخ‌بندان و آب شدن

فشار

دوام

مقاومت سایشی و غیره

عمل آوری بتن

علت کیورینگ بتن

زمانی که سیمان پرتلند با آب مخلوط شود، هیدراتاسیون (فعل و انفعال‌های شیمیایی) شروع می‌شود. برای آشنایی بیشتر با سیمان پرتلند مقالهسیمان پرتلند را مطالعه کنید.

پیشرفت و وسعت هیدراتاسیون در دوام، مقاومت و همچنین وزن مخصوص این متریال اثرگذار است.

مقدار آب موجود در مخلوط‌ ، معمولاً بیشتر از آب مورد نیاز برای تکمیل این فعل و انفعالات شیمیایی است.

اما توجه داشته باشید که کاهش آب به علت تبخیر، سبب تأخیر و یا توقف فرآیند هیدراتاسیون می‌شود.

در چند روز اول، پس از جاگذاری مخلوط بتنی به شرطی که درجه حرارت مناسب باشد، عمل هیدراتاسیون نسبتاً سریع است. پس هدف از عمل آوری بتن حفظ آب آن در طول این زمان است.

زمانی که عمل آوری متوقف شود، کسب مقاومت برای مدت کوتاهی ادامه می‌یابد؛ اما پس از اینکه درجه اشباع حفره‌های مویینه که در داخل مخلوط بتنی هستند، به 80 درصد برسد، کسب مقاومت متوقف می‌شود.

عمل آوری بتن

مراحل کیورینگ بتن

به طور کلی عملیات کیورینگ یا عمل آوری بتن دارای 3 مرحله زیر است:

مراقبت (عمل آوری رطوبتی)

محافظت

پروراندن (عمل آوری حرارتی)

 

انواع روش های عمل آوری بتن کدام است؟

همانطور که در فیلم ابتدای مقاله در مورد روش های عمل آوری بتن صحبت کردیم در ادامه به بررسی کامل آن‌ها می‌پردازیم.

روش های عمل آوری به طور معمول شامل 3 روش زیر است:

عمل آوری بتن با آب

عمل آوری عایقی بتن

عمل آوری بتن با بخار آب (کیورینگ بتن با بخار)

عمل اوری بتن

1) عمل آوری بتن با آب

در اولین مورد از روش های کیورینگ بتن ، به بررسی روش عمل آوردن بتن با آب می‌پردازیم.

عمل آوری بتن با آب یا همان روش آب رسانی، شامل ایجاد حوضچه بر روی سطح افقی بتن و پوشش‌های خیس نظیر چتایی است.

چنانچه از روش آب‌رسانی برای عمل آوری بتن استفاده شود، باید این روند عمل آوری به طور مستمر انجام شود، همچنین در این مدت نباید سطح بتن خشک باقی بماند.

با استفاده این روش می‌توان رطوبت بتن را افزایش داد و همچنین از افت میزان رطوبت آن جلوگیری کرد.

آبی که در این روش استفاده می‌شود باید مواد زاید و مضر آن در حد مجاز آیین‌نامه‌ها و استاندارد باشد تا در کیفیت بتن اثر نامطلوبی نگذارد.

استفاده از آب خیلی گرم یا سرد، می‌تواند باعث شوک حرارتی در مخلوط شود؛ بنابراین باید از استفاده آن‌ها خودداری کرد.

در این روش، نگهداری بتن با کمک مستقیم آب و با روش‌های زیر صورت می‌گیرد که هر کدام را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

روش آب راکد (ایجاد حوضچه و غوطه‌ورسازی)

آب پاشی (افشاندن آب)

نگهداری با پوشینه‌های مراقبت (پوشش‌های خیس)

عمل آوری بتن

  روش آب راکد (ایجاد حوضچه و غوطه‌ورسازی)

یکی دیگر از انواع روش های عمل آوری بتن، استفاده از آب راکد برای کیورینگ است.

برای نگهداری و عمل آوردن سطوح سازه‌های تخت مانند کف‌ها، پیاده‌رو‌ها، دال‌ها و روسازی جاده می‌توان از این روش استفاده کرد.

برای حفاظت و نگهداری آب روی سطح تخت باید با استفاده از خاک یا روش‌های دیگر، لبه‌های برجسته‌ای به ارتفاع 2 سانتی‌متر ایجاد کرد.

این لبه‌ها باید کاملاً آب بند بوده و از نفوذ آب به سایر قسمت‌های سازه جلوگیری کند. همچنین برای جلوگیری از ایجاد ترک به دلیل ایجاد تنش‌های سطحی پیشنهاد می‌شود که دمای آب مصرفی برای نگهداری، کمتر از درجه حرارت مخلوط بتنی باشد.

آبی که در درون حوضچه است، نباید دمای آن بیشتر از 12 درجه سلسیوس سردتر از مخلوط باشد.

همچنین قطعات پیش ساخته را نیز می‌توان در درون آب غوطه‌ور کرد؛ البته توجه کنید که در این حالت نیز باید ضوابط دمای آب رعایت شود.

عمل آوری بتن

  •   آب‌پاشی (افشاندن آب)

هنگامی که دمای محیط بیشتر از 5 درجه سلسیوس است پیشنهاد می‌شود از این روش برای عمل آوردن بتن استفاده کنید.

روند افشاندن آب باید به صورت پیوسته باشد؛ اگر افشاندن با وقفه انجام گیرد، باعث تر و خشک شدن می‌شود. بنابراین عارضه پوسته شدن در سطح بروز می‌کند.

بنابراین باید دقت کنید که به دلیل آب‌پاشی پیوسته و مداوم سطح بتن تازه دچار فرسایش نشود!

انجام این روش زمانی مجاز است که احتمال یخ‌زدگی وجود نداشته باشد. در این روش آب توسط آب‌فشان‌هایی به طور مستمر به سطح پاشیده می‌شود.

آب افشانی معمولی که در برخی از کارگاه‌های کشور ما سبب ایجاد تر و خشک شدن و شوک حرارتی می‌شود.

چرا که با خشک شدن سطح بتن در زیر نور آفتاب، دمای سطح آن بالا رفته و با پاشیده شدن آب خنک مشکل ترک‌خوردگی ایجاد می‌شود.

روش های عمل آوری بتن

  نگهداری با پوشینه‌های مراقبت (پوشش‌های خیس)

پس از اینکه بتن به اندازه کافی سخت شد، می‌توان سطح آن را به نحوی که دچار آسیب نشود با مصالحی پوشاند.

در صورتی که با افشاندن آب نتوان سطح آن را مرطوب نگه داشت، می‌توان از پوشش‌های جاذب آب برای عمل آوردن استفاده کرد.

پوشش های جاذب آب کدامند؟

حصیر

گونی

چتایی

گلیم

چتایی نو باید پیش از مصرف شسته شود تا مواد قابل حل آن پاک شود و قابلیت جذب آن نیز افزایش یابد.

همچنین در صورت استفاده از گونی، که قبلاً دارای مواد شیمیایی، شکر و غیره بوده، باید قبل از مصرف شسته شود؛ چون برخی از مواد شیمایی می‌توانند همراه با آب عمل آوری در بتن تازه نفوذ کند و با ایجاد اختلال در گیرش آن، مقاومت و دوام آن را کاهش دهد.

با ازدیاد وزن چتایی یا سایر پوشش‌های جاذب، امکان نگهداری آب توسط آن افزایش می‌یابد و همچنین نیاز کمتری به مرطوب کردن متوالی دارد.

در غیر این صورت، پیشنهاد می‌شود از دو لایه چتایی استفاده شود. اگر ورق پلاستیک روی چتایی قرار گیرد، از تبخیر آب آن جلوگیری می‌کند و همانند عمل آوری عایقی عمل می‌کند.

این نوع از پوشش‌ها را باید به نحوی روی سطح کار قرار داد که لبه‌شان حدود 100 میلی‌متر بر روی هم قرار بگیرد.

