سبد خرید

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

گودبرداری چیست؟ اصول گود برداری ایمن همراه با فیلم کارگاهی

۱۲ اسفند ۱۴۰۳
دسته بندی ها: وبلاگ تخریب و گودبرداری
گودبرداری

گودبرداری به‌عنوان یکی از مراحل اساسی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی، به منظور آماده‌سازی زمین برای پی‌ریزی سازه‌ها و زیرساخت‌ها انجام می‌شود. این عملیات که شامل حفاری و خاک‌برداری در عمق‌های مختلف است، می‌تواند بسته به نوع پروژه و شرایط زمین با روش‌های متفاوتی اجرا شود. اما می‌دانید گودبرداری کنار ساختمان قدیمی چطور انجام می‌شود و چه خطراتی دارد؟ حداکثر عمق گودبرداری بدون سازه نگهبان چقدر است؟ جهت دریافت پاسخ این پرسش‌ها و آشنایی با انواع، اصول اجرا و ایمنی در گودبرداری ساختمان همراه آکادمی عمران باشید.

توصیه می‌کنیم پیش از مطالعه ادامه مقاله، فیلم زیر را مشاهده کنید. این فیلم تنها بخش کوتاهی از آموزش اجرای ساختمان است که در آن به صفر تا صد ساخت ساختمان پرداخته شده است.

گودبرداری چیست؟

گودبرداری (به انگلیسی Excavation) بخشی از عملیات خاکی است که غالبا برای آماده‌سازی زمین جهت احداث سازه‌ها یا زیرساخت‌ها انجام می‌شود. مطابق با بند 12-9-1-2 مبحث 12 مقررات ملی ساختمان، به هر گونه حفاری و خاکبرداری در تراز پایین‌تر از سطح طبیعی زمین یا در تراز پایین‌تر از زیر پی ساختمان مجاور، گودبرداری گفته می‌شود. این فرآیند شامل کندن زمین به منظور ایجاد فضای لازم برای پی‌سازی، تخریب ساختمان و سازه‌های فرسوده، یا ایجاد کانال‌ها و مخازن زیرزمینی است.

تفاوت خاکبرداری و گودبرداری

عملیات‌های خاک‌برداری و گودبرداری معمولا به‌اشتباه یکسان تصور می‌شوند، اما در واقع، آن‌ها دارای تفاوت‌های قابل توجهی هستند. همان‌طور که تعاریف کلیات مبحث 12 مقررات ملی ساختمان آمده است، عملیات‌های خاکی شامل مجموعه‌ای از عملیات خاکبرداری، خاکریزی، تسطیح زمین، گودبرداری، پی کنی ساختمان‌ها و دیگر موارد می‌شود.

در حقیقت خاکبرداری و گودبرداری هر دو بخشی از عملیات خاکی به‌شمار می‌روند، اما در پروژه‌های راه‌سازی خاکبرداری به هموار کردن زمین تا عمق معمولا نیم متر (کمتر از 60 سانتی‌متر) برای آماده‌سازی سطح مرتبط است. در حالی که در گودبرداری حفاری عمیق‌تر برای ایجاد فونداسیون و سازه‌های زیرزمینی انجام می‌شود. در پروژه‌های ساختمانی به برداشتن خاک تا رسیدن به تراز پی همسایه که نیازی به پایدارسازی گود ندارد، خاک برداری و برداشتن بیشتر خاک را گودبرداری می‌گویند. در نتیجه، عمق و اهداف این دو عملیات خاکبرداری و گودبرداری متفاوت است.

هدف از گود برداری چیست؟

هدف از گودبرداری در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی، فراهم کردن بستر مناسب و پایدار برای ساخت و ساز است. این عملیات به طور کلی شامل پایدارسازی سازه با قرارگیری صحیح و مستحکم پی ساختمان، جلوگیری از خسارات ناشی از ریزش خاک یا آب‌گرفتگی و ایجاد فضای کافی برای نصب سیستم‌های زیرساختی مانند تاسیسات آب، برق و فاضلاب است.

همچنین، با رعایت استانداردها و اصول فنی، ایمنی کارگران و تجهیزات در حین عملیات افزایش یافته و از هزینه‌های اضافی مربوط به تعمیرات در آینده جلوگیری می‌شود. به طور کلی، گودبرداری به عنوان یک مرحله کلیدی و حساس در هر پروژه عمرانی برای فراهم کردن شرایط ایمن و مناسب برای پروژه‌های ساختمانی بسیار ضروری است.

Call To Action 1

بیش از ۳۰ ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی

انواع گودبرداری

دسته‌بندی روش‌های گودبرداری یا در واقع انواع گودبرداری معمولاً بر اساس معیارهای مختلفی انجام می‌شود. به‌عنوان مثال انواع گودبرداری بر اساس روش اجرا به دو روش گودبرداری دستی (با نیروی انسانی و ابزارهای دستی) و روش مکانیزه (با تجهیزات و ماشین آلاتی مانند بیل مکانیکی، لودر، بولدوزر و دستگاه‌های حفاری تخصصی) دسته بندی می‌شود.

یا مثلا انواع گودبرداری از نظر عمق و وسعت عبارت‌اند از:

  • گودهای باز: گودهایی که در آن‌ها عرض گود از عمق آن بیشتر است.
  • گود ترانشه‌ای: گودی که در آن عمق گود از عرض آن در کف بیشتر است.
انواع گودبرداری

با این حال مطابق با بند 7-3-2 مبحث هفتم، گودبرداری به دو گروه کلی زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

  1. گودبرداری حفاظت نشده: گودهایی هستند که در کلیه شرایط دوران عملکرد، پایداری و تغییر شکل مجاز در آن بدون هیچ‌گونه حفاظتی تامین شده باشد.
  2. گودبرداری حفاظت شده: گودهایی هستند که در کلیه شرایط دوران عملکرد، پایداری و تغییر شکل مجاز در آن با دو مکانیزم زیر تامین شده باشد:
  • استفاده از انواع سازه نگهبان
  • با استفاده از بسیج نیروهای داخلی خاک و عناصر مسلح کننده خاک

جهت آشنایی بیشتر از مراحل و ضوابط گودبرداری در مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان را از لینک زیر دریافت کنید.

دانلود مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان

در هر حال، معیارهای متعددی مانند عمق گودبرداری، نوع خاک، روش اجرا، تجهیزات مورد استفاده، اهداف پروژه و روش‌های پایدارسازی دیواره گود در تقسیم‌بندی روش‌های گودبرداری دخیل هستند که در ادامه به بررسی مهمترین آن یعنی پایدارسازی گود خواهیم پرداخت.

عمق گودبرداری

عمق گودبرداری در پروژه‌های ساختمانی به عواملی مانند نوع سازه، تعداد طبقات زیرزمینی، نوع خاک و سطح آب زیرزمینی بستگی دارد. این عمق باید به‌گونه‌ای تعیین شود که پایداری سازه و ایمنی ساختمان‌های مجاور را تضمین کند.

حداکثر عمق گودبرداری بدون سازه نگهبان

حداکثر عمق گودبرداری بدون سازه نگهبان

همان‌طور که اشاره شد، برداشتن خاک تا روی پی همسایه، عملیات خاکبرداری محسوب می‌شود و استفاده از انواع روش‌های پایدارسازی دیواره گود ضروری نیست. البته در برخی از پروژه‌ها با توجه به شرایط، گودبرداری حفاظت نشده (بدون سازه نگهبان) تا عمق نیم تا یک متر زیر پی همسایه نیز امکان پذیر است. در هر حال برای تعیین حداکثر عمق گودبرداری بدون استفاده از سازه نگهبان، باید به مشخصات خاک، زاویه شیب دیواره گود و شرایط محیطی توجه کرد.

حداکثر عمق گودبرداری

اگرچه عدد مشخصی برای حداکثر عمق گودبرداری تعیین نشده است، اما در مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان، به‌طور خاص در بند 7-3-3-1 اکیدا توصیه می‌شود از احداث گود با عمق بیشتر از 20 متر احتراز (جلوگیری) شود. در صورت ضرورت احداث گودهای عمیق‌تر مواردی که در تصویر زیر ارائه شده باید انجام پذیرد.

حداکثر عمق گودبرداری

عمق بحرانی گودبرداری

مطابق با بند 7-3-3-6-1 مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان، عمق بحرانی گود (hc بر حسب متر) عمقی است که از نظر تئوری، به دلیل وجود چسبندگی در خاک، دیواره جدار گودبرداری می‌تواند بدون استفاده از سیستم سازه نگهبان پایدار بماند. این عمق به عواملی مانند نوع و جنس خاک، زاویه شیب گود، سطح آب زیرزمینی و فاصله از سازه‌های مجاور بستگی دارد. برای گودبرداری‌های با عمق بیشتر از عمق بحرانی، استفاده از سازه‌های نگهبان ضروری است تا از ریزش دیواره‌ها و خسارات احتمالی جلوگیری شود.

محاسبه عمق گودبرداری

برای تعیین عمق گودبرداری، لازم است ابتدا عمق بحرانی گود (hc) بر اساس روابط ژئوتکنیکی محاسبه شود. طبق مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان (بند 7-3-3-6-1)، نحوه محاسبه عمق بحرانی گود از طریق فرمول زیر بدست می‌آید:

محاسبه عمق گودبرداری

hc = عمق بحرانی گود (متر)

C= چسبندگی خاک (بر حسب کیلو پاسکال)

γ = وزن مخصوص خاک (بر حسب کیلو نیوتن بر متر مکعب)

Ka = ضریب فشار افقی در حالت محرک (بر اساس نظریه رانکین)

q = تنش ناشی از سربار کناره گود (بر حسب کیلو پاسکال)

انواع روش های پایدارسازی گود

به‌طور کلی، در خاک‌های پایدار یا گودبرداری‌های کم‌عمق نیاز به پایدارسازی وجود ندارد، اما به منظور جلوگیری از ریزش دیواره گود از سازه‌های موقت یا دائمی موسوم به سازه نگهبان شامل انواع دیوارها، المان‌ها و تسلیح خاک استفاده می‌شود.

به‌طور کلی، روش های جلوگیری از ریزش خاک در گودبرداری یا به اصطلاح پایدار کردن دیواره‌های گود عبارت‌اند از:

گود برداری با شیب مایل و پلکانی

در این روش، پایدارسازی گود به صورت مرحله به مرحله تا عمق بحرانی گودبرداری انجام می‌شود.

مراحل گودبرداری

سازه نگهبان خرپایی

سازه نگهبان خرپایی از یک عضو قائم و یک عضو مایل تشکیل شده است و بقیه اعضا به صورت افقی و قطری قرار داده می‌شوند و یک شبکه مثلثی را ایجاد می‌کنند. این روش پایدارسازی به صورت مرحله به مرحله تکمیل شده و خاکبرداری انجام می‌شود.

گودبرداری کنار ساختمان قدیمی

مهار متقابل

در این روش مانند سازه نگهبان خرپایی ابتدا عضو‌های قائم نصب شده و سپس دستک‌های فشاری مابین هر دو عضو قائم روبه‌روی هم اجرا می‌شوند. برای آشنایی بیشتر در مورد روش مهار متقابل و دیتیل اجرایی این نوع سازه نگهبان، مقاله استرات چیست را مطالعه کرده و فیلم زیر را مشاهده کنید.

اجرای شمع

شمع‌ها همان پی‌های عمیق هستند که با آرایش‌های مختلفی مانند با فاصله از هم، مماس و متقاطع در گودبرداری اجرا می‌شوند. جهت آشنایی بیشتر با جزئیات اجرایی شمع‌ها به مقاله شمع کوبی در گودبرداری سر بزنید.

سپرکوبی

در روش سپرکوبی یا شیت پایل مقاطع فلزی توسط سپرکوب در زمین کوبیده می‌شوند و سپس خاک جلوی آن‌ها برداشته می‌شوند. روش سپرکوبی را می‎‌توان به صورت ترکیبی با مهار متقابل (استرات) یا نیلینگ و انکراژ انجام داد.

مراحل سپر کوبی

دیوار دیافراگمی

در روش دیوار دیافراگمی ابتدا حفاری توسط هیدروفرز یا گراب انجام شده و سپس قفسه آرماتورها درون آن قرار داده می‌شود و در مرحله آخر بتن ریزی انجام می‌گیرد. این روش معمولا برای متروها بسیار کاربردی است.

مراحل گودبرداری ساختمان

میخ گذاری خاک (نیلینگ)

در روش میخ گذاری خاک یا نیلینگ، دو توده خاک به وسیله المان‌های فولادی به یکدیگر متصل می‌شوند. توجه داشته باشید که هنگام انتخاب نوع سیستم نگهدارنده، باید مقدار مجاز جابه‌جایی ساختمان‌های نزدیک را در نظر گرفت، زیرا در اجرای این روش، نیروی کششی در این المان‌ها تنها در صورت جابه‌جایی سیستم فعال می‌شود. لذا ممکن است در ساختمان‌های مجاور با کاربری حساس، ایجاد مشکل کند.

برای آشنایی بیشتر با جزئیات اجرای نیلینگ فیلم زیر را مشاهده کنید.

میل مهار (انکراژ)

روش اجرای انکراژ یا میل مهار مانند نیلینگ در گودبرداری است با این تفاوت که در روش انکراژ المان‌های فولادی پیش تنیده می‌شوند. فیلم زیر را مشاهده کرده تا با روش انکراژ در گودبرداری بیشتر آشنا شوید.

ساخت از بالا به پایین (تاپ داون)

ساخت ساختمان از بالا به پایین یا روش تاپ دان یک روش پایدارسازی گود نبوده و در واقع یک روش اجرای سازه محسوب می‌شود. با این حال در این روش ابتدا تا عمق بحرانی گودبرداری انجام شده و ستون‌ها و دال کف اجرا می‌شوند. جهت آشنایی بیشتر با سازه معکوس یا تاپ داون فیلم زیر را مشاهده کنید.

دیوار برلنی

در این روش پانل‌ها بین سولجرها قرار می‌گیرند، اما توجه داشته باشید که روش دیوار برلنی به تنهایی ناپایدار است و باید با روش نیلینگ مهار شوند.

دیوار برلنی چیست

بهترین روش پایدارسازی گود

به‌طور کلی، بهترین روش پایدارسازی گود بستگی به شرایط پروژه دارد. به‌عنوان مثال برای فضای محدود سپرکوبی یا روش دیوار دیافراگمی انتخاب مناسبی است. برای فضاهای شهری نیز استفاده از سیستم سازه نگهبان خرپایی توصیه می‌شود. برای گودهای عمیق و شرایط پیچیده نیز معمولا ترکیب روش‌ها مانند نیلینگ و انکراژ یا شمع‌گذاری می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. در هر حال، انتخاب بهترین روش پایدارسازی گود به عواملی متعددی مانند عمق گود، نوع خاک، میزان جابه‌جایی مجاز و شرایط ساختمان‌های مجاور بستگی دارد.

Call To Action 1

بیش از ۳۰ ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی

گودبرداری اصولی

گودبرداری اصولی و مراحل آماده‌سازی زمین برای پی‌ریزی به شرح زیر است:

  • ترازهای طبیعی زمین با روش‌های مناسب نقشه برداری برداشت شود.
  • نقشه تسطیح با توجه به تراز زمین‌های مجاور و شیب‌های لازم برای زهکشی، تراز پی‌ها و عمق مدفون آن‌ها طراحی شود.
  • گودبرداری و پایدار سازی دیواره گودها انجام شود.
  • خاک نباتی برداشته شده و خاک زیر شالوده‌ها تثبیت شود. احداث سازه‌های سنگین روی خاکریز متشکل از خاک رس و لای یا ماسه ریزدانه مجاز نیست.
  • اگر تسطیح اراضی با خاکریزی همراه است، اجرای خاکریزی مهندسی در لایه‌های کم ضخامت و با مشخصات مد نظر طراح، ضروری است.
اصول گودبرداری

گودبرداری غیر اصولی

مواردی که ممکن است در پی اجرای غیر اصولی گودبرداری باعث خسارت مالی و جانی شود، عبارت‌اند از:

  • اجرا نکردن سازه نگهبان
  • اقدام به مهار دیواره گود یا ساختمان مجاور پس از گودبرداری
  • بسنده کردن به فاصله گرفتن از لبه گود و سپر خاکی
  • خالی کردن خاک زیر دیوار و پی ساختمان مجاور
  • استفاده از تیرآهن‌های کهنه و ضعیف
  • استفاده از تیرهای چوبی با مقطع گرد و عموما غیر مستقیم و اتصال با میخ و گچ
  • تکیه دادن قطعات و سیستم مهاری گود به ساختمان مجاور با فرض نگهداری از ساختمان
  • محافظت ساختمان مجاور به جای اجرای سازه نگهبان بر روی سطح دیواره خاک
  • رها کردن دیواره گود در فاصله بین شروع گودبرداری و اتمام اجرای سیستم مهاری
  • اتصال مستقیم اعضای روبندی به دیوارهای پیرامونی ساختمان‌ها می‌تواند سبب بروز برش پانچ و سوراخ شدن دیوار شود.
حداقل فاصله ایمن از گودبرداری

اگرچه سازه نگهبان موقت است اما باید توسط مهندس محاسب طراحی شود و اگر از نقشه‌های تیپ استفاده می‌کنید باید توسط مهندس محاسب کنترل شود. در ادامه مواردی که خطرات ناشی از گودبرداری مانند ریزش دیواره گود یا ساختمان‌های مجاور را تا حد زیادی افزایش می‌دهد را معرفی خواهیم کرد.

ارزیابی خطر گود

بر اساس آنچه که در ماده 12-9-1-3 مبحث 12 مقررات ملی ساختمان آمده است:

سطح خطر گودبرداری‌ها با توجه به عمق گود، نوع خاک، وجود آب، وجود منبع ارتعاش در مجاور گود و حساسیت ساختمان‌های مجاور آن به صورت گودبرداری با خطر معمولی، زیاد و بسیار زیاد تعیین می‌شود. ارزیابی سطح خطر گودبرداری بر اساس ضوابط و مقررات مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان انجام خواهد شد.

ایمنی گود برداری

در هر حال، مواردی که سطح خطر در گودبرداری را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:

1- ضعیف یا حساس بودن ساختمان‌های مجاور شامل:

  • عدم وجود اسکلت یا ضعیف بودن ملات دیوارها
  • وجود ترک‌ها، شکستگی‌ها، نشست یا شکم‌دادگی دیوارها
  • وجود دیوار مشترک بین ساختمان مورد نظر برای تخریب و ساختمان مجاور

2- ضعیف بودن خاک شامل:

  • خاک‌های دستی (خاک‌های پر شده بدون تراکم مهندسی)
  • تسطیح غیرمهندسی در برخی مناطق، تپه‌ها یا بستر مسیل‌ها با خاک یا نخاله
  • رسوبات سست جوان در اطراف مسیل‌ها و پای دامنه‌ها
عکس گودبرداری ساختمان

3- عمیق بودن گود شامل:

  • عمق گود بیشتر، خطر برای کارکنان و ساختمان‌های مجاور افزایش می‌یابد.
  • گودبرداری غیر اصولی بدون بررسی عمق گودها
  • افزایش تراکم ساختمانی و نیاز به پارکینگ و انباری باعث افزایش تعداد طبقات زیرزمین و عمق گودها می‌شود.

4- مدت بازماندن گود شامل:

  • هرچه مدت زمان بازماندن گود بیشتر شود، خطر ریزش آن افزایش می‌یابد.
  • در فصل‌های بارندگی (زمستان و بهار)، بارش‌های سنگین و سیل‌آسا باعث اشباع خاک و افزایش خطر ریزش گود می‌شوند.
  • دقت داشته باشید که بسیاری از ریزش‌های گود در گذشته، چند ساعت تا چند روز پس از شروع بارندگی رخ داده‌اند. لذا مدت زمان باز ماندن گود تاثیر بسزایی در مقدار مقاومت آن دارد.
ایمنی گود برداری

5- آب‌های سطحی و زیرسطحی شامل:

  • سطح آب زیرزمینی بالا خطر ریزش گود را پس از چند روز از شروع گودبرداری افزایش می‌دهد.
  • وجود جریان‌های آب زیرزمینی (مانند نهرهای مدفون یا قنات‌ها) خطر ریزش گود را بیشتر می‌کند.
  • جریان‌های آب سطحی (ناشی از بارندگی یا سایر عوامل) می‌توانند باعث فرسایش خاک و اشباع آن شوند و خطر ریزش گود را افزایش دهند.

انواع روش‌های پایش گود

انواع روش‌های پایش گودها و سازه‌های نگهبان به شرح زیر است:

  1. از طریق نقشه‌برداری و ابزارگذاری از جمله نقشه‌برداری دقیق و مستمر و استفاده از انحراف‌ سنج‌ها، فشارسنج‌ها و کرنش‌سنج‌ها و نظایر آن‌ها
  2. از طریق پایش چشمی شامل:
  • ارزیابی مستمر سازه نگهبان و اطراف آن
  • بازدید چشمی منظم سازه نگهبان از نظر بروز ترک در آن و پیگیری و پایش مستمر تغییرات این ترک‌ها در طول زمان
  • بررسی و پایش مستمر اطراف گود به ویژه ساختمان‌ها و معابر اطراف گود و کف‌های معابر سواره‌رو و پیاده‌رو کنار گود
  • پیگیری و پایش مستمر تغییرات این ترک‌ها در طول زمان
مدت زمان گودبرداری

اگر چه پایش و کنترل گودبرداری با هر عمق و در تمامی شرایط باید انجام شود، اما پایش گود در موارد زیر باید به سرعت صورت گیرد:

  • هرگونه ترک ایجاد شده در سطح زمین‌های مجاور گود
  • هرگونه ترک ایجاد شده در دیواره گود
  • هرگونه ترک ایجاد شده در معابر مجاور گود
  • هرگونه ترک ایجاد شده در دیوارها و کف‌ها و سقف‌های ساختمان‌های مجاور گود
  • هر گونه فرونشست ایجاد شده در سطح زمین‌ها یا معابر مجاور گود
  • هرگونه برآمدگی و پشته کردن کف گود
  • هر گونه جوشش آب از کف گود
  • هرگونه شکم دادگی و برآمدگی دیواره گود
  • هرگونه تغییر مکان افقی و قائم خاک دیواره گود

ایمنی گود برداری

بسته به سطح خطر و اهمیت پروژه، می‌توان با انجام اقدامات ایمنی زیر خطرات گودبرداری را به حداقل رساند:

1- برنامه‌ریزی و طراحی اولیه

  • انجام محاسبات مربوط به سازه نگهبان و روش گودبرداری بر اساس گزارش مکانیک خاک
  • تهیه نقشه‌های اجرایی با توصیه‌های مهندس ژئوتکنیک
  • مشخص کردن روش گودبرداری، نحوه پایدارسازی دیواره‌ها و مشخصات سازه‌های نگهبان
  • بررسی‌های مکانیک خاک در کلیه ساختمان‌ها به ویژه در گودهای با عمق بیش از 1.5 متر

2- اجرای ایمن گودبرداری

  • جلوگیری از گودبرداری ناگهانی در خاک‌های ریزشی و انجام گودبرداری به صورت مرحله‌ای و شیبدار
  • حفظ حداقل فاصله ایمن از گودبرداری 1 تا 1.5 متر از ملک مجاور در صورت وجود خاک‌های ناپایدار
  • زمان‌بندی دقیق برای انجام عملیات و کاهش مدت باز ماندن گود
گودبرداری ساختمان مجاور

3-کنترل و نظارت بر عملیات گودبرداری

  • نظارت مهندس ناظر یا نماینده شرکت مکانیک خاک در تمامی مراحل گودبرداری
  • بررسی علائم خطر نظیر ترک‌ها، نشست ساختمان‌های مجاور، صدای غیرعادی و اقدامات اصلاحی لازم
  • جلوگیری از دپوی مصالح در لبه گود و کنترل ارتعاشات ناشی از ماشین‌آلات

4-حفظ ایمنی افراد در محل گودبرداری

  • اجتناب از ریختن مواد حاصل از گودبرداری در فاصله‌ای کمتر از 1 متر از لبه گود
  • توقف عملیات در هنگام حضور افراد در داخل گود برای جلوگیری از سقوط اشیا
  • الزام استفاده از کلاه ایمنی و تجهیزات حفاظتی برای کارگران
  • جلوگیری از ورود افراد به گودهایی که علائم تجمع آب دارند، مگر با رعایت تمهیدات ایمنی
  • تامین روشنایی و استفاده از علائم هشدار در صورت وجود ترافیک عبوری
ضوابط گودبرداری

5- مدیریت شرایط محیطی و پایداری گود

  • استفاده از پوشش نایلونی برای جلوگیری از نفوذ آب باران به خاک دیواره‌ها
  • پاشیدن دوغاب گچ بر روی ترانشه‌ها جهت کاهش هوازدگی و کنترل ترک‌ها
  • کاهش زمان باز بودن گود تا حد ممکن، زیرا پایداری اولیه خاک تضمین‌کننده پایداری بلندمدت آن نیست.

6- مدیریت تاسیسات شهری در مسیر گودبرداری

  • بررسی تاسیسات و لوله‌های آب، گاز، برق و مخابرات پیش از شروع گودبرداری
  • اطلاع‌رسانی به مراجع ذی‌ربط در صورت مواجهه با این تأسیسات برای جلوگیری از خطرات احتمالی

مشکلات و خطرات گودبرداری

عمده‌ترین خطرات و حوادث گودبرداری که اغلب به دلیل عدم رعایت ایمنی و اصولی رخ می‌دهد، عبارت‌اند از:

  • ریزش دیواره‌ها و سقوط آوار
  • خفگی ناشی از کمبود اکسیژن
  • سقوط از ارتفاع
  • نشست و تورم خاک
  • بالازدگی کف گود
  • جوشش خاک یا روانگرایی (رگاب)
  • لرزش‌های ناشی از ماشین‌آلات و آسیب به سازه‌های مجاور
  • خطرات ناشی از برخورد و ایجاد صدمات به تاسیسات زیرزمینی (گاز، برق، آب)

جمع بندی

گودبرداری به‌عنوان یک عملیات ضروری در پروژه‌های ساختمانی، نیازمند دقت و رعایت استانداردهای فنی و ایمنی است. انواع مختلفی از گودبرداری وجود دارد که بر اساس شرایط زمین، نوع پروژه، عمق گود، نوع خاک و وضعیت آب‌های زیرزمینی متفاوت است. به‌کارگیری روش‌های پایدارسازی مناسب دیواره‌ها و نظارت دقیق در طول انجام عملیات، از جمله مواردی است که می‌تواند خطرات ناشی از گودبرداری مانند ریزش خاک و خسارات به ساختمان‌های مجاور را کاهش دهد.

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره گودبرداری ساختمان کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

Call To Action 2

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش های مورد نیاز علامت گذاری شده اند *

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • Profile Image
    حسنی
    ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
    0

    سلام وقتتون بخیر باشه.یه زمین داریم که نسبت به سطح خیابون حدود ۳ متر عمق داره.(تمام محل پستی بلندی بوده که همه زمیناشونو یا خاکبرداری کردن یا خاکریزی که سطح صاف بشه)دو پلاک مجاورش هم زمین خالی هست و عمق دارن و پشت زمین هم خالیه ولی پشت زمین دیگه صاف هست.بنظر شما این عمق و چطور باید پر کنیم که همسطح خیابون بشه و مقاومت بالایی هم داشته باشه؟
    یا اصلا بصورت رمپ و زیر زمین طراحی بشه

    پاسخ
    • Profile Image
      ملیکا سلیمانی
      ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
      0

      سلام بهینه ترین راه حل سنگ های راکفیل درشت بعد شن و بعد بتن مگر است

      پاسخ
  • Profile Image
    اکبر اعتبارفرشی
    ۱۴۰۲/۱۱/۲۷
    0

    با سلام خدمت جناب آقای مهندس چمن لاله ..
    آقای مهندس ضمن تشکر از ارائه مطلب بسیار عالی و جامع در خصوص اجراء سازه نگهبان خرپایی ..چیزی که در هیچ جا به آن اشاره نشده است.
    ۱- نحوه تکیه ..عضو قائم ..سولجر..به سازه مجاور
    ۲-نحوه اجرآء شناژ بین عضو قائم و فونداسیون عضو مایل و زمان اجراء آن ..و از همه مهمتر نحوه اتصال دو فونداسیون بهم ..زیرا در هیچ کجا چنین بحثی صورت نگرفته است
    با تشکر-فرشی

    پاسخ
    • Profile Image
      ملیکا سلیمانی
      ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
      0

      سلام وقت بخیر
      ممنون از نظرتون. مواردی که میفرمایید به طور کامل در اموزش تخریب، گودبرداری اکادمی عمران بیان شده است.

      پاسخ
  • Profile Image
    نیلی خداییان
    ۱۴۰۲/۱۰/۰۴
    0

    خیلی عالی بود.

    پاسخ
    • Profile Image
      کتایون قهاری پشتیبان آکادمی عمران
      ۱۴۰۲/۱۰/۰۴
      0

      سلام وقت بخیر
      ممنون از حسن نظر شما

      پاسخ
  • Profile Image
    .
    ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
    0

    ممنون از اطلاعات علمی خوبتون

    پاسخ
    • Profile Image
      ملیکا سلیمانی پشتیبان آکادمی عمران
      ۱۴۰۲/۰۶/۰۸
      0

      خوشحالیم که مطالب براتون مفید بوده .موفق باشید

      پاسخ
  • Profile Image
    بینا زرقانی
    ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
    0

    ممنون از این محتوا

    پاسخ
    • Profile Image
      کتایون قهاری پشتیبان آکادمی عمران
      ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
      0

      سلام. خوشحالیم که براتون مفید بوده.

      پاسخ
  • Profile Image
    سمانه
    ۱۴۰۲/۰۴/۱۹
    0

    خیلی سپاسگزارم از اینکه اهمیت دادین وجواب دادید،موفق وپایدار باشید?

    پاسخ
  • Profile Image
    سمانه
    ۱۴۰۲/۰۴/۱۵
    0

    سلام وقت بخیر ما شهریار میشینیم خونمون مقاوت اصلا نداره ،همسایه بغلی هم میخواد گود برداری کنه،ما ۷نفر هستیم وخیلی میترسیم ،موقع تخریب هم دیوارمون ترک خورده که اهمیت ندادن ،ورفتن خالا بعد از ۲سال اوندن تازه گود برداری کنن از چند روز دیگه البته!من نمیدونم ما چه اقدامی باید کنیم یا خودشون ومهندسشون به این مسئله توجه میکنن ما چه نکاتی رو باید رعایت کنیم!???

    پاسخ
    • Profile Image
      زهرا دهقان پشتیبان آکادمی عمران
      ۱۴۰۲/۰۴/۱۷
      0

      سلام، وقت بخیر
      همسایه باید گودبرداری اصولی انجام دهد و پایداری ساختمان شما را تامین کند. هر گونه مسئولیت به عهده ان ها است. شما قرار نیست کاری انجام دهید.

      پاسخ
  • Profile Image
    حسن علی
    ۱۴۰۲/۰۱/۰۲
    0

    سلام، برا گودبرداری های عمیق ( تا عمق ۳۰ متر) شیب رمپ جهت ماشین آلات باید چقد باشد؟ از چه ماشین آلاتی استفاده میشه؟

    پاسخ
    • Profile Image
      علی چمن لاله
      ۱۴۰۲/۰۱/۰۵
      0

      سلام، وقت بخیر
      شیب مجاز طبق مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان بند ۱۲-۷-۵-۱ حداکثر ۱۱.۵ درجه معادل ۲۰ درصد است. موفق باشید

      پاسخ
بستن
Subscription Form