سقف کرومیت و صفر تا صد مراحل اجرای آن زیر ذره بین

احتمالا با مشاهده تصاویر سقف تیرچه کرومیت این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که ” تفاوت تیرچه کرومیت با تیرچه بلوک چیست ؟” در این مقاله تمام جزئیات مربوط به سقف تیرچه کرومیت از جمله علت لرزش سقف کرومیت ، نحوه ساخت یک سقف تیرچه کرومیت استاندارد و تفاوت تیرچه کرومیت با تیرچه بلوک را زیر ذره بین برده‌ایم. با ما همراه باشید.

 

 

سقف تیرچه کرومیت چیست

سقف‌ها به طور کلی به چند دسته تقسیم می‌شوند، که این دسته بندی مطابق با کارایی و عملکردهای مختلفی که دارند، صورت می‌گیرد. در ادامه به معرفی انواع سقفها می‌پردازیم:

1) سقف طاق ضربی

2) سقف تیرچه بلوک

3) سقف دال بتنی

4) سقف کرومیت

5) سقف کامپوزیت

6) سقف عرشه فولادی

7) سایر سقف‌ها ( سقف کوبیاکس ، یوبوت ، سقف بابل دک ، اجرای سقف وافل و …)

برای مطالعه بیشتر در مورد هر کدام از این سقف‌ها، روی لینک آبی کلیک کنید.

کرومیت، کامپوزیت و عرشه فولادی از متداول‌ترین انواع سقف‌ اسکلت فولادی هستند اما موضوع اصلی مورد بحث ما در این مقاله سقف کرومیت است.

قبل از پرداختن به نکات و ریزه کاری‌های این بخش، فیلم زیر را مشاهده کنید تا با دید بهتری به مطالعه ادامه مقاله بپردازید.

کرومیت از لحاظ عملکرد مانند تیرچه بلوک معمولی است.

تفاوت تیرچه کرومیت با تیرچه بلوک در این است که پاشنه تیرچه‌ها در سقف کرومیت فلزی است ولی در سقف تیرچه بلوک اصولا از بتن در ساختار آن استفاده می‌شود.

نحوه‌ی اجرای آن هم شباهت زیادی به همان سقفهای تیرچه بلوک دارد و از لحاظ کلی تفاوت چندانی در بین این دو سقف نیست و به طور معمول هم کاربرد اجرای آن‌ها در ساختمان‌های ۳-۴ طبقه تا حدودا ۹ طبقه است.

در این بخش از مقاله باید بگوییم که اگر مایل به آشنایی بیشتر با نکات و هزینه‌های مربوط به سقف تیرچه کرومیت هستید، توصیه می‌کنیم حتما به مقاله ” قیمت تیرچه کرومیت “ سر بزنید.

اجزای سقف کرومیت

تیرچه فولادی با جان باز (تیرچه کرومیت)

میلگردهای حرارتی

بلوک پر کننده

کلاف عرضی

بتن رویه

اجزای تیرچه کرومیت شامل 3 بخش فوقانی، میانی و تحتانی است.

در بخش فوقانی یک ورق نرم به نام نبشی وجود دارد، در بخش میانی میلگردهایی به شکل زیگزاگ یا خرپایی جوش داده شده است و در بخش تحتانی ورقی از جنس فولاد وجود دارد که هر سه مورد نام برده شده این تیرچه‌ها را تشکیل می‌دهند.

جنس بلوک ها در سقف تیرچه کرومیت 

بلوک‌ها در این سقف عموماً نقش پرکننده داشته و در استحکام و مقاومت آن تاثیری ندارند. جنس بلوک‌ها می‌تواند از انواع زیر باشد:

1) بلوک‌های سیمانی

2) بلوک‌های سفالی

3)  بلوک‌های پلی استایرن (یونولیت)

برای مطالعه بیشتر در مورد انواع بلوک‌های سقفی به مقاله ” بلوک سقفی “ مراجعه کنید.

 

کلاف عرضی سقف تیرچه کرومیت

در سقف کرومیت برای دهانه‌های تا 5.5 متر حداقل یک کلاف عرضی و در دهانه‌های بزرگتر کلاف‌ها باید به نحوی اجرا شود که فاصله دو کلاف مجاور از هم 2.5 متر بیشتر نباشد.

عرض حداقل این کلاف ۱۰ سانتیمتر و حداقل شامل دو میلگرد به قطر حداقل ۱۲ میلیمتر است‌‌.

 

میلگرد حرارتی

برای مقابله با تنش‌های ناشی از تغییرات دما، میلگردهای افت و حرارت در جهت عمود بر تیرچه‌ها در قسمت بالای سقفها (حدود ۲ سانتی‌متر پایین تر از سطح بالایی بتن) نصب می‌گردند.

از میلگرد بالای تیرچه در صورتی که داخل دال بالایی باشد، می‌توان به عنوان میلگرد حرارتی استفاده کرد.

در تصویر زیر کلاف عرضی و میلگردهای حرارتی مشخص هستند.

در مقاله ” میلگرد حرارتی “ به طور کامل در مورد میلگرد حرارتی و ضوابط آن صحبت می‌کنیم.

بتن رویه

بتن رویه قسمتی از تیر مرکب است که پس از جاگذاری تیرچه‌ها و بلوک‌ها بتن‌ریزی می‌گردد.

بتن رویه پس از آنکه به مقاومت مورد نیاز رسید به کمک عضو کشی فولادی (تیرچه فولادی با جان باز) بار وارد بر سقفها را تحمل می‌کند.

تاب فشاری بتن پوششی، مطابق روش درج شده در فصل چهارم نشریه شماره ۹۴، محاسبه و تعیین می‌شود.

 

دانلود نشریه ۹۴

دانلود نشریه ۹۴

نحوه ساخت و اجرا سقف تیرچه کرومیت

ساخت و اجرا سقف تیرچه کرومیت ترکیبی از تیرچه‌های فلزی و دال بتنی روی آن است که با عملکرد به صورت تیرهای T شکل، بار را به تیرهای اصلی انتقال می دهد.

خرپاهای فلزی در این سیستم به صورت خود ایستا با تکیه گاه مفصلی هستند که جز در موارد محدود و در دهانه بلند نیازی به شمع بندی ندارند.

بال تحتانی تیرچه‌ها عموما از تسمه فولادی به عرض حداقل 8 سانتی متر ساخته شده که به منزله عضو کششی خرپا، بارهای وارده را تحمل می‌کند.

برای مطالعه در مورد انواع تیرچه‌ها و نکات آن به مقاله ” تیرچه چیست “ مراجعه کنید.

بال فشاری فوقانی نیز معمولا از تسمه، نبشی یا ناودانی و اتصال دو عضو کششی و فشاری با استفاده از میلگردهای مورب جهت ایستایی خرپا تامین می‌شود.

جهت اجرای سیستم کرومیت ابتدا تیرچه‌ها با توجه به طول دهانه و مطابق با نقشه‌های اجرایی ساخته می‌شوند. ساخت تیرچه‌ها به دو صورت دستی در کارگاه و یا سفارش تولید در کارخانه قابل اجرا است.

سرعت اجرای پایین‌تر، کیفیت نسبی کمتر و قیمت ارزان‌تر، از ویژگی‌های روش دستی نسبت به روش اتوماتیک به شمار می‌رود.

در مرحله بعد برای ایجاد تکیه گاه مناسب، نبشی‌های فولادی روی جان تیرهای اصلی جوش شده و تیرچه‌ها روی آن قرار داده می‌شود.

لازم به ذکر است که در صورت هم ارتفاع بودن تیرچه با تیر اصلی، نیازی به نصب نبشی نبوده و تیرچه‌ها روی بال پایینی تیر اصلی قرار می‌گیرند.

جهت جلوگیری از افتادن و یا در رفتن تیرچه از روی تیر، انتهای آن‌ها به طول حداقل 5 سانتی متر به تکیه گاه جوش داده می‌شود.

پس از این مرحله بلوک‌های سفالی و یا پانل‌های یونولیت بین تیرچه‌ها قرار می‌گیرد.

آرماتورهای حرارتی به قطر 6 یا 8 میلی متر در جهت عمود بر تیرچه‌ها به فواصل حداکثر 30 سانتی متر روی سقف پهن می‌شوند. 

در مرحله نهایی پس از کنترل آرماتور بندی، نصب قالب‌های پیرامونی، نصب میلگردهای عصایی و اتکای تیرچه‌ها و تمیز کاری سقف، نسبت به بتن ریزی دال به ضخامت حداقل 5 سانتی متر اقدام شده و سطح کار با تخته ماله تسطیح می‌گردد.

 

ابزارهای مورد نیاز در نصب سقف کرومیت

جرثقیل، اره، فرز، پمپ بتن، تیشه، سیم آرماتوربندی، دستگاه جوش و انبر

اگر این سقف به خوبی اجرا شوند، در مقایسه با سایر سقف‌ها دارای مزیت‌هایی مثل انسجام بسیار بالا، ضخامت قابل قبول، عدم نیاز به سقف کاذب، سرعت اجرای بالا خواهند بود.

 

علت لرزش سقف تیرچه کرومیت

اصلی‌ترین علت لرزش سقف تیرچه کرومیت صلبیت پایین آن است.

صلبیت پایین به معنای این است که ممان اینرسی خمشی خارج از صفحه سقف تیرچه کرومیت کم بوده و با اعمال بار روی آن خیز بر می‌دارد. این خیز برداشتن علت ایجاد لرزش سقف تیرچه کرومیت هنگام تردد از روی سقفها می‌شود.

 

نکات اجرایی در ساخت سقف تیرچه کرومیت

در حین ساخت و نصب سقف کرومیت باید به نکات اجرایی آن توجه کرد. نکات اجرایی در ساخت سقف کرومیت به شرح زیر هستند:

در ساخت و جوشکاری تیرچه‌ها با دقت و نظارت عمل کنید تا از هرگونه انحنا در اثر عملیات حرارتی جلوگیری شود.

آرماتور تیرچه‌ها و کلاف عرضی به صورت ساده یا آج دار و از نوع AI و AII  جوش پذیر انتخاب شوند.

حداقل عرض تسمه تحتانی تیرچه برای دهانه‌های زیر 4 متر، 8 سانتی‌متر و برای دهانه‌های بزرگتر، حداقل 10 سانتی‌متر در نظر گرفته شود.

ضخامت ورق‌ها، نبشی‌ها و تسمه‌هایی که در ساخت سقف کرومیت جوشکاری می‌شوند، نباید از 3 میلی‌متر کمتر باشند.

طول نشیمن تیرچه‌ها روی تکیه گاه فولادی حداقل 2 سانتی متر در نظر گرفته شود و با جوش به طول حداقل 5 سانتی‌متر و بعد جوش حداقل 3 میلی متر به تکیه گاه جوش شود.

در صورت استفاده از نبشی تکیه گاهی، عرض آن حداقل 2 سانتی‌متر از بال تحتانی تیرچه‌ها بزرگتر باشد.

در دهانه‌های بلند جهت افزایش صلبیت و تقویت تکیه گاه تیرچه، ترجیحا از نبشی یا تسمه روی بال تحتانی استفاده شود.

استفاده از کلاف عرضی به عرض حداقل 10 سانتی متر با استفاده از 2 میلگرد به قطر حداقل 12 میلی‌متر الزامی است.

جهت قالب بندی کلاف‌ها باید تخته‌هایی به عرض 12 سانتی متر با سیم نجاری زیر بال تیرچه‌ها نصب گردند.  

برای دهانه‌های تا 5.5 متر حداقل یک کلاف عرضی و در دهانه‌های بزرگتر، کلاف‌ها باید به نحوی اجرا شود که فاصله دو کلاف مجاور هم از 2.5 متر بیشتر نباشد.

میلگرد پایینی کلاف به بال زیرین تیرچه‌ و میلگرد فوقانی کلاف به بال بالایی آن جوش شود.

فاصله دو میلگرد حرارتی متوالی از 5 برابر ضخامت دال یا 30 سانتی متر بیشتر نشود.

ضخامت دال بتنی از یک دوازدهم فاصله آزاد تیرچه‌ها یا 5 سانتی متر کمتر نباشد.

 

مزایای سقف کرومیت 

مزایای سقف کرومیت شامل موارد زیر است:

سرعت و سهولت اجرا

عدم نیاز به شمع بندی

یکپارچگی با اسکلت

امکان اجرای همزمان چند سقف و مقرون به صرفه بودن آن

امکان حذف کلاف های عرضی

سهولت اجرای داکت

پایین بودن تنش در بتن

امکان طراحی و اجرا برای دهانه‌ها و باربری‌های خاص 

امکان عبور لوله‌های تاسیساتی از درون جان تیرچه‌ها و کاهش ضخامت سقف

برای مشاهده تمامی مقالات مربوط به سقف های اسکلت فلزی به صورت یک جا و رایگان، روی لینک آبی رنگ کلیک کنید. 

معایب سقف کرومیت

نیاز به نیروی ماهر و آموزش دیده جهت ساخت تیرچه کرومیت

نمایان شدن اثر تیرچه از زیر گچ کاری در طولانی مدت

لرزش در صورت داشتن صلبیت پایین

 

میلگرد اوتکا در تیرچه کرومیت

آرماتور ادکا یا اوتکا جهت تقویت مقاومت برشی و اتصال مناسب تیر به تیرچه در سقف‌های تیرچه و بلوک استفاده می‌شود. در سقف کرومیت به دلیل اینکه تیرچه به تیر جوش داده می‌شود نیازی به استفاده از میلگرد اوتکا نیست.

همچنین جهت تقویت مقاومت برشی به جان تیرچه، ورق جوش می‌دهند.

برای مطالعه بیشتر در مورد آرماتور ادکا به مقاله ” ادکا “ سر بزنید.

 

میلگرد ممان منفی در تیرچه کرومیت

زمانی که دال بتنی، بتن ریزی می‌شود، در قسمت اتصال تیر به تیرچه و در بالای تیر مقداری لنگر منفی ایجاد می‌شود. این لنگر منفی به دلیل این است که در هنگام بتن ریزی دال، بین بتن دال و بتنی که روی تیر فلزی قرار می‌گیرد، یکپارچگی وجود دارد و اتصال تیر به تیرچه را تا حدی گیردار می‌کند.

برای مقابله با این لنگر منفی از میلگرد ممان منفی در تیرچه کرومیت استفاده می‌شود.

برای اینکه در مورد میلگرد ممان منفی بیشتر بدانید به مقاله ” میلگرد ممان منفی “ سر بزنید. 

همچنین برای اینکه با تمام نکات و ریزه کاری‌های اجرای ساختمان آشنا شوید حتما به آموزش اجرای ساختمان سر بزنید.