همچنین بلافاصله بعد از اینکه بتن به اندازه کافی سخت شد، بر روی سطح قرار داده شوند.

چنانچه هنگامی که بتن در حالت خمیری است، پوشش روی آن قرار گیرد، سطح آن دچار آسیب می‎ شود.

برخی از پوشش ها برای مقاطع کوچک بسیار خوب عمل می‌کنند که شامل موارد زیر هستند:

خاک

ماسه

خاک اره

کاه

پوشال خیس

توجه داشته باشید که خاک، خاک اره و ماسه باید بدون هیچ‌گونه ماده مضر و دانه‌های درشت‌تر از 25 میلی‌متر باشند!

استفاده از خاک اره و چوب‌هایی مانند چوب بلوط که دارای مقداری جوهر مازو است، مجاز نیست.

ضخامت پوشش با این روش‌ها حداقل 5 سانتی‌متر بوده و این مواد باید به‌طور یکنواخت پخش شده و مرتب خیس شوند.

کاه یا علف خیس و مرطوب باید در لایه‌ای که ضخامت آن حداقل 15 سانتی‌متر است، پخش شود.

در صورت ورزش باد با شبکه سیمی یا چتایی روی‌شان پوشانده شود تا باد سبب پراکنده شدن کاه یا پوشال نشود.

به‌طور کلی این نوع از پوشش‌ها امکان دارد باعث تغییر رنگ سطح کار شوند و در همه موارد، مثل سطوح قائم امکان استفاده از آن‌ها وجود ندارد.

پیشنهاد می‌شود پس از اتمام مدت عمل آوری رطوبتی، اجازه دهید پوشش موجود خشک و پس از آن از روی سطح برداشته شود تا مشکلی پیش نیاید. این کار برای مناطقی که بادخیز هستند الزامی و ضروری است.

برای مثال تصویر زیر عمل آوری بتن ستون را نشان می‌دهد.

عمل آوری بتن

2) عمل آوری عایقی بتن

در ادامه روش های عمل آوری به عمل آوری عایقی بتن می‌رسیم.

در این روش ضمن حفظ رطوبت بتن، از آب استفاده نمی‌شود. بلکه بدون آب، با ایجاد یک سطح کاملا نفوذناپذیر و عایق از تبخیر سطحی آب جلوگیری می‌کنند.

یکی از اساسی‌ترین برتری‌های این کار عدم نیاز به خیس کردن مداوم پوشش است.

بنابراین این روش برای نواحی‌ای که فراهم کردن آب مناسب برای عمل آوری با مشکل روبه‌رو است، بسیار کاربردی خواهد بود.

روش‌های مختلف این نوع از عمل آوری عبارت است از:

پوشش با کاغذ نفوذناپذیر

پوشش نایلونی

ترکیبات عمل آورنده (مواد شیمیایی غشایی)

مراقبت با اندود قیری

قالب‌ها

عمل آوری بتن

  • پوشش با کاغذ نفوذناپذیر

پس از اینکه سطح بتن‌ها به اندازه کافی سخت شد، سطح آن را به‌طوری که آسیب نبیند کاملا مرطوب کرده و با کاغذ نفوذناپذیر طبق استاندارد ASTM-C171 می‌پوشانند.

این کاغذها در دو لایه کاغذ مسلح به رشته‌های نازک تقویتی ساخته شده‌اند که توسط مواد قیری به یکدیگر چسبیده‌اند.

این کاغذها را به صورت نواری روی سطح بتن‌ها تثبیت می‌کنند.

دقت کنید که هر نوار باید حداقل 25 میلی‌متر، روی نوار کناری را بپوشاند.

همچنین در هوای گرم بهتر است که از کاغذهای روشن یا سفید رنگ استفاده کنید.

این کاغذها را باید به یکی از روش‌های مورد تأیید دستگاه نظارت به یکدیگر چسباند و متصل کرد.

