سقف کوبیاکس | صفر تا صد نحوه اجرا با فیلم کارگاهی

چگونگی اجرای سقف کوبیاکس یکی از سوال‌های پر تکرار مهندسین و دانشجویان است. علاوه بر اجرا، نحوه ستون گذاری و تعیین ابعاد ستون در سقف کوبیاکس نیز از جمله مشکلات اجرایی به شمار می‌رود که باید به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله به همه چیز درباره سقف کوبیاکس پرداخته شده است. سقف کوبیاکس را به طور کامل بررسی می‌کنیم تا با این سقف آشنا شده و بتوانید تفاوت‌های آن با سایر سقف ها را تشخیص دهید.

فیلم اجرایی سقف کوبیاکس

با مشاهده فیلم زیر با نکات اجرایی سقف کوبیاکس آشنا شوید.

سقف کوبیاکس چیست؟

سقف کوبیاکس، یکی دیگر از انواع سقف‌های مجوف به شمار می‌رود. این سقف مانند سقف یوبوت، مجوف I شکل بوده و به علت عملکرد دو طرفه دال بتنی، در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

سقف کوبیاکس یک نوع دال بتنی میان تهی است. یعنی بتن میانه دال را با قرار دادن المان‌های پرکننده حذف می‌کنند. این کار به سبک‌تر شدن و کاهش بار مرده آن کمک می‌کند. پس می‌توان از این دال بتنی در دهانه‌های بلندتر استفاده کرد.

۳ مورد زیر اجزای اصلی سازنده این نوع دال عبارتند از:

ماژول‌های قفسه‌ای همراه با گوی‌های پلاستیکی از جنس پلی اتیلن یا پلی‌پروپیلن

بتن

شبکه مش فوقانی و تحتانی 

انواع سقف های کوبیاکس

با انتخاب ماژول‌های قفسه‌ای (المان های پرکننده) انواع سقف های کوبیاکس ایجاد می‌شود. ماژول‌های قفسه‌ای در دو نوع تخت و کروی با ضخامت‌های متفاوت تولید می شوند.

نوع تخت (Slim-line)

این ماژول‌ها در ارتفاع‌های ۱۰، ۱۴، ۱۸، ۲۰ و ۲۲ سانتی‌متر با ضخامت نهایی ۳۰ الی ۳۵ سانتی‌متر اجرا می‌شوند. مشخصات این نوع ماژول‌های قفسه‌ای به شرح زیر است.

ارتفاع قفسه: ۱۰ تا ۲۲ سانتی متر 

مناسب برای دال های بتنی با ارتفاع کم 

کاهش در هزینه های ساختمان سازی و مصرف بتن 

قابلیت بازیافت این نوع گوی ها 

ضخامت دال: ۳۰ تا ۳۵ سانتی متر

حمل و نقل مقرون به صرفه

نوع کروی (Eco-line)

نوع کروی آن با ارتفاع گوی ۱۸، ۲۲.۵، ۳۱.۵، ۳۶، ۴۰.۵ و ۴۵ سانتی‌متر برای دال ‌های با ضخامت نهایی ۳۵ الی ۶۰ سانتی‌متر به کار می‌رود.

ارتفاع قفسه: ۱۸ تا ۴۵ سانتی متر

ضخامت دال: ۳۵ تا ۶۰ سانتی متر 

مورد استفاده در دهانه های بتنی عریض 

کاهش بار مرده یا وزن ساختمان 

مراحل و چگونگی اجرای سقف کوبیاکس

اجرای سقف کوبیاکس به طور کلی به چند مرحله زیر تقسیم می‌شود.

قالب بندی کف دال و نصب پایه‌های اطمینان

اجرای آرماتورهای تحتانی و فوقانی

قرار دادن المان‌های پرکننده و متصل کردن آن‌ها به هم و به آرماتورها

بتن ریزی و عمل آوری

برداشتن قالب های زیرین و پایه‌های اطمینان

دقت کنید ساخت و اجرای سقف کوبیاکس، مشابه دال تخت تنها تا ۳ طبقه مجاز است و بیشتر از آن تا ۱۵ طبقه با ایجاد دیوارهای برشی بتن مسلح امکان‌پذیر می‌شود. در ادامه مراحل اجرای سقف کوبیاکس را با نکات اجرایی مربوط به هر کدام مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مرحله اول)

پس از اجرای ستون‌ها، ابتدا کل سقف مشابه دال بتنی معمولی با استفاده از قالب چوبی یا فلزی قالب بندی شده و شبکه مش تحتانی اجرا می‌شود.

قالب بندی این نوع دال تقریبا مشابه با دال معمولی است و رعایت اصول کلی قالب بندی دال مانند رعایت فاصله جک‌های زیرین، عدم انحنای قالب ها، درزگیری مناسب جهت جلوگیری از خروج شیره بتن، روغن‌کاری سطح قالب ها و تمیز کردن سطح، قبل از بتن ریزی ضروری است.

برای کسب اطلاعات بیشتر از نحوه قالب بندی اصولی به مقاله “تمام نکات قالب بندی و انتخاب قالب بتن“ سر بزنید.

مرحله دوم)

پس از تکمیل آرماتوربندی و نصب اسپیسرها، گوی‌ها مطابق با نقشه‌های اجرایی به استثنای محدوده اطراف ستون‌ها و دیوارهای برشی قرار گرفته و با استفاده از سیم آرماتوربندی به مش تحتانی متصل می‌گردند.

ماژول‌ها بر اساس تعداد گوی‌های مورد نیاز به راحتی توسط قیچی بریده شده و در جای خود قرار می‌گیرد. 

در اطراف ستون‌ها، دیوارهای برشی و محل بارهای متمرکز سنگین جهت افزایش مقاومت برشی دال و مقابله با برش سوراخ کننده (برش پانچ) دال به صورت توپر و بدون گوی اجرا می‌شود. با ساختن شابلون اطراف ستون‌ها و دیوارها می‌توان دقت و سرعت جاگذاری کیج‌ها را افزایش داد. منظور از کیج همان ماژول‌های قفسه‌ای است و به المان‌های پرکننده اشاره دارد.

جهت جلوگیری از چسبیدن شبکه مش زیرین به قالب باید از اسپیسرهای پلاستیکی استفاده شود.

در فضای خالی اطراف ستون‌ها و دیوارها، جهت حفظ فاصله شبکه تحتانی و فوقانی و افزایش ظرفیت برشی از میلگردهای رکابی استفاده شود.

مرحله سوم) اجرای آرماتوربندی فوقانی و بتن ریزی

پس از کنترل مجدد قالب بندی، شبکه آرماتور، نحوه قرارگیری گوی‌ها و اطمینان از صحت عملیات اجرایی، سقف با استفاده از پمپ زمینی، دکل، باکت و یا سایر روش‌های مرسوم، بتن ریزی و ویبره می‌گردد.

قبل از بتن ریزی، محل بازشوها و داکت‌های تاسیسات روی دال مشخص شده و آرماتورهای تقویتی مورب در اطراف بازشوهای بزرگ نصب شود.

حداقل ضخامت بتن دال در اطراف گوی‌ها باید ۵ سانتی‌متر در نظر گرفته شود.

جهت جلوگیری از بلند شدن گوی‌ها تحت تاثیر فشار بتن، باید کیج‌ها به شبکه مش پایین مهار شوند.

جهت جلوگیری از خالی ماندن فضای زیر گوی‌ها از مواد روان کننده برای افزایش کارایی بتن استفاده شده و بتن کاملا ویبره شود.

برای مطالعه بیشتر در مورد مواد افزودنی و ویبره زدن بتن به مقالات “مواد افزودنی بتن چیست ؟“ و “صفر تا صد جزئیات ویبره زدن بتن“ مراجعه کنید.

قطر فواصل آرماتورهای تحتانی و فوقانی بر اساس نیازهای طراحی تعیین شده و معمولا مش فوقانی دارای سایز کمتر یا فواصل آرماتور گذاری بیشتر است.

در طراحی از ظرفیت برشی فولاد مورد استفاده در کیج‌ها صرف نظر می‌شود.

جاگذاری درست کیج ماژول‌های کوبیاکس از اهمیت بسیار بالایی در ایجاد یک دیافراگم صلب و یکپارچه بر‌خوردار است. لذا قبل از بتن ریزی فواصل بین کیج‌ها باید کنترل شود.

ستون گذاری و ابعاد ستون در سقف کوبیاکس

در ابتدا باید بیان شود که ستون های سازه مسیر هدایت بارهای وارده به فونداسیون هستند پس به نسبت دیگر اجزای یک سازه بسیار مهم‌تر بوده و باید در طراحی آن دقت و زمان بیشتری صرف شود. 

ستون گذاری در تعیین دهانه سقف کوبیاکس و یا هر نوع دال دیگری بخش مهمی از نحوه عملکرد لرزه‌ای آن سازه را شکل می‌دهد. به کمک المان‌های پرکننده کوبیاکس و طراحی اصولی می‌توان سقف‌هایی با دهانه تا ۱۸ متر نیز اجرا کرد.

در زیر ابعاد حداقلی ستون ها در سازه های با اسکلت بتنی و سقف کوبیاکس ذکر شده است.

حداقل بعد ۳۰ سانتی متر در ستون‌هایی با مقطع مربع شکل

قطری حداقل برابر با ۲۵ سانتی متر در ستون‌هایی با مقطع دایره ای شکل

حداقل ابعادی برابر با ۴۰ در ۲۵ سانتی متر با مقطع مربع – مستطیل 

مقاطع چند ضلعی منتظم نیز باید اضلاعی به اندازه ۲۰ سانتی متر داشته باشند.

تفاوت دو سقف کوبیاکس و دال بتنی 

تفاوت سقف های کوبیاکس و دال بتنی دو طرفه در حذف کردن بتن میانی دال است. در سقف های کوبیاکس بتن میانی به کمک المان‌های پرکننده حذف شده ولی در دال های دوطرفه بتن میانی هم چنان باقی است.

هر دو سقف دال بتنی هستند که بارها ثقلی و نیروهای برشی به آن ها منتقل شده و آن‌ها را به سمت ستون‌ها هدایت می‌کنند.

در سقف های کوبیاکس بعد از قرار دادن گوی های توخالی، سطح زیرین و بالایی آن را با پوسته ای از بتن مسلح می پوشانند تا باربری آن را بالاتر ببرند. پس برای اجرای این سقف ها، از گوی های پلاستیکی تو خالی، خرپای فولادی به صورت شبکه ای و دال بتن مسلح استفاده می شود.

اگر می‌خواهید در مورد تفاوت سقف کوبیاکس با سقف وافل بدانید به مقاله “صفر تا صد تفاوت سقف وافل و یوبوت + کوبیاکس در ابعاد مختلف“ مراجعه کنید.

برای اجرای بهتر سازه‌ بتنی با سقف کوبیاکس نیاز است همه چیز درباره آن را بدانید. امیدواریم در این مقاله تمام اطلاعات مورد نیاز در مورد کوبیاکس را در اختیارتان قرار داده باشیم.