بازسازی نما ساختمان قدیمی | از انتخاب مصالح تا ضوابط قانونی

بازسازی نمای ساختمان فرصتی است برای به روز کردن ظاهر ساختمان بدون اینکه نیازی به تغییرات گسترده داخلی باشد. بازسازی نمای خانه های قدیمی نه‌تنها ظاهر بنا را به‌روز می‌کند، بلکه می‌تواند ایمنی، دوام و حتی ارزش ملک را افزایش دهد. چه ساختمان شما مسکونی باشد و چه تجاری، نوسازی نمای ساختمان می‌تواند جان تازه‌ای به آن ببخشد و تصویری مدرن و قابل اعتماد ارائه دهد. ما در این مقاله به معرفی انواع بازسازی نما ساختمان، مراحل اجرایی، هزینه‌ها و قوانین تغییر نمای ساختمان پرداخته‌ایم؛ پس تا انتها همراه آکادمی عمران باشید.

اهمیت بازسازی نمای بیرونی ساختمان

نمای ساختمان نه تنها بر جذابیت ظاهری بنا تاثیر بسزایی دارد، بلکه نشان‌دهنده هویت ساکنان و کیفیت ساختمان است. اگر نمای ساختمان فرسوده یا نامناسب باشد، می‌تواند احساس ناخوشایندی در افراد ایجاد کرده و حتی بر قیمت ملک تاثیر منفی بگذارد.

هزینه بازسازی خانه متری چند؟

مشاهده لیست قیمت‌ها

به‌طور کلی، از دلایل اصلی بازسازی نما ساختمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نمای ساختمان تحت تاثیر شرایط محیطی مانند باران، برف، آفتاب و تغییرات دمایی قرار می‌گیرد و با گذشت زمان در معرض فرسایش و آسیب است.
• نمای فرسوده می‌تواند خطر ریزش مصالح و آسیب به ساکنان یا رهگذران را به همراه داشته باشد؛ بنابراین، بازسازی نما این خطرات را به حداقل می‌رساند و ایمنی ساختمان را افزایش می‌دهد.
• نمای بیرونی ساختمان نشان‌دهنده هویت ساکنین و سلیقه صاحبان ملک است. در کسب‌وکارها، نمای ساختمان می‌تواند نمایانگر نوع خدمات و کیفیت برند باشد.
• نمای ساختمان‌ها نه تنها بر جذابیت یک واحد مسکونی تأثیر می‌گذارد، بلکه تاثیر مستقیمی بر زیباسازی شهر و هویت شهری دارد.
• یک نمای زیبا و بازسازی‌شده می‌تواند به‌طور قابل توجهی ارزش مالی ملک را افزایش دهد.
• بازسازی نمای ساختمان قدیمی به شما این امکان را می‌دهد که با ضوابط جدید شهرداری و قوانین شهرسازی هماهنگ شوید.
• نمای جدید می‌تواند به عایق‌بندی ساختمان و بهبود انرژی مصرفی کمک کند که در نتیجه هزینه‌های انرژی را کاهش می‌دهد.

انواع بازسازی نمای ساختمان

بازسازی نما ساختمان می‌تواند به دو روش اصلی بازسازی کلی و ترمیم یا تعمیرات جزئی انجام شود. انتخاب هر یک از این روش‌ها بستگی به وضعیت نمای ساختمان و نیازهای آن دارد.

بازسازی کلی نمای ساختمان

این نوع بازسازی با هدف افزایش ایمنی، ارتقاء زیبایی ظاهری و هماهنگ‌سازی با استانداردهای جدید انجام می‌شود. در این فرآیند، تغییرات چشمگیری در ساختمان ایجاد می‌شود که عبارت‌اند از:

• تعویض کامل نما: حذف مصالح قدیمی و جایگزینی آن‌ها با مصالح جدید مانند سنگ، آجر، سیمان و دیگر مواد مقاوم و زیبا
• طراحی مجدد نما: تغییر شکل و ظاهر نما به‌منظور به‌روزرسانی آن و بهبود جذابیت و هماهنگی با استانداردهای روز
• جابه‌جایی در فرم بازشوها: تغییر محل پنجره‌ها، درب‌ها یا دیگر بازشوها برای بهینه‌سازی نور، تهویه و طراحی نما

تعمیرات جزئی نمای ساختمان

این نوع بازسازی با هدف حفظ ظاهر نما و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر به مصالح انجام می‌شود. این فرآیند شامل عملیات‌های زیر است:

• بندکشی: ترمیم و بازسازی درزهای بین مصالح نما که ممکن است دچار ترک یا خرابی شده باشند.
• تعویض مصالح آسیب‌دیده: تعویض بخش‌های آسیب‌دیده نمای ساختمان، مانند سنگ‌ها یا کاشی‌های شکسته
• تمیزکاری نمای ساختمان: حذف آلودگی‌ها و کثیفی‌ها از سطح نما با استفاده از روش‌های مختلف مانند شست‌وشو یا برس‌زنی
• پوشش محافظ: اعمال پوشش‌های حفاظتی مانند رنگ‌ها یا لایه‌های محافظ برای جلوگیری از آسیب‌های بعدی و افزایش طول عمر نما
• افزایش ایمنی: استفاده از پیچ و رول‌پلاک سنگ‌های نما ناپایدار و جلوگیری از آسیب به رهگذران

بازسازی نما بر اساس نوع مصالح

نوع مصالح مصرفی در نمای ساختمان، نقش تعیین‌کننده‌ای در شیوه بازسازی دارد. هر متریال دارای ویژگی‌های خاصی از نظر دوام، ظاهر، نحوه اجرا و هزینه تعمیرات است. در ادامه، رایج‌ترین انواع نمای ساختمان برای بازسازی بر اساس متریال مصرفی و نکات مهم در بازسازی آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

بازسازی نمای سنگی ساختمان

یکی از پرکاربردترین انواع نماها، نمای سنگی ساختمان است که به دلیل مقاومت بالا، تنوع ظاهری و دوام زیاد محبوبیت بسیاری دارد. متریال‌هایی مثل سنگ تراورتن، گرانیت و مرمر از رایج‌ترین گزینه‌ها برای نماسازی هستند. در این بین، گرانیت به‌دلیل استحکام بالا برای مناطق با شرایط آب‌وهوایی سخت انتخاب مناسبی است.

با این حال، بازسازی نمای سنگی ساختمان به دلیل وزن و قیمت بالای سنگ، معمولا هزینه‌برتر از سایر روش‌ها است. همچنین، در این نوع بازسازی، معمولا نیاز به پیچ و رول‌پلاک کردن سنگ‌ها، تعویض قطعات شکسته و بندکشی مجدد وجود دارد.

بازسازی نما آجری

نمای آجری علاوه بر ظاهر گرم و نوستالژیک، از مقاومت حرارتی بالایی برخوردار است و برای اقلیم‌های مختلف مناسب است. آجر سه سانت یکی از متداول‌ترین نوع آجر در نماهای مدرن و کلاسیک به‌شمار می‌رود.

البته در فرآیند بازسازی نمای آجری، معمولا مشکلاتی مانند شوره زدن، ترک خوردگی ملات یا ریزش بخشی از آجرها مشاهده می‌شود. در نتیجه ترمیم آن اغلب شامل بندکشی مجدد، پاک‌سازی سطح و تعویض آجرهای آسیب‌دیده است.

بازسازی نمای سیمانی

نمای سیمانی به‌دلیل سادگی، قیمت مناسب و اجرای سریع، گزینه‌ای رایج در بازسازی نما ساختمان‌های مسکونی و اداری است. اما با گذر زمان دچار ترک‌های سطحی یا نفوذ رطوبت می‌شود که اگر به‌موقع ترمیم نشود، موجب آسیب به زیرسازی خواهد شد

بازسازی نمای سیمانی ساختمان معمولا بدون تخریب کلی انجام می‌شود. در این بازسازی از پوشش‌های جدید سیمانی، رنگ‌های مقاوم در برابر رطوبت و ترمیم ترک‌ها استفاده می‌شود تا هم ظاهر نما نوسازی شود و هم دوام آن افزایش یابد.

بازسازی نمای کامپوزیت

کامپوزیت به دلیل سبکی، سرعت نصب بالا و ظاهر مدرن، برای نوسازی سریع ساختمان‌ها بسیار مناسب است. امکان نصب روی نمای قدیمی بدون تخریب یکی از مزیت‌های مهم آن محسوب می‌شود، به‌ویژه اگر قبلا از آجر یا سنگ استفاده شده باشد.

بازسازی نمای کامپوزیت انتخاب خوبی برای پروژه‌هایی است که در آن‌ها زمان، هزینه و وزن سازه اهمیت دارد. البته به دلیل قابلیت اشتعال برخی کامپوزیت‌ها، باید از برندهای استاندارد استفاده کرد و به اصول ایمنی توجه داشت.

بازسازی نمای چوبی

نمای چوبی به دلیل گرما، بافت طبیعی و ظاهر متفاوت، در ویلاها و ساختمان‌های مدرن بسیار محبوب است. اما چوب متریالی حساس است که در برابر رطوبت، آفتاب و حشرات آسیب‌پذیر بوده و نیاز به نگهداری مداوم دارد.

در فرآیند بازسازی نمای چوبی ساختمان، معمولا اقداماتی مانند تعویض قطعات پوسیده یا دفرمه‌شده، رنگ‌آمیزی مجدد با پوشش‌های ضدآب و ضد UV و اجرای لایه‌های محافظتی جدید