روش های عمل آوری بتن

  • پوشش نایلونی

این پوشش‌ها مثل ورق‌های نازک پلی‌اتیلن طبق استاندارد ASTM-C171 با ضخامت حداقل یک دهم میلی‌متر پس از مرطوب کردن سطح استفاده می‌شوند.

ورق پلاستیک دارای وزن بسیار کمی است و همچنین در رنگ‌های سیاه و سفید موجود است.

رنگ سفید برای هوای گرم مناسب است، چرا که نور را انعکاس می‌دهد.

رنگ سیاه برای هوای سرد مناسب است، چرا که نور را جذب می‌کند.

البته توجه کنید که استفاده از این روش در بتن‌های نمایان پیشنهاد نمی‌شود.

ورق پلاستیکی باید سطح کار را به طور کامل پوشانده و لبه بالای آن حدود 100 میلی‌متر روی هم قرار بگیرند و قطعات چوب روی آن قرار داده شود تا ورق در تماس با سطح بتن باشد؛ تا وزش باد باعث بلند کردن و حرکت آن نشود.

در برخی از موارد ورق پلاستیکی سبب تغییر رنگ و ظاهر بتن می‌شود، مخصوصا زمانی که ورق چروکیده باشد.

در این صورت اگر یکنواختی رنگ و ظاهر سطح مهم است، باید از سایر روش‌ها استفاده کرد.

تعریق و چکه کردن آب در اثر تبخیر سطح مخلوط بتنی می‌تواند به ظاهر آن صدمه وارد کند.

به این دلیل پیشنهاد می‌شود که در شرایطی همانند شرایط ذکر شده، از نایلون یا پوشش بر روی سطح قرار داده شود و یا از سایر روش‌ها استفاده شود.

یکی از مشکلات استفاده از ورق نایلون پاره یا سوراخ شده در کارگاه این است که امکان تعمیر آن نیست و در صورت توجه نداشتن به وجود سوراخ یا پارگی ورق، مشکلاتی در امر عمل آوری به وجود می‌آید.

جهت محکم کردن ورق‌ها در اطراف تیر و ستون‌ها، باید از نوار یا طناب استفاده شود.

ممکن است در برخی از ورق‌ها، یک طرف‌شان با پلی‌اتیلن یا کرباس پوشیده شود؛ این پوشش مرکبی به نگهداری از سطح کمک شایانی می‌کند.

روش های عمل آوری بتن

  • ترکیبات عمل آورنده یکی دیگر از روش های کیورینگ بتن

یکی دیگر از روش های عمل آوری بتن استفاده از ترکیبات عمل آورنده است.

به کار‌ گرفتن ترکیبات عمل آورنده باید طبق دستورالعمل‌های کارخانه سازنده این مواد باشد.

مشخصات مواد، تجهیزات و روش اجرا باید قبلا توسط دستگاه نظارت تأیید شده باشد.

این مواد به طور معمول به رنگ‌های سفید خاکستری و سیاه طبق استاندارد ASTM-C509 ساخته می‌شوند.

برای کسب بهترین نتیجه و بازده باید بلافاصله پس از پرداخت نهایی و پیش از خشک شدن سطح آن باشد.

مواد عایق به‌طور یکدست و یکنواخت بر روی سطح پاشیده شود تا با ایجاد غشایی نازک و غیر قابل نفوذ از تبخیر آب سطح آن جلوگیری شود.

به هنگام اجرا دقت کنید تا لبه‌ها، گوشه‌ها و ناهمواری‌های سطح به این مواد به خوبی آغشته شود.

استفاده از مواد عمل آورنده با دست یا دستگاه‌های اسپری تحت فشار 5 تا 7 اتمسفر انجام می‌شود. اگر استفاده از این مواد با دست مجاز باشد، پیمانکار باید با توجه به سطح کار تعداد کافی کارگر آماده کند تا وقفه‌ای در کار نگهداری از بتن اتفاق نیوفتد.

پیشنهاد می‌شود که در روش های عمل آوری بتن برای پروژه‌های بزرگ از دستگاه‌های چرخدار استفاده کنید تا مواد عمل آورنده به‌طور یکنواخت پخش شود.

دقت کنید که به هنگام وزش باد شدید مواد هدر نشود.

برای هر دست 0.2 تا 0.25 لیتر ماده غشاساز در متر مربع کافی است.

برخی از موارد، دستگاه نظارت دستور اجرای لایه دوم را می‌دهد، برای اینکه از پوشش کامل لایه دوم مطمئن باشید، باید این دست را در جهت عمود بر روکش اولیه پخش کنید.

کارایی و بازده این مواد طبق استاندارد ASTM-C156 توسط دستگاه نظارت کنترل خواهد شد.

برای مطالعه بیشتر در مورد کارایی بتن روی لینک آبی کلیک کنید.

این مواد را بلافاصله می‌توان روی سطح بتنی تازه بدون قالب یا سطح با قالب بندی، پس از برداشت قالب استفاده کرد.

البته باید توجه کنید که استفاده از این مواد می‌تواند از پیوستگی میان بتن جوان و سخت شده و همچنین از پیوستگی سایر مصالح ساختمانی مثل کاشی و موزائیک به سطح جلوگیری کند.

بنابراین در این موارد استفاده از این روش برای عمل آوردن و مراقبت بتن مجاز نیست.

برای عمل آوری بتن از مواد شیمیایی غشایی نیز می‌توان استفاده کرد، اما فقط در مواردی این کار مجاز است که از هیچ روشی برای عمل آوری نتوان استفاده کرد و همچنین از بازده مواد بر اساس اسناد و مدارک تولیدکننده و یا انجام آزمایش‌ها مطمئن شد.

روش های عمل آوری بتن

  • مواد شیمیایی غشایی

یکی دیگر از از ترکیبات عمل آورنده، مواد شیمیایی غشایی است.

این ترکیبات به صورت مایع است و بر روی سطح پاشیده یا مالیده می‌شود. با ایجاد غشاء از تبخیر آب آن جلوگیری می‌کند.

این محلول‌ها از ترکیب رزین‌های طبیعی و مصنوعی با حلال تشکیل شده‌اند. پس از اعمال ترکیبات عمل آوری روی سطح کار، حلال تبخیر می‌شود و رزین روی سطح باقی می‌ماند.

غشای رزین برای مدتی حدود 1 تا 4 هفته باقی مانده و در اثر هوازدگی و نور آفتاب، ترد و شکننده می‌شود و از سطح جدا می‌شود.

به طور معمول در این نوع ترکیبات، از رنگدانه‌های گوناگونی نظیر ذرات آلومینیوم استفاده می‌شود.

به کار بردن رنگدانه‌ها در ترکیبات دو دلیل دارد:

رنگدانه‌های خاص باعث انعکاس نور می‌شوند و بنابراین دمای مخلوط به مقدار زیادی افزایش پیدا نمی‌کند.

سبب رؤیت ترکیب روی سطح مخلوط بتنی می‌شود و بنابراین می‌توان کفایت و یکنواختی ترکیب در سطح آن را ارزیابی کرد.

برای اطمینان داشتن از پیوستگی غشای عمل آوری، بهتر است آن را در دو لایه عمود بر یکدیگر اعمال کرد.

اگر فقط یک لایه اعمال شود، باید از یکنواختی و پوشش غشا مطمئن شد.

ترکیبات عمل آوری باید روی سطح مخلوط بتنی مرطوب اجرا و از پاشیدن یا اعمال آن روی سطحی که خشک است، خودداری کنید.

این ترکیبات از تبخیر شدن آب مخلوط جلوگیری می‌کند، بنابراین سطح آن خنک نمی‌شود.

پس پیشنهاد می‌شود در نواحی که تابش آفتاب شدید است، روی سطح سایبانی قرار گیرد.

