میلگرد رامکا چیست؟ + صفر تا صد جزئیات اجرای رامکا فلزی و بتنی
آیا می‌دانید رامکا چیست و در سازه‌های بتنی چه نقشی دارد؟ انواع رامکا کدامند و هر کدام در چه شرایطی کاربرد دارند؟ میلگرد رامکا چگونه ستونها و قالبها را تثبیت کرده و مقاومت سازه را افزایش میدهد؟ در این مقاله از آکادمی عمران به این پرسش‌ها پاسخ داده، انواع رامکا و میلگردهای آن را معرفی کرده و نکات کلیدی اجرای رامکا بتنی و فلزی را بررسی می‌کنیم.
پیش از خواندن ادامه مطلب، فیلم زیر را مشاهده کنید تا با نحوه بستن رامکا فلزی آشنا شوید. این ویدئو تنها بخشی از پکیج صفر تا صد اجرای ساختمان آکادمی عمران است که جزئیات اجرای سازه را به‌طور کامل آموزش میدهد.
رامکا چیست؟
رامکا یک المان فلزی یا بتنی است که در اجرای سازه‌های بتنی برای تثبیت موقعیت ستونها و کنترل فاصله بین قالب و آرماتور ستون استفاده میشود. استفاده از رامکا باعث میشود ستونها در یک راستا و هم‌محور با یکدیگر قرار گیرند و قالبها به‌طور دقیق تثبیت شوند. این المان‌ها معمولا به اندازه کاور بتن از سطح آرماتورها فاصله دارند و به پانل یا قالب متصل میشوند.
توجه داشته باشید که رامکا و اسپیسر دو نقش متفاوت در سازه دارند. اسپیسرها، که معمولا از جنس پلاستیک یا بتن هستند، صرفا فاصله بین آرماتور و قالب را برای تامین کاور بتن ایجاد می‌کنند و هیچ نقشی در تثبیت موقعیت ستون یا هم‌محور کردن آنها ندارند. در مقابل، رامکا (فلزی یا بتنی) یک المان تثبیت‌کننده است که ستونها را در یک راستا و هم‌محور نگه می‌دارد و موقعیت قالبها را کنترل میکند.
انواع رامکا
در سازه‌های بتنی، رامکا می‌تواند به دو شکل اصلی اجرا شود:
- رامکا بتنی
- رامکا فلزی
رامکا بتنی، که گاهی به آن پاشنه بتن هم گفته میشود، بخشی از ستون یا فونداسیون است که بتن آن با بتن ستون یکپارچه میشود. این نوع رامکا دوام بالایی دارد و به دلیل جنس بتن، مشکلی از نظر زنگ زدگی ندارد. در پروژه‌های مسلح، داخل رامکای بتنی میلگرد رامکا قرار می‌گیرد تا مقاومت خمشی و کششی آن افزایش یابد.
در مقابل، رامکا فلزی در واقع از چند میلگرد فلزی تشکیل شده که به صورت عمود بر هم در اطراف آرماتورهای طولی ستون قرار میگیرند. این المان، که همان میلگرد رامکا فلزی محسوب میشود، ستونها و قالبها را در محل صحیح تثبیت میکند و نقش تقویتی دارد. دقت داشته باشید برای جلوگیری از زنگ زدگی، سر میلگردهای فلزی باید محافظت شده یا پس از بتنریزی ضد زنگ شود.
بیش از ۵۰ ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی
به‌دلیل اینکه با اجرای رامکا بتنی در ناحیه بحرانی ستون، بتن این قسمت دو تکه میشود، اجرای رامکای فلزی بیشتر توصیه شده و رایج‌تر است.
در جدول زیر می‌توانید تفاوت‌های کلیدی رامکا فلزی و بتنی را مشاهده کنید:
| ویژگی | رامکا فلزی | رامکا بتنی |
| جنس | فولاد یا آلیاژ فلزی | بتن غیر مسلح |
| وزن | سبک | سنگین |
| سرعت نصب | سریع | متوسط |
| دوام | متوسط، نیاز به محافظت در برابر زنگ زدگی | بالا |
| کاربرد | قالب‌بندی موقت و تقویت کننده | سازه دائمی و فونداسیون |
میلگرد رامکا چیست؟
میلگرد رامکا، نوعی میلگرد فولادی است که استفاده از آن باعث میشود ستونها و قالبها در محل دقیق خود قرار گیرند و هممحوری سازه در طول پروژه حفظ شود. این میلگرد در بخش‌هایی مانند ستون، تیر و فونداسیون کاربرد دارد و باعث افزایش ثبات و استحکام سازه میشود.
نحوه اجرای رامکا فلزی
رامکای فلزی به دلیل سهولت اجرا و سرعت بالا، پرکاربردترین نوع رامکا محسوب میشود. این رامکا از چهار میلگرد تشکیل شده که به صورت عمود بر هم در اطراف آرماتورهای طولی ستون قرار میگیرند.
معمولا رامکاهای فلزی حدود ۱۰ سانتی‌متر بالاتر از سطح کف نصب میشوند تا ستون‌های قرار گرفته در یک امتداد، به درستی هم‌محور شوند. برای کنترل دقیق هممحوری، ریسمانی از اولین تا آخرین ستون کشیده میشود و نوک تمام رامکاها باید در تماس با این ریسمان باشند. این کار مانع از دزآکسه شدن ستونها شده و همباد بودن آنها را تضمین میکند.
نکات اجرایی رامکا فلزی
اجرای صحیح رامکاها اهمیت زیادی دارد، زیرا کوچک‌ترین خطا در این مرحله می‌تواند عملکرد کلی سازه را تحت تاثیر قرار دهد. مهمترین نکاتی که باید در اجرای رامکا فلزی رعایت شوند عبارتند از:
- رامکاها نباید مستقیما به آرماتورهای اصلی جوش داده شوند، زیرا این کار باعث لاغر شدن مقطع آرماتورها (کاهش سطح مقطع موثر آرماتور) و کاهش مقاومت سازه میشود.
- در آرماتوربندی ساختمان، رامکاها معمولا با استفاده از سیم آرماتوربندی به میلگردهای اصلی ستون متصل میشوند. در صورت نیاز، خود رامکاها نیز می‌توانند عمود بر هم به یکدیگر جوش داده شوند. اما روش پیشنهادی همچنان استفاده از سیم آرماتوربندی است؛ زیرا جابه‌جایی رامکاها در طول اجرا اجتناب‌ناپذیر است.
- جوشکاری میلگردهای آجدار به دلیل محدودیت‌های فنی و کاهش کیفیت اتصال، گزینه مناسبی محسوب نشده و معمولا توصیه نمی‌شود.
- سیم‌های آرماتوربندی باید به سمت داخل خم شوند تا پس از بتنریزی بیرون نزده و باعث زنگزدگی نشوند.
- قبل از قالب بندی باید تمام اضافات سیم‌های آرماتوربندی برای جلوگیری از زنگ زدگی، از کف ستون خارج شوند.
- در مناطق مرطوب و بارانی، استفاده از رامکای فلزی، به دلیل احتمال بالای زنگزدگی توصیه نمی‌شود.
- چنانچه در نواحی بارانی یا مرطوب سر رامکاها پس از بتنریزی بیرون بماند، به مرور زمان دچار زنگزدگی شده و با افزایش حجم، بتن ترک می‌خورد. این ترک‌ها مسیر نفوذ رطوبت به آرماتورهای اصلی را باز می‌کنند و در نهایت منجر به خوردگی و تضعیف سازه میشوند.
- برای پیشگیری از زنگ زدگی رامکاها، بهتر است پیش از قالب‌بندی، سر رامکاها با درپوش پلاستیکی پوشانده شود. در صورت عدم استفاده از درپوش، بلافاصله پس از بتنریزی باید سطح میلگردها با ضدزنگ پوشش داده شود.
نحوه اجرای رامکا بتنی
اجرای رامکای بتنی نسبت به رامکای فلزی دشوارتر بوده و به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای اجرای آن ابتدا یک ریسمان در امتداد ستونها قرار داده شده و قالب‌بندی به اندازه کاور بتن انجام می‌گیرد.
این قالب‌بندی می‌تواند با استفاده از یک تخته انجام شود که در پشت آن آجر یا بلوک قرار داده و محکم میشود. سپس لایه‌ای از بتن به ضخامت حدود ۱۰ سانتی‌متر در قالب ریخته میشود.
از آنجا که رامکای بتنی بخشی از ستون محسوب میشود، در اجرا و بتنریزی آن باید دقت بالایی داشت. بتن مصرفی در رامکا باید همان نوع بتنی باشد که برای ستون به کار می‌رود تا یکپارچگی سازه حفظ شود.
مزیت اصلی رامکای بتنی نسبت به نوع فلزی این است که دچار زنگزدگی نمی‌شود. با این حال، یکی از چالش‌های آن ایجاد درز سرد میان رامکا و بتن ستون است. برای جلوگیری از این مشکل، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- مضرس کردن سطح بتن رامکا جهت افزایش پیوستگی با بتن ستون
- ایجاد کلید برشی در رامکای بتنی
- قرار دادن چند میلگرد به طول ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر در رامکای بتنی موازی با آرماتورهای طولی ستون
در نهایت، باید توجه داشت که اجرای رامکا بخشی از فرآیند قالب‌بندی ستون است. برای آشنایی بیشتر با اصول و نکات اجرایی، مطالعه مقاله قالب بندی ستون بتنی توصیه میشود.
رامکا در ساختمان
رامکا به عنوان یک المان تثبیت‌کننده، در بخش‌های مختلف سازه‌های بتنی مانند ستون، تیر، فونداسیون و دیوارهای برشی استفاده میشود.
رامکا در ستون
رامکا در ستون که به آن رامکا ستون نیز گفته میشود، برای کنترل فاصله بین قالب و میلگردهای ستون و هم‌محور کردن ستونها در یک امتداد استفاده میشود. این رامکاها معمولا در پایین ستونها نصب شده و نقش مهمی در جلوگیری از دزآکسه شدن ستونها دارند.
نحوه اجرای رامکا در ستون
اجرای رامکا در ستون شامل نصب رامکاهای بتنی یا فلزی (میلگرد رامکا) برای تثبیت قالبها و هم‌محور کردن ستونها است. جزئیات اجرایی هر نوع رامکا در بخش‌های اجرای رامکا بتنی و نحوه اجرای میلگرد رامکا فلزی آورده شده است، بنابراین برای مطالعه روش نصب و نکات اجرایی به آن بخش‌ها مراجعه شود.
رامکا در تیر
نقش میلگرد رامکا در تیر مشابه ستون است و از دزآکسه شدن و تغییر شکل لبه‌های تیر جلوگیری میکند. ولی میلگرد رامکا در تیر فقط به صورت فلزی اجرا میشود و امکان اجرای رامکای بتنی در تیر وجود ندارد.
رامکا در فونداسیون
در اجرای فونداسیون، رامکاها نقش کلیدی در تثبیت قالب‌بندی و کنترل ابعاد دقیق پی دارد و مانع از جابه‌جایی قالبها در هنگام بتنریزی میشود. معمولا از میلگرد رامکا در فونداسیون استفاده میشود تا علاوه بر تثبیت قالب، مقاومت خمشی و کششی بیشتری فراهم گردد. این میلگردها مانع از تغییر مکان آرماتورها در هنگام بتنریزی شده و به دوام فونداسیون کمک می‌کنند.
رامکا در دیوار برشی
رامکا در دیوارهای برشی به منظور تثبیت قالبها و جلوگیری از تغییر ضخامت بتن در زمان بتنریزی به کار می‌رود. استفاده از رامکا در این بخش باعث میشود دیوار برشی استحکام بیشتری داشته و عملکرد بهتری در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله نشان دهد.
جمع بندی
رامکا یک المان فلزی یا بتنی در سازه‌های بتنی است که برای تثبیت موقعیت ستونها، قالبها و آرماتورها استفاده میشود. رامکا بتنی خود بخشی از ستون یا فونداسیون است و با بتن یکپارچه میشود، در حالی که رامکا فلزی مجموعه‌ای از میلگردها است که نقش تثبیت‌کننده و تقویتی دارد. برای افزایش مقاومت از میلگرد رامکا استفاده میشود و تجهیزات جانبی مانند شابلون، سیم آرماتوربندی، خاموت و اسپیسر نیز به اجرای دقیق و ایمن آن کمک می‌کنند. رامکا در ستون، تیر، فونداسیون و دیوار برشی کاربرد دارد و با کنترل قالب‌بندی و موقعیت آرماتورها، استحکام و دوام سازه را افزایش میدهد.
در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره میلگرد رامکا و اجرای رامکا بتنی و فلزی کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
سوالات متداول
رامکا، المان فلزی یا بتنی است که موقعیت ستونها و میلگردهای طولی را تثبیت کرده و هممحوری آنها را حفظ میکند. همچنین از جابجایی قالبها هنگام بتنریزی جلوگیری میکند.
میلگرد رامکا برای حفظ ابعاد دقیق مقاطع بتنی مانند ستونها و دیوارها و همچنین کنترل همراستایی ستونها و مقاطع در طبقات مختلف استفاده میشود، که این کاربرد باعث تثبیت دقیق قالبها و حفظ هممحوری سازه میشوند.
در فونداسیون، میلگرد رامکا از جابجایی آرماتورها هنگام بتنریزی جلوگیری کرده و مقاومت خمشی و کششی پی را افزایش میدهد.
رامکا بتنی دوام بالاتری دارد و با بتن ستون یکپارچه میشود، در حالی که رامکا فلزی سریعتر اجرا میشود ولی در معرض زنگزدگی است. با این حال، به دلیل دو تکه شدن ستون در ناحیه بحرانی با رامکای بتنی، رامکای فلزی گزینه بهتری است.
میلگردهای رامکا معمولا با قطر ۱۰ یا ۱۲ میلیمتر و طول برابر با عرض ستون ساخته میشوند و به صورت عمود بر هم در اطراف آرماتورهای طولی قرار میگیرند تا ستونها و قالبها بهدرستی تثبیت شوند
محتواتون خیلی کامل بود، ممنون از اطلاعات رایگانی که در اختیارمون قرار میدید
سلام وقت بخیر
ممنون از حسن نظر شما
درود بر شما
سلامت باشین