بررسی انواع نمای بیرون ساختمان از صفر تا صد

از زمان‌های خیلی دور تا به امروز، طراحی نمای خانه جایگاه ویژه‌ای داشته است چرا که در وهله اول این نما خانه است که خوش ذوقی و مهارت یک مهندس طراح را در طراحی آن بنا نشان می‌دهد. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی انواع نمای ساختمان مثل نمای سیمانی، سنگی، چوبی و غیره پرداخته و بدانید ارزانترین نمای ساختمان چه نمایی است؟! همچنین شما در این مقاله می‌توانید تعداد زیادی عکس نمای ساختمان را مشاهده کرده و با متریال‌های قابل اجرا در نمای ساختمان دو طبقه یا ویلایی آشنا شوید پس تا انتها همراه ما باشید.

طراحی نما ساختمان

همانطور که گفتیم طراحی نما، دانشی است که نقش بسیار مهمی در زیبایی، جذابیت و جلوه یک بنا داشته و هر روز در حال تکمیل شدن است.

مهندسین طراح برای طراحی نمای ساختمان باید به شرایط آب و هوایی، موقعیت جغرافیایی، تعداد طبقات ساختمان، سلیقه افراد و بودجه کارفرما توجه لازم و کافی را داشته باشند تا بتوانند بهترین طرح را ارائه کنند.

یکی دیگر از مواردی که طراحان باید به آن دقت داشته باشند هماهنگی میان سبک‌های اجزای یک نما است. برای مثال اگر از درب‌های کلاسیک استفاده شده است، پنجره‌ها و متریال مصرفی برای اجرای نما نیز باید در سبک کلاسیک کار شوند.

توصیه می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با اصول طراحی نمای ساختمان حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

در ادامه با انواع نمای ساختمان بیشتر آشنا می‌شویم.

انواع نمای ساختمان مسکونی

در ابتدا توصیه می‌کنیم اگر مایل به مطالعه درباره مراحل نازک کاری به ترتیب اولویت هستید روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و این مقاله کامل را مطالعه کنید. 

علاوه بر زیبایی نما ساختمان باید به این نکته هم توجه داشته باشید که نما در واقع لایه‌ای است که برای محافظت از ساختمان اجرا می‌شود. پس باید در انتخاب متریال آن دقت کافی را داشت تا متریالی محکم و با دوام انتخاب شده که در کنار آن زیبایی چشم گیری هم داشته و به نما جلوه خاصی دهد.

از مصالح پرکاربردی که برای اجرای نما استفاده می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سنگ

آجر

سیمان

کامپوزیت

شیشه

چوب

هر کدام از این متریال‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند.در ادامه با هر کدام از این نماها بیشتر آشنا می‌شویم.

نمای سنگی

یکی از لوکس‌ترین و با دوام‌ترین متریال‌هایی که می‌توان برای اجرای نما از آن استفاده کرد، سنگ است.

این در حالی است که اگر نصب این متریال اصولی نبوده و به درستی اجرا نشود، با قرار گرفتن در معرض عوامل مخرب خارجی مثل باد، باران و غیره امکان افتادن و یا شل شدن آن‌ها بالا رفته که در نهایت موجب بروز خطرات مالی و جانی متعددی می‌شود.

یکی دیگر از مزایای استفاده از سنگ‌ها، مخصوصا در شهرهای بزرگ و آلوده این است که اگر بعد از گذشت مدت زمانی، نما کثیف یا کدر شد می‌توان با استفاده از دستگاه ساب دستی آن‌ها را ساب زد تا به روز اول خود بازگردند.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با ساب زدن سنگ حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به مقاله سنگ ساب سر بزنید.

روش‌های اجرای نمای سنگی

به طور کلی برای اجرای نمای سنگی می‌توان به سه روش زیر عمل کرد که با توجه به نوع سنگ و بودجه اولیه، می‌توان از هر یک استفاده کرد.

1) نصب سنگ نمای خانه به روش تر

2) نصب سنگ نمای خانه به روش نیمه خشک (شاسی کشی ساختمان)

3) نصب سنگ نمای خانه به روش خشک

نصب سنگ به روش تر مدت زیادی است که منسوخ شده و حداقل در مکان‌هایی که ارتفاع زیادی از سطح زمین دارد اجرا نمی‌شود. چرا که در این روش شما تنها با استفاده از ملات ماسه سیمان یا چسب مخصوص اقدام به نصب سنگ‌ها می‌کنید.

این در حالی است که ملات ماسه سیمان یا چسب به تنهایی توان تحمل وزن سنگ را نداشته و احتمال سقوط را بالا می‌برد.

برای آشنایی بیشتر با هر یک از روش‌های اجرای نمای سنگی ابتدا فیلم زیر را مشاهده کرده سپس به مقاله آموزش اجرای نمای سنگی سر بزنید.

این فیلم تنها قسمت کوتاهی از آموزش اجرای ساختمان آکادمی عمران هست، پیشنهاد می‌کنم اگر مایل هستید فیلم‌‌های کامل‌تری در حوزه اجرایی مشاهده کنید، حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به این مقاله سر بزنید.

نمای آجری

یکی از متریال‌هایی که از قدیم الایام برای طراحی و اجرای نما مخصوصا در کشورمان ایران کاربرد داشت، آجر بود.

امروزه نیز استفاده از آجر در بین طراحان ساختمان بسیار رایج و محبوب است چرا که آجر به عنوان متریالی با قدمت زیاد، اجرای بسیار آسانی نیز داشته و علاوه بر آن ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاص آن باعث می‌شود تا بتوان از این متریال در شرایط آب و هوایی مختلف استفاده کرد.

از طرفی به دلیل اجبار شهرداری‌های بعضی مناطق برای استفاده از آجر در قسمتی از نمای ساختمان با هدف احیای معماری ایرانی اسلامی، نمای آجری بیشتر از قبل مورد توجه طراحان و سازندگان قرار گرفته است که با داشتن تنوع بالا در انواع موجود این متریال، افراد مختلف با سلیقه‌های متفاوت می‌توانند طرح‌ مورد نظر خود را برای نما انتخاب و پیاده‌سازی کنند.

اگر مایل هستید با خصوصیات و ویژگی‌های این متریال بیشتر آشنا شوید حتما به مقاله آجر چیست سر بزنید.

روش‌های اجرای نمای آجری

به طور معمول برای اجرای آجر از روش تر یا همان روش چسباندن با ملات استفاده می‌شود.

ملات‌های مورد مصرف در این روش، یکی ملات ماسه سیمان یا دوغاب است که از ماسه، سیمان معمولی و آب تشکیل شده و دیگری ملات نرمه که از سیمان سفید، پودر سنگ و آب تشکیل شده است.

باید به این نکته اشاره کنیم از ملات ماسه سیمان برای اتصال آجرها به نما و از ملات نرمه برای اتصال بین رج‌های آجر استفاده می‌شود.در تصاویر زیر می‌توانید به ترتیب ملات ماسه سیمان و ملات نرمه را مشاهده کنید.

همچنین در مقاله قپون انداختن به طور کامل درباره نکات این کار صحبت کرده‌ایم. برای مطالعه آن روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با اجرای این نوع نما حتما فیلم زیر را مشاهده کرده سپس روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به مقاله نمای آجری سر بزنید.

نمای سیمانی

بعد از سنگ و آجر، سیمان یکی از پر مصرف‌ترین متریال‌ها برای طراحی و اجرای نما است چرا که در کنار هزینه مقرون به صرفه و راحتی در اجرا نسبت به سایر متریال‌ها، انعطاف بالایی داشته و با تنوع طرح و رنگ مختلفی قابل اجرا است. مثل نمای سیمان شسته، خراشی، تگرگی و غیره.

در کنار مزایای گفته شده، باید به این نکات هم توجه داشته باشید که جذب گرد و غبار در این متریال بسیار بالاست به طوری که بعد از مدتی زیبایی خود را از دست داده و شکل کثیفی به خود می‌گیرد.

همچنین این متریال خاصیت ضد آب نداشته و اگر قصد شست و شوی دیوار را داشته باشید و دیوار خیس شود، بعد از مدتی دیوار پوسته‌ پوسته‌ شده و می‌ریزد.

روش‌ اجرای نمای سیمانی

برای اجرای نمای سیمانی باید به ترتیب دو مرحله زیر را اجرا کرد:

1) مرحله آستر

در این مرحله ابتدا باید دیوارها را کروم بندی کنیم. برای کروم بندی دیوار کافی است از قسمتی که بیشترین بیرون زدگی را دارد شروع کرده و فاصله بین کروم‌ها را نهایتا 1 متر در نظر بگیریم. سپس بین کروم‌ها را با ملات سیمان پر کرد.

در گام بعدی با استفاده از یک شمشه، سطح ملات سیمان ریخته شده به دیوار را صاف می‌کنیم (شمشه گیری) تا در تمامی نقاط یک دست و صاف شده و دیوار آماده مرحله رویه شود.

2) مرحله رویه

در مرحله دوم نوبت به اجرای مرحله رویه می‌رسد.

معمولا برای ساخت ملات رویه به جای استفاده از پودر سیمان معمولی از پودر سیمان سفید استفاده می‌شود تا در انتها نمایی زیبا و شکیل‌تر داشته باشیم.

دقت داشته باشید برای اجرای این مرحله بهتر است در ابتدا لایه آستر را کمی نمناک کرده تا میزان چسبندگی آن افزایش یابد.

همچنین دقت داشته باشید که لایه آستر به گیرش مناسبی رسیده باشد چرا که عدم گیرش مناسب آستر، موجب بروز ترک در لایه رویه و ریختن نما می‌شود.

از طرفی برای بالا بردن قدرت چسبندگی لایه رویه به آستر می‌توانید با ایجاد خراش‌هایی در سطح آستر به وسیله لبه کمچه، پیوستگی بیشتری بین لایه آستر و رویه به وجود بیاورید.

در انتها پیشنهاد می‌کنیم فیلم زیر را مشاهده کرده و برای آشنایی بیشتر با نحوه اجرای نمای سیمانی حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

نمای کامپوزیت

از اوایل دهه 70 میلادی در کشور آلمان اولین نماهای کامپوزیت اجرا شد. البته در آن زمان به علت کیفیت نامناسب و وجود محدودیت در طراحی و اجرای این متریال، نمای کامپوزیت خیلی مورد استقبال قرار نگرفت.

اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، استفاده از نمای کامپوزیت آلومینیومی بیش از پیش مورد توجه طراحان و سازندگان قرار گرفت طوری که امروزه در ساختمان‌های تجاری، اداری، آموزشی و بعضا مسکونی بسیاری از این نما را می‌توان مشاهده کرد.

اگر برایتان سوال پیش آمده باشد که اصلا نمای کامپوزیت به چه شکل ساخته می‌شود باید بگوییم که این متریال از جنس ورق آلومینیومی بوده که به شکل پنل‌هایی با ابعاد مشخص روی دیوار بیرونی ساختمان و به عنوان نمای ساختمان نصب می‌گردد.

به طور کلی این پنل‌ها از سه لایه تشکیل شده که دو لایه آن ورق آلومینیومی و یک لایه بین آن‌ها مواد پلی اتیلن قرار دارد.

همچنین ضخامت این پنل‌ها بین 2 تا 6 میلی‌متر بوده که نوع 4 میلی‌متری آن مصرف بیشتری در اجرای نما دارد. منظور از ضخامت 4 میلی‌متری، 0.5 میلی‌متر ضخامت لایه‌های آلومینیومی از هر سمت و 3 میلی‌متر لایه میانی است.

در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که برای تثبیت رنگ و شفافیت ورق‌ها، لایه خارجی نمای کامپوزیت با یک لایه رزین PVDF یا FEVE پوشانده می‌شود.

روش‌ اجرای نمای کامپوزیت

به طور معمول اجرای نمای کامپوزیت به سه روش زیر انجام می‌گیرد:

1) روش ریلی یا آویزان

در مرحله اول برای اجرای نما کامپوزیت به روش ریلی، باید بعد از سیمان‌کاری دیوارها، با استفاده از قوطی‌های فلزی دیوار را به صورت عمودی و افقی شبکه بندی کرد.

دقت داشته باشید که در اسکلت‌های فلزی، قوطی‌ها به صورت مستقیم به تیر و ستون جوش شده‌اند اما در اسکلت‌های بتنی، قبل از بتن‌ریزی باید نسبت به کاشت صفحات با رول بولت اقدام کنیم.

در مرحله بعدی برای اجرای کامپوزیت‌ها، لبه ورق‌ها را برش و خم می‌زنیم تا بتوان به صورت قلاب به زیرسازی آلومینیومی که در مرحله قبل توضیح دادیم، آویزان کرد.

2) روش ثابت

در این روش نیز مانند روش ریلی یا آویزان باید ابتدا زیرسازی به وسیله قوطی‌های فلزی در جهت‌های قائم و افقی انجام شده و سپس نبشی‌های آلومینیومی روی قوطی‌ها نصب گردند.

در این روش پانل‌های کامپوزیت بعد از برش و شیارزنی به طور ثابت با پیچ یا پرچ، بر روی زیرسازی نما نصب می‌شوند. برای زیبایی بیشتر و همچنین آب‌بندی ورق‌ها توصیه می‌کنیم از چسب سیلیکون و نوار درزگیر لاستیکی در بین آن‌ها استفاده شود.

3) روش هوک

در روش هوک نیز همانند دو روش قبلی نیازمند به زیر ساز و شبکه بندی دیوار نما برای اجرای کامپوزیت‌ها هستیم.

بعد از اجرای قوطی‌های زیرسازی، پروفیل‌های L شکل در قسمت انتهایی و پروفیل‌های H شکل در فواصل بین دو ورق قرار گرفته و با پیچ یا پرچ به قوطی‌ها متصل می‌گردند تا بتوان ورق‌ها را بدون نیاز به خم‌کاری لبه‌ها، در فضای مابین پروفیل‌های آلومینیومی قرار داد.

در انتهای این بخش برای آشنایی بیشتر با نمای کامپوزیت حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

روش‌ اجرای نمای شیشه‌ای

به طور کلی امروزه دو نوع نمای شیشه‌ای ساختمان اسپایدر و کرتین وال داریم که در ادامه روش‌های اجرایی هر کدام از آن‌ها را بیان می‌کنیم.

1) روش اجرایی نمای شیشه‌ ای اسپایدر

نمای شیشه‌ای اسپایدر پیوستگی زیادی داشته و به همین خاطر از این روش برای اجرای نمای ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شود.

در اجرای این نما از فلزات و اتصالات کمتری استفاده شده و با این حال ایمنی در آن بسیار بالا است چرا که در طراحی نمای شیشه‌ای اسپایدر، بار اضافه نما با نگه داشتن شیشه‌ها به وسیله یراق آلات مخصوص در جهت‌های مختلف، مهار می‌گردد.

باید به این نکته توجه داشته باشید که در اجرای نمای شیشه‌ای اسپایدر، سازه باربر نقش اصلی را داشته که وظیفه آن انتقال بارهای ثقلی و جانبی است.

این سازه به طور کلی در 4 نوع سیستم لوله‌ای یا خرپایی، سیستم کششی یا تنشن (Tension)، سازه باربر شیشه‌ای یا فین گلس (Fin Glass) و سازه فضا کار (Space Frame) اجرا می‌شود.

پس از این که سازه باربر به یکی از 4 روش بالا نصب شد اتصالات و پایداری آن‌ها باید کنترل شده و سپس کانکتورها روی آن‌ها جوش داده شوند.

در مرحله بعد چنگک‌های اسپایدر به وسیله پیچ کانکتور به سازه باربر وصل می‌شود.

سپس شیشه‌ها توسط جرثقیل یا به کمک بالابر در جای خود قرار داده شده و با استفاده از روتل‌ها روی اسپایدرها سوار می‌شوند. در انتها این بخش اگر مایل به مطالعه بیشتر درباره نمای اسپایدر و اجرای آن هستید، حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

2) روش اجرایی نما شیشه ای کرتین وال (Curtain Wall) 

همانطور که گفتیم یکی دیگر از انواع نماهای شیشه‌ای، کرتین وال‌ها هستند که از نظر روش ساخت به دو دسته سیستم درجا یا استیک (Stick) و سیستم یونیتایزد (Unitized) طبقه‌بندی می‌شوند.

در سیستم درجا تمامی لامل‌های افقی و عمودی (پروفیل‌های آلومینیومی‌ که در نمای کرتین وال، شیشه بر روی آن قرار گرفته) در کارخانه تولید شده و به صورت لقمه‌بندی شده به محل پروژه منتقل می‌شوند.

اما تمام مراحل برشکاری و مونتاژ قطعات نیز در محل کارگاه صورت گرفته و به این ترتیب قطعات روی بدنه ساختمان نصب می‌شوند.

این در حالی است که بر خلاف روش استیک، در سیستم یونیتایزد تمامی عملیات‌ها مانند مونتاژ اتصالات، واشرها، یراق آلات و شیشه‌ها همگی در داخل کارخانه انجام شده و در انتها قطعات نما به صورت پانل‌های آماده نصب به محل پروژه منتقل می‌شوند.

به عبارتی در این روش برخلاف روش استیک همه کارها روی اجزای نمای شیشه‌ای در کارخانه خواهد بود نه در محل پروژه.

برای اجرای کرتین وال‌ها، در قدم اول باید برای مشخص شدن نقشه‌های اجرایی و نقاط مبنا، سطح نما را به کمک دوربین نقشه‌برداری بررسی کرده و سپس براکت‌های فلزی را بر روی اسکلت نصب کنیم.

در مرحله بعدی، لامل‌های افقی و عمودی به وسیله لقمه‌های آلومینیومی با پیچ روی اعضای قائم نصب شده و سپس اعضای افقی داخل آن چفت می‌شوند تا بتوان شیشه‌ها را توسط جرثقیل یا به کمک بالابر در جای خود قرار داد.

اگر مایل به مطالعه بیشتر درباره نمای کرتین وال و صفر تا صد انواع و روش‌های اجرای آن هستید روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

نمای چوبی

یکی از مصالح طبیعی که قدمت بالایی نیز دارد، چوب است که به علت نوع ساختار خود حس گرما و صمیمت زیادی در فضا ایجاد می‌کند.

در گذشته استفاده از چوب به عنوان نمای ساختمان، مشکلاتی را ایجاد می‌کرد. برای مثال رطوبت موجود در هوا آسیب‌ زیادی به این متریال می‌زد اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، راه حل‌هایی برای معایب این نوع نما پیدا شد تا خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی این متریال تا حد قابل قبولی بهبود یافته و به مرور اجرای نمای چوبی برای ساختمان مسکونی، ویلا و حتی مغازه با استفاده از مصالح چوبی جدید رواج پیدا کرد.

یکی از جدیدترین مصالح چوبی، چوب ترمو یا ترمووودها هستند.

ترمووودها با چوب درختان در جنگل کاملا متفاوت بوده و ویژگی‌های بسیار مناسبی برای استفاده در نمای چوبی دارند.

این متریال با گذراندن فرآیندهایی در کارگاه تولید شده که طی آن، چوب تا دمای 185 تا 220 درجه سانتی گراد حرارت می‌بیند تا همه عیوب ذاتی آن‌ اصلاح گردد.

این حرارت باعث می‌شود تا رطوبت موجود در چوب که زمینه رشد قارچ‌ها در آن را ایجاد کرده از بین رفته و دوام و پایداری چوب افزایش پیدا کند. همچنین مقاومت چوب در برابر هجوم حشرات، پوسیدگی و اشعه خورشید افزایش می‌یابد.

روش‌ اجرای نمای چوبی

در اجرای نمای چوبی مثل سایر نماها باید در ابتدا روی بیرونی‌ترین سطح ساختمان، زیرسازی انجام شود تا نما به درستی و به صورت کاملا اصولی بر روی زیرسازی نصب گردد.

برای اجرای زیرسازی به دو روش زیرسازی سیمانی و زیرسازی فلزی می‌توان عمل کرد.

در زیرساز سیمانی ابتدا لایه بیرونی دیوار بنایی را با ملات ماسه سیمان به اندازه ضخامت 4 سانتی‌متر به طور کاملا شاقول و تراز  پوشش می‌دهیم.

این در حالی است که برای اجرای زیرسازی فلزی، باید ابتدا کل سطح دیوار بیرونی با قوطی‌های فلزی به ابعاد 40 در 40 میلی‌متر و با فاصله مرکز به مرکز تقریبا 50 سانتی‌متر به شکل شبکه‌های افقی و عمودی زیرسازی شود.

بعد از اجرای زیرسازها نوبت به نصب و سوار کردن ترمووودها بر روی زیرسازها می‌رسد.

برای نصب این متریال‌های چوبی می‌توان از پیچ‌ها، اتصالات پلاستیکی و فلزی و چوب‌های فاق و زبانه کمک بگیرید. اگر مایل هستید با نمای چوبی بیشتر آشنا شده و تمام ریزه کاری‌ها و نکات اجرایی آن را بدانید حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

ارزانترین نمای ساختمان

تا اینجای مقاله با متریال‌های مختلفی آشنا شدیم که برای اجرای نما بسیار مناسب هستند. اما اگر شما به دنبال ارزانترین نمای ساختمان هستید باید در پاسخ بگوییم که سیمان یکی از ارزان‌ترین متریال‌هایی است که شما می‌توانید برای اجرای نما از آن استفاده کنید.

علاوه بر قیمت مقرون به صرفه این متریال، خواص فیزیکی و شیمیایی این متریال باعث شده که بتوان از آن در طرح، نقش و رنگ‌های متفاوتی استفاده کرد و بتوان طراحی منحصر به فرد برای نمای هر ساختمان داشت.

البته حتما در کنار هزینه‌ها، به شرایط آب و هوایی منطقه‌ای که می‌خواهید یک ساختمان را بنا کنید توجه داشته باشید چرا که حتی با وجود هزینه مقرون به صرفه اجرای نمای سیمانی، در شرایط آب و هوایی که رطوبت زیاد باشد، مقاومت مطلوبی از خودش نشان نداده و به همین خاطر موجب می‌شود تا شما سالانه مجبور به ترمیم و مرمت آن شوید که اصلا کار اقتصادی نیست.

نمای ساختمان دو طبقه یا ویلایی

نمای ساختمان دو طبقه یا ویلایی تفاوت چندانی با نمای سایر ساختمان‌ها ندارد و تنها تفاوت آن در این است که یک سری از نماها برای اجرای در ساختمان‌هایی با تعداد طبقات کم توصیه نمی‌شود.

برای مثال بهتر است به جای استفاده از نماهای شیشه‌ای در نمای ساختمان دو طبقه از سیمان، سنگ یا آجر استفاده کنید.

در انتها این مقاله باید بگوییم برای آشنایی بیشتر با انواع نماها و نکات اجرایی هر کدام از آن‌ها حتما به آموزش دیوارچینی و نازک کاری آکادمی عمران سر بزنید.