در صورتی که از ترکیبات عمل آوری استفاده شود که غیرمحلول در آب است، باید این ترکیبات پس از تبخیر آب رو زده، استفاده شوند.

اگر قرار است بر روی سطح بتن، یک لایه دیگر آن ریخته شود، یا کاشی و موزائیک روی آن نصب شود، پیشنهاد می‌شود از ترکیبات عمل آورنده استفاده نشود.

چرا که این ترکیبات باعث کاهش پیوستگی می‌شود. البته برخی از انواع ترکیبات، مقدار پیوستگی را کاهش نمی‌دهند یا امکان پاک کردن‌شان از غشاء وجود دارد.

همچنین در برخی از منابع و مخازن نگهداری مواد بهداشتی، غذایی و آب باید پیش از بهره‌برداری این مواد به‌طور کامل تمیز شوند.

در برخی از موارد که دوام مخلوط بتنی در مقابل عوامل مضر یا خوردگی میلگردها دارای اهمیت است و یا زمانی که نسبت آب به سیمان کم است، بهتر است از روش‌های عمل آوری با آب که در بخش قبلی ذکر کردیم استفاده کرد.

همچنین در صورت اضطرار می‌توان از عمل آوری عایقی استفاده کرد.

عمل آوری بتن

  •   مراقبت با اندود قیری

یکی دیگر از روش های عمل اوری بتن ، استفاده از اندود قیری است.

برای عایقکاری و مراقبت از این متریال در مقابل آب‌هایی که سولفات دارند، پیمانکار باید تمام سطح‌های بتنی در تماس با این‌گونه آب‌ها را بر اساس دستور دستگاه نظارت عایقکاری کند.

نوع و مشخصات قیر مصرفی نیز باید قبلا توسط دستگاه نظارت تأیید شود. پس از اجرای سطوح بتنی باید سطح کار کاملاً صاف، بدون گرد و خاک و حفره باشد. همچنین سطح کار نیز باید دو دست قیر اندود شده، تا عایق شود.

عایقکاری در برخی از شرایط مجاز نیست، این شرایط شامل موارد زیر هستند:

در هوای بارانی

در دمای کمتر از 5 درجه سلسیوس

عمل آوری بتن

  • قالب ها

در ادامه معرفی روش‌های عمل آوری به قالب‌ها می‌رسیم.

قالب‌ها محافظ مناسبی برای جلوگیری از خروج آب از مخلوط هستند. البته در این‌گونه موارد سطح افقی بتن‌ها باید مرطوب نگه داشته شود.

قالب‌های چوبی باید با استفاده از آب افشانی مرطوب شود، مخصوصا در هوای گرم و خشک این کار بسیار مهم است.

اگر مرطوب نگه داشتن قالب‌های چوبی امکان پذیر نیست، باید سریعا قالب برداری شده و از روش دیگری برای عمل آوری استفاده شود.

اگر امکان برداشتن سریع قالب‌ها به خصوص در سطوح یا دیوار یا تیرها وجود نداشته باشد، پیشنهاد می‌شود با شل کردن قالب‌ها، عمل آوری با ریختن آب در درزهای موجود فراهم گردد.

عمل آوری بتن

3) عمل آوری بتن با بخار آب (کیورینگ بتن با بخار)

سومین مورد از روش های عمل آوری ، عمل آوری بتن با بخار آب است.

یکی از موارد بسیار مهم در عمل آوری بتن ، کسب مقاومت اولیه در مدت زمان کم است.

برای مثال در هوای سرد، به گرمای بیشتری برای افزایش سرعت عمل آبگیری سیمان نیاز داریم.

برای عمل آوردن بتن در این شرایط از بخار استفاده می‌شود، که خود نیز شامل دو روش زیر است:

عمل آوری بتن با بخار در فشار اتمسفر

عمل آوری بتن با بخار تحت فشار زیاد

 

  • عمل آوری بتن با بخار در فشار اتمسفر

در اولین روش عمل آوری بتن با بخار ابتدا به عمل آوری در فشار اتمسفر می‌پردازیم.

این روش بیشتر برای سازه‌های بتنی که در محیط‌های بسته یا اعضاء و قطعات پیش ساخته وجود دارد، استفاده می‌شود.

در این روش از عمل آوری بتن، همه مراحل باید از پیش توسط دستگاه نظارت تایید شود.

وابسته به مشخصات سازه و شرایط محیط، عمل آوری بتن با بخار با رعایت مراحل ذکر شده انجام پذیرد:

مرحله اول: ریختن و تراکم مخلوط بتنی در قالب و همچنین حفظ آن در هوای آزاد برای 2 تا 5 ساعت

مرحله دوم: افزایش دما در خیمه بخار تا به حداکثر دما برسد، این کار حداکثر 2.5 ساعت باید طول بکشد.

مرحله سوم: حفظ مجموعه در دمای ثابت برای مدت زمان حدودا 6 تا 12 ساعت

مرحله چهارم: حدود 2 ساعت دما را به تدریج از مقدار حداکثر کاهش می‌دهیم تا به دمای موردنظر برسد.

مدت زمان و دمای هر یک از این مراحل گفته شده، با توجه به نوع سازه، نوع مخلوط بتنی و شرایط محیطی باید پیش از اجرا توسط دستگاه نظارت تایید شود.

دمای مرحله سوم نباید از 80 درجه سلسیوس و سرعت ازیاد یا کاهش دما در مراحل دوم و چهارم نباید از 20 درجه سلسیوس بیشتر شود.

عمل آوری بتن با بخار

  • کیورینگ بتن با اتوکلاو

یکی دیگر از انواع کیورینگ بتن ، عمل آوری با استفاده از اتوکلاو است.

این روش برای عمل آوردن سریع بتن و همچنین رسیدن آن به مقاومت موردنظر و قالب برداری فوری بسیار مناسب است.

استفاده از این روش معمول بوده و پیشنهاد می شود.

درجه حرارت عمل آوردن باید بین 165 تا 190 درجه سلسیوس و فشار کار در سیستم بخاردهی 5.5 تا 11.7 مگاپاسکال باشد.

از این روش در ساخت لوله‌های بتنی و بعضی از اعضاء و قطعات ساختمانی سبک نیز استفاده می‌شود.

عمل آوری بتن

بهترین روش عمل آوری بتن کدام است؟

بهترین روش عمل آوری بتن بر چه اساسی تعیین می‌شود؟ احتمالاً این سوال شما هم باشد!

بهترین روش مراقبت بر اساس نوع و مشخصات پروژه، شرایط محل اجرا و همچنین مصالح موجود برای عمل آوردن توسط دستگاه نظارت تعیین و به پیمانکار گفته می‌شود.

روش عمل آوری صحیح باید بر اساس نوع بتن و نسبت آب به سیمان مخلوط آن و شرایط محیطی باید بر اساس جدول زیر انتخاب شود.

روش های عمل آوری بتن

شرایط محیطی هوای گرم و سرد در مقالات بتن‌ ریزی در هوای گرم وبتن‌ ریزی در هوای سرد ” ذکر شده است، پیشنهاد می‌کنم حتماً مطالعه کنید.

بتن‌هایی که نسبت آب به سیمان کمتر از 0.43 است، روش عایقی برایشان مناسب نیست. دلیل این امر خشک شدگی و جمع‌شدگی خود‌به‌خودی این ماده است.

در شرایطی که هوا گرم است و به خصوص در رطوبت نسبی کمتر از 70% و سرعت وزش باد بیشتر از 5 کیلومتر بر ساعت است، برای حفاظت مخلوط بتنی از تبخیر آب باید بلافاصله بعد از تمام شدن عملیات شروع کرد و با استفاده از پوشش پلاستیک این کار را انجام داد.

پس از سخت شدن بتن، بر اساس جدول بالا روش مجاز عمل آوری باید انجام شود.

 

نکاتی برای مراقبت از بتن در برابر خطر خوردگی

از حداقل 90 میلی‌متر پوشش بر روی آرماتورها استفاده شود.

از بتنی که اسلامپ کمی دارد استفاده شود.

از سیستم‌های مخلوط بتنی چند لایه (با لایه‌های آسفالتی یا پلیمری) استفاده شود.

از آرماتورهای تقویت با پوشش اپوکسی استفاده شود.

از لایه‌های پوششی خارجی بر روی مخلوط بتنی استفاده شود.

نسبت آب به سیمان کم باشد.

از حفاظت کاتودیک استفاده شود.

از فولادهای گالوانیزه در مخلوط استفاده شود.

از بتن پلیمری استفاده شود.

از پیش‌ تنیدگی خارجی برای کنترل ترک‌ها استفاده شود

از مواد پوزولانی یا میکروسیلیس استفاده شود.

 

دمای عمل آوری بتن

یکی از مهم‌ترین موارد در شرایط عمل آوری بتن ، دما است.

اگر میزان تبخیر سطحی بیش‌تر از 1 کیلوگرم بر متر مربع در ساعت باشد، پیمانکار باید تدابیر لازم را به جهت جلوگیری از تبخیر فرا بگیرد.

اگر تبخیر بیش‌تر از مقدار ذکر شده باشد، ترک‌های خمیری در سطح مخلوط بتنی به وجود خواهد آمد.

سرعت آبگیری سیمان با تغییر دما متغیر است. به‌طوری که در 10 درجه سلسیوس سرعت آبگیری بسیار کند و در 100 درجه سلسیوس بسیار سریع است.

اصولاً در دمای پایین‌تر از 10 درجه سلسیوس عمل گیرش اولیه مختل می‌شود. در دمای کمتر از 0 خصوصاً حدود صفر درجه سلسیوس گیرش دچار اختلال شدید شده و سرعت آن نیز بسیار کم می‌شود.

دمای بتن در فاصله زمانی گیرش اولیه تحت تأثیر عواملی مانند دمای محیط، گرمای آزاد شده طی فرآیند آبگیری سیمان و بالاخره دمای اولیه مصالح است. تبخیر آب مخلوط با آب به کار رفته برای مراقبت از بتن باعث سرد شدن سطح مخلوط می‌شود.

عدم رعایت نکات گفته شده سبب به وجود آمدن آثار سوء در مقاومت و همچنین سبب ترک‌های سطحی در مخلوط بتنی خواهد شد.

روش های عمل آوری بتن

روش های نوین عمل آوری بتن

روش‌های پیشرفته دیگری نیز برای عمل آوری وجود دارند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

جریان برق

پتوی برقی

عبور دادن روغن داغ از میان قالب‌های فلزی

مایکروویو و اشعه مادون قرمز 

 

نکاتی در مورد کیورینگ بتن

رفت و آمد کارگران بر روی قطعات بتنی تازه ریخته شده حداقل تا 24 ساعت پس از اتمام بتن‌ ریزی به‌هیچ‌وجه مجاز نیست.

به همین دلیل پیمانکار باید تدابیر لازم را برای رفت و آمد کارگران فراهم کند. همچنین تهیه تمامی تجهیزات و لوازم مورد نیاز در عملیات کیورینگ بتن بر عهده پیمانکار است.

برای اینکه در مورد مدت زمان عمل آوری بتن بیشتر بدانید روی لینک آبی کلیک کنید.

همچنین اگر می‌خواهید درباره نکات اجرای ساختمان بیشتر بدانید حتما به آموزش اجرای ساختمان سر بزنید.

 

امیدواریم در پایان این مقاله به جواب تمام سوال‌های خود در مورد انواع روش های عمل آوری بتن رسیده باشید و از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید، تشکر می‌کنیم. نظرات و تجربیات خود را در مورد این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر یادگیری مهندسی عمران یک مسیر رایگان برای حرفه‌ای شدن

حتما تو این مسیر با ما همراه شو!

بر روی اینجا کلیک کنید

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *