عایق کاری چیست؟ همه چیز درباره عایق کاری رطوبتی

شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که سرویس بهداشتی همسایه طبقه بالا به سقف شما آب بدهد و سقف شما نم بزند، نقاشی و گچ بری آن خراب شود یا حتی از سقف شما آب بچکد. همچنین ممکن است دیده باشید که در روزهای بارانی یا برفی از سقف واحدهایی که زیر پشت بام هستند آب بچکد.

برای جلوگیری از این اتفاق از عایق کاری رطوبتی مانند قیرگونی و ایزوگام در ساختمان ها استفاده می‌شود. عایق رطوبتی یک ماده است که در مرز دو محیط مختلف قرار می‌گیرد تا از انتقال رطوبت میان این دو محیط جلوگیری نماید. یک مهندس خوب باید نکات عایق کاری کردن ساختمان را بداند، چرا که اجرای اشتباه عایقکاری سبب بروز مشکلات می‌شود.

به طور کلی، از عایق کاری و ایزولاسیون برای کف سرویس‌های بهداشتی، پشت بام‌ها، آشپزخانه‌ها و سایر قسمت‌هایی که در تماس با آب هستند استفاده می‌شود. هر مصالحی، اعم از سنگ و سرامیک، دارای خلل و فرج ریزی می‌باشد که منجر به عبور آب و رطوبت از آن‌ها می‌شود.

یکی از مراحل اجرای ساختمان، کف سازی است. معمولا اجرای کف سازی‌ به وسیله ملات ماسه و سیمان انجام می‌گیرد و برای بندکشی درزها نیز از سیمان سفید و پودر سنگ استفاده می‌شود. نکته مهم این است که ملات یک ماده قابل انقباض است. زمانی که ماسه و سیمان و آب را باهم مخلوط می‌کنید ماده‌ای نسبتا روان به دست می‌آید که پس از مدتی گیرش سیمان آغاز شده و ملات شروع به جمع شدن و انقباض می‌کند. در این مرحله، ترک‌های مویی بسیار ریزی نیز شکل می‌گیرند.

اگرچه کف سازی تا میزان زیادی مانع از عبور آب به لایه زیری می‌شود، اما به تنهایی برای جلوگیری از عبور آب و رطوبت کافی نیست. از این رو، یک لایه عایق کاری در زیر لایه کف سازی صورت می‌گیرد. برای اطلاع از عایق کاری، انواع و کاربردهای آن در این مقاله از آکادمی عمران با ما همراه باشید.

عایق کاری چیست؟

پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مقاله ابتدا فیلم زیر را مشاهده کنید تا با کلیات عایق کاری و نحوه اجرای آن در محیط کارگاهی آشنا شوید.

عایق کاری یا ایزولاسیون (Insulation) به معنای جدا کردن دو چیز از یکدیگر است. از عایق کاری برای جدا کردن دو محیط از یکدیگر و جلوگیری از انتقال صدا، گرما، رطوبت، و غیره استفاده می شود. از این رو، از عایق کاری‌های رطوبتی در ساختمان‌ها بیشتر در محیط‌هایی مانند پشت بام، آشپزخانه، حمام، و سرویس‌های بهداشتی صورت می گیرد تا از انتقال رطوبت و آب میان سطح های مختلف ساختمان جلوگیری نماید.

در زمان ایزولاسیون، یک لایه عایق میان دو سطح قرار می‌گیرد. این لایه دارای شیب مناسب به سمت چاه یا آبرو است تا در صورت عبور رطوبت از کف سازی، این رطوبت به سمت آبرو هدایت شده و به سقف طبقه پایین منتقل نگردد.

برای اطلاع بیشتر از نحوه شیب بندی می توانید به مقاله شیب بندی بام مراجعه نمایید.

بیش از 30 ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفتر‌فنی و ساختمان‌سازی

مشاهده مینی دوره

مزایا و کاربرد عایق کاری

همانطور که بالاتر اشاره کردیم، از عایق کاری در موارد گوناگونی استفاده می‌شود که برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن شامل لیست زیر است:

• محافظت از لوله‌های آبرسانی در برابر زنگ زدگی، خوردگی و انجماد
• حفظ گرمای لوله‌های آب گرم موتورخانه در مسیر انتقال
• کاهش یا حذف صداهای مزاحم به کمک عایق‌های صوتی
• ممانعت از انتقال برودت و گرما به کمک عایق‌های حرارتی مانند پشم سنگ
• عایق کاری رطوبتی یا ایزولاسیون جهت جلوگیری از نفوذ آب به لایه زیرین

انواع روش‌های عایق‌کاری

از عمده‌ترین روش‌های عایقکاری رطوبتی می‌توان به قیرگونی (قیر و گونی) و ایزوگام اشاره کرد. استفاده از قیر برای ایزولاسیون یا عایق کاری سابقه طولانی دارد. امروزه با وجود تولید عایق‌های مختلف، استفاده از ایزولاسیون قیری هم چنان یکی از راهکارهای متداول است.

در صورت اجرای صحیح و اصولی، هر دو عایق قیرگونی و ایزوگام عملکرد مناسبی دارند، اما به دلیل برخی محدودیت‌های ایزوگام نظیر ضخامت بالاتر، انعطاف پذیری کمتر و محدودیت در آب بندی داخل کفشورها، توصیه می‌شود در فضاهای کوچک مانند حمام و سرویس‌های بهداشتی از قیرگونی استفاده شود.

علاوه بر دو روش قیرگونی و ایزوگام، انواع پوشش‌های نوین ضد آب با استفاده از مواد پلیمری در بازار موجود است که با توجه به سابقه کم عرضه آن‌ها لازم است تحقیقات بیشتری در مورد عملکرد آن‌ها صورت گیرد.

قیرگونی

در عایق کاری ساختمان‌ها به روش قیرگونی معمولا از 2 لایه گونی و 3 قشر قیر استفاده می‌شود. گونی نوعی از منسوجات است که از الیاف کنف چتایی محسوب می‌شود و باید دارای بافت یکنواخت و عاری از آلودگی باشد.

از مزایای قیرگونی می‌توان به اجرای راحت، عدم نیاز به نیرو متخصص، مصالح قابل دسترس، قیمت پایین، مقاومت در برابر اسیدها و نمک‌ها و بازها، و مناسب بودن برای فضاهای کوچک اشاره کرد. عمده معایب آن خطرناک بودن به دلیل داغی قیر، پوسیدگی ناحیه قیرگونی شده به مرور زمان و پارگی در اثر نشست‌های احتمالی سازه است.

ایزوگام

عایق ایزوگام از الیاف تیشو و قیر به وجود آمده و به صورت رول‌هایی با عرض 1 متر و طول 10 متر با ضخامت حدود 4 میلی متر در انواع تک و دو لایه، قیر خالص یا دمیده، ساده یا با روکش آلومینیومی تولید می‌شوند.

رول‌های دو لایه دارای دو قشر الیاف تیشو و پلی استر جهت نگهداری و مسلح کردن لایه قیری هستند. نمونه‌های حاوی قیر خالص از دوام و کیفیت بالاتری نسبت به دمیده ها برخوردارند. رول‌های دارای پوشش آلومینیومی نیز به دلیل انعکاس نور، جلوگیری از گرم شدن عایق در تابستان، و تاثیر مثبت در آب شدن برف‌ها، مناسب برای بام ساختمان‌ها هستند.

سرعت اجرای بالاتر، عدم نیاز به ایجاد آتش جهت نرم کردن قیر و کم بودن آلودگی زیست محیطی از دلایل عمده استفاده از این نوع عایقکاری است. اگر برایتان سوال است که ایزوگام بهتر است یا قیرگونی؟ در یک مقاله کامل به بررسی این موضوع پرداختیم. برای مطالعه آن روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

تست عایق بندی چگونه است؟

بعد از پایان کار عایق بندی، محل کفشورها با گونی و ملات مسدود شده و با غرقاب نمودن سطح مورد نظر، میزان عایق بودن آن تست می‌شود. در صورت عدم مشاهده نشتی در طبقه زیرین پس از 24 ساعت، عایق بندی مورد قبول خواهد بود. در این زمان محل مورد نظر آماده اجرای پوشش نهایی از قبیل موزاییک، سرامیک، سنگ و غیره است.

جمع بندی

برای جلوگیری از انتقال آب و رطوبت میان دو محیط از عایق کاری رطوبتی استفاده می‌شود. این کار از رسیدن آسیب به بافت ساختمان جلوگیری کرده بیشتر در محیط‌هایی مانند آشپزخانه، حمام، سرویس‌های بهداشتی و پشت بام‌ها صورت می‌گیرد. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در صورت بروز هر سوالی آن را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری