مراحل اجرای سقف روفیکس از صفر تا صد + نکات اجرایی

آیا می‌دانید اجرای یک سقف چگونه می‌تواند هم سبک، هم سریع و هم اقتصادی باشد؟ آیا می‌توان بدون شمع و قالب موقت، چند طبقه را هم‌زمان بتن‌ریزی کرد و در عین حال کیفیت و ایمنی سازه را حفظ کرد؟ سقف روفیکس پاسخی به این چالش‌ها است. در این سیستم نوین با استفاده از ورق‌های فلزی مشبک به‌عنوان قالب دائمی، نه تنها سرعت و دقت اجرا را افزایش می‌دهد، بلکه انعطاف‌پذیری طراحی و کاهش وزن مرده سازه را نیز فراهم می‌کند. در این مقاله از آکادمی عمران، به معرفی سقف روفیکس، مشخصات فنی ورق‌ها و مراحل اجرایی آن پرداخته و مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم.

توصیه می‌کنیم فیلم زیر را درباره جزئیات سقف روفیکس تماشا کنید. این فیلم بخشی کوتاه از دوره ساختمان سازی است که در آن، تمامی مراحل ساخت و جزئیات اجرای انواع سقف‌ها به‌طور کامل توضیح داده شده است.

سقف روفیکس چیست؟

سقف روفیکس در واقع یک نوع سقف کامپوزیت است که در آن به جای استفاده از تخته یا ورق معمولی، از صفحات فلزی مشبک به نام روفیکس استفاده می‌شود. این صفحات فلزی عملکرد یک قالب دائمی را دارند و به عنوان بستر بتن عمل می‌کنند.

سقف روفیکس یک دال مرکب بتنی به شمار می‌رود که اجرای آن بدون نیاز به جک و شمع انجام می‌شود و می‌توان بتن ریزی طبقات را به صورت هم‌زمان انجام داد. به همین دلیل، اجرای سقف روفیکس زمان ساخت را کاهش می‌دهد و هزینه‌های ناشی از قالب‌بندی موقت را حذف می‌کند.

این نوع سقف مشابه سقف تیرچه بلوک سبک وزن است و بار اضافی یا مرده زیادی به سازه وارد نمی‌کند، در حالی که سقف‌های معمولی نیازمند زیرسازی، شمع‌گذاری و نصب قالب‌های موقت هستند که به هزینه و زمان بیشتری نیاز دارند.

با استفاده از سقف‌های روفیکس می‌توان سقف‌های کاذب نیز ساخت، که برای عبور تاسیسات و تهویه مناسب بوده و انعطاف‌پذیری بالایی در طراحی دارند. این ویژگی‌ها باعث شده سقف روفیکس به گزینه‌ای سریع، اقتصادی و کاربردی در ساخت ساختمان‌ها تبدیل شود.

برای افزایش درآمد، خودت رو آماده کن! ٪۷۰ تخفیف تو راهه!

ورود به جشنواره

مشخصات فنی ورق روفیکس

ورق روفیکس یکی از اجزای اصلی سقف روفیکس به شمار می‌رود و نقش قالب دائمی در اجرای سقف‌های مرکب بتنی و دال‌های بتنی را دارد. این ورق‌ها به دلیل سبکی، صرفه اقتصادی، سرعت و سهولت نصب، انتخاب محبوب مهندسین و مجریان ساختمانی هستند.

ورق‌های روفیکس معمولا از فولاد DIN 1623-1 (ST12) و در دو نوع گالوانیزه و روغنی تولید می‌شوند. ضخامت این ورق‌ها به‌طور معمول ۰.۷ تا ۰.۸ میلی‌متر است و در موارد خاص تا ۱ میلی‌متر نیز ساخته می‌شوند.

ورقه‌های روفیکس در ایران به عرض ۸۲ سانتی‌متر، طول حداکثر ۱۲ متر و وزن حدود ۳.۵ کیلوگرم در هر مترمربع تولید می‌شوند. همچنین، این ورق‌ها دارای هفت ناودانی به شکل V با عمق ۱۸ میلی‌متر و تعداد حداقل ۷۰۰۰ شبکه در هر مترمربع هستند.

کاربرد ورق روفیکس

ورق‌های روفیکس در ابتدا برای سقف‌های کاذب استفاده می‌شدند، اما امروزه کاربردهای گسترده‌ای در بخش‌های مختلف سازه‌ها دارند. از جمله:

• سقف‌ها و کف‌های مرکب بتنی
• سقف و کف کاذب
• دیوارهای یکپارچه و سازه‌های پوسته‌ای
• نماهای معماری و ساختارهای پیچیده سه‌بعدی (مانند گنبدها)
• بدنه پل‌ها، تونل‌ها و کانال‌ها
• کانال‌های تاسیسات شهری
• بتن‌ریزی‌های حجیم و ویژه
• سازه‌های با ریسک بالا، به ویژه در مناطق زلزله‌خیز
• اسکلت فولادی و اسکلت فولادی سبک
• استخرها و سازه‌های دریایی
• تعمیرات سریع و مدیریت بحران
• پلکان‌ها و سازه‌های معماری خاص

نحوه اجرای سقف روفیکس

مراحل اجرای سقف روفیکس به شرح زیر است:

• نصب صفحات روفیکس بر تیرها
• نصب برشگیرها
• شبکه میلگردها
• بتن ریزی و عمل‌آوری

1- قرار دادن صفحات روفیکس بر تیر‌ها و قالب بندی

ابتدا صفحات روفیکس بر روی تیرهای فرعی نصب می‌شوند. این ورق‌ها به صورت انبوه در کارخانه تولید شده و به محل پروژه حمل می‌شوند. ورق‌های روفیکس سبک بوده و این ویژگی موجب کاهش هزینه‌های حمل و نقل و سهولت در نصب می‌شود.

2- نصب برشگیرها

در این مرحله، برای سازه‌های فلزی، برش گیرهایی روی تیرهای فرعی نصب می‌گردد که درگیری بین تیر و سقف بتنی ایجاد شود و باعث انتقال نیرو افقی از پوشش بتنی به تیرهای فولادی ‌شود. همچنین می‌توان از گل میخ به‌عنوان برش گیر استفاده کرد.

3- نصب شبکه میلگردها

پس از نصب ورق‌ها و برشگیرها، شبکه میلگردها روی قالب قرار می‌گیرد و به آن بسته می‌شود. در این مرحله نیازی به استفاده از اسپیسر نیست، زیرا ورق روفیکس به عنوان نگهدارنده و قالب عمل می‌کند.

4- بتن ریزی

قبل از بتن‌ریزی، فضای بازشوها مانند رایزرهای تأسیسات باید با چوب یا فوم پلی‌استایرن پر شوند. این کار از ورود خمیر بتن به داخل بازشوها جلوگیری می‌کند و از سقوط احتمالی افراد به داخل بازشوها جلوگیری می‌نماید. پس از آماده‌سازی، بتن‌ریزی سقف انجام شده و بتن با استفاده از ویبراتور یا ویبره تخماقی متراکم می‌شود.

دقت کنید اسلامپ مناسب برای بتن دال سقف باید بین ۳ الی ۵ سانتی‌متر باشد تا شیره بتن از منافذ قالب روفیکس خارج نشود.

زمان اجرای سقف روفیکس

یکی از مهم‌ترین مزایای سقف روفیکس، سرعت بسیار بالای اجرا در مقایسه با سیستم‌های متداول سقف‌سازی است. به طور معمول، برای یک ساختمان دو طبقه معمولی:

• نصب ورق‌های روفیکس: حدود ۱۰ ساعت
• بتن‌ریزی دو طبقه: حدود ۴ ساعت

این یعنی کل فرآیند، از تسطیح اولیه تا پایان بتن‌ریزی، در زمانی به مراتب کمتر از اجرای سقف‌هایی مانند تیرچه‌بلوک، کامپوزیت سنتی یا وافل انجام می‌شود. در پروژه‌های بزرگ‌تر نیز این سرعت بالا به‌ویژه به دلیل امکان بتن‌ریزی هم‌زمان طبقات و حذف قالب‌بندی موقت، تأثیر چشمگیری در کاهش زمان کل ساخت دارد.

نکات اجرایی سقف روفیکس 

رعایت نکات زیر در مراحل آرماتوربندی و بتن‌ریزی سقف روفیکس، باعث افزایش کیفیت بتن، جلوگیری از نشت شیره، بهبود یکپارچگی سازه و افزایش دوام سقف می‌شود.

• صفحات ورق روفیکس باید به‌طور کامل و بدون بازشدگی درزها کنار هم نصب شوند تا از خروج شیره بتن و ایجاد حفره‌های سطحی جلوگیری شود.
• تمام بخش‌های قالب شامل تیرهای نگهدارنده، پشت‌بندها و دستک‌ها باید پیش از بتن‌ریزی از نظر استحکام کنترل شوند تا در اثر وزن بتن تغییر شکل ندهند.
• داخل قالب‌ها باید کاملا تمیز بوده و هرگونه نخاله یا جسم خارجی حذف شود.
• میلگردها باید مطابق نقشه‌های اجرایی روی روفیکس چیده شده و با مفتول آرماتوربندی و انبر مناسب محکم شوند تا هنگام بتن‌ریزی جابه‌جا نشوند.
• به دلیل فرم برجسته ورق روفیکس، حداقل کاور موردنیاز بتن (حدود ۲۸ میلی‌متر) به‌طور طبیعی تأمین می‌شود و معمولا نیازی به اسپیسر پلاستیکی وجود ندارد.

• فاصله میلگردها باید یکنواخت و طبق نقشه باشد و اتصال‌ها به اندازه کافی محکم شوند.
• برای جلوگیری از جداشدگی ماسه و دوغاب، اگر ارتفاع سقوط بتن بیش از ۱.۵ متر است، از لوله پلاستیکی یا ناودانی فولادی جهت هدایت بتن استفاده کنید.
• در طول بتن‌ریزی، قالب‌ها چندین بار باید بازدید شوند تا هرگونه بازشدگی، تغییر شکل یا جابه‌جایی به‌سرعت اصلاح شود.
• مراقب باشید لرزش ناشی از ویبراتور باعث شل شدن صفحات روفیکس یا اتصالات میلگردها نشود.
• شیلنگ ویبراتور باید کاملاً تا عمق بتن پایین برده شود و نه به‌صورت سطحی یا نیمه‌عمق.
• هنگام ریختن لایه جدید بتن، لایه قبلی باید تا حدود ۲۰ سانتی‌متر دوباره ویبره شود تا پیوستگی کامل بین لایه‌ها ایجاد گردد.
• ویبره ناکافی یا غلط باعث ایجاد کرموشدگی، حفره و کاهش مقاومت دال خواهد شد.

مقایسه سقف روفیکس با سایر سقف‌ها

در این بخش، سقف روفیکس را از نظر وزن، سرعت اجرا، مقاومت و انعطاف‌پذیری با انواع سقف‌های رایج مقایسه می‌کنیم.

1- روفیکس و تیرچه بلوک

• سقف روفیکس تا ۵۰٪ سبک‌تر از تیرچه بلوک است، که باعث کاهش بار مرده و بهبود رفتار سازه در زلزله می‌شود.
• اجرای سقف روفیکس سریع‌تر بوده و امکان بتن‌ریزی هم‌زمان طبقات را فراهم می‌کند، در حالی که تیرچه بلوک نیاز به قالب‌بندی و زمان طولانی‌تر دارد.
• روفیکس نیاز به نیروی متخصص کمتری دارد و جابجایی ورق‌ها آسان است.
• برخلاف تیرچه بلوک، ضایعات مصالح بسیار کم است.

2- روفیکس و کامپوزیت معمولی

• ترکیب بتن با ورق روفیکس و درگیری بتن در شبکه آن مقاومت خوبی در برابر بارگذاری ایجاد می‌کند.
• سقف روفیکس در راستای عرضی بسیار انعطاف‌پذیر است و حتی قابلیت اجرای فرم‌های خاص معماری و لوله شدن دارد.
• به دلیل نقش قالب دائمی و کاهش مصرف میلگرد و بتن اضافی، سقف روفیکس پایدارتر و اقتصادی‌تر است.
• مقاومت در برابر حریق بیشتری نسبت به سقف کامپوزیت سنتی دارد.

3- روفیکس و سقف عرشه فولادی

• سقف روفیکس سریع‌تر نصب می‌شود و امکان تغییر شکل و اجرای فرم‌های خاص را دارد.
• برخلاف سقف عرشه فولادی که نیازمند بالابر، جوشکاری و تجهیزات خاص است، سقف روفیکس با ابزار محدودتری اجرا می‌شود.
• وزن کمتر سقف باعث کاهش بار وارده بر سازه می‌شود.
• سرعت بالای اجرا باعث کاربرد آسان در شرایط مدیریت بحران و کاهش احتمال سقوط عوامل اجرایی و مصالح می‌شود.

4- روفیکس و دال بتن درجا

• روفیکس نقش قالب دائمی را دارد و نیاز به قالب‌بندی سنتی را از بین می‌برد، در حالی که دال بتن درجا نیازمند قالب موقت است.
• زمان اجرا بسیار کمتر بوده و امکان اجرای هم‌زمان طبقات وجود دارد.
• روفیکس سبک‌تر است و ضایعات بتن و مصالح کاهش می‌یابد.
• قابلیت اجرای فرم‌های خاص و سهولت نصب ورق‌ها نسبت به دال سنتی بیشتر است.

مزایا و معایب سقف روفیکس

سقف روفیکس دارای مجموعه‌ای از مزایا و معایب است که در ادامه آن‌ها بررسی خواهیم کرد.

مزایا سقف روفیکس

از مهم‌ترین قابلیت‌ها و مزایای روفیکس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نصب و بتن‌ریزی سریع، حتی امکان اجرای هم‌زمان چند طبقه
• کاهش نیاز به نیروی ماهر و ابزارآلات خاص
• جابجایی آسان و انبارش کم‌حجم
• وزن کمتر نسبت به سقف‌های متداول (تا ۵۰٪ کمتر از تیرچه بلوک)
• کاهش درصد بالایی از وزن مرده سازه و پرتی مصالح
• مقاومت خمشی بالاتر از محاسبات تئوری تا حدود ۲۰٪
• شبکه یکپارچه ورق روفیکس باعث درگیری بهتر بتن و میلگرد، کاهش مصرف آرماتور و افزایش مقاومت سازه

• مقاوم در برابر حریق
• کاهش ضایعات مصالح و بهینه‌سازی مصرف بتن و فولاد
• حذف نیاز به قالب‌بندی موقت و شمع‌گذاری
• امکان اجرای سقف‌های کاذب، فرم‌های معماری خاص و نماهای ابتکاری
• امکان ساخت سازه‌های پیچیده سه‌بعدی و فرم‌های پوسته‌ای
• کاهش احتمال سقوط مصالح و عوامل اجرایی
• مناسب برای مدیریت بحران و پروژه‌های فوری
• قالب‌ها طبق طول مورد نیاز تولید می‌شوند
• کاهش نیاز به برش و کار اضافی
• شبکه یکپارچه باعث افزایش ایمنی و عملکرد بهتر در زلزله

معایب سقف روفیکس

اگر چه این سقف مزیت‌های بی‌شماری دارد، اما مانند سایر انواع سقف ساختمان با چالش‌ها و محدودیت‌هایی همراه است که عبارت‌اند از:

• با قیچی قابل برش نیست و نیاز به سنگ برش و هزینه استهلاک دارد.
• قیمت تمام‌شده سقف روفیکس نسبت به برخی روش‌های سنتی بالاتر است.
• شیره بتن ممکن است از منافذ ورق خارج شود؛ رعایت دقت در ویبره‌کردن ضروری است.
• در صورت عدم ویبره مناسب، مقاومت فشاری کاهش می‌یابد.

جمع‌بندی

سقف روفیکس را می‌توان ترکیبی هوشمندانه از سرعت اجرا، کاهش وزن سازه و عملکرد مناسب سازه‌ای دانست که در مقایسه با سیستم‌های سنتی، مزایای فنی و اجرایی قابل‌توجهی ارائه می‌دهد. حذف قالب‌بندی موقت، امکان بتن‌ریزی هم‌زمان طبقات، کاهش ضایعات مصالح و بهبود رفتار سازه در برابر زلزله، این سقف را به انتخابی کارآمد برای پروژه‌های مدرن تبدیل کرده است. هرچند نیاز به دقت اجرایی در برش و بتن‌ریزی و هزینه اولیه بالاتر از برخی روش‌های سنتی از چالش‌های آن به شمار می‌رود، اما در مجموع، سقف روفیکس با توجه به دوام، ایمنی و صرفه‌جویی در زمان، راهکاری مقرون‌به‌صرفه در صنعت ساختمان محسوب می‌شود.

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره سقف روفیکس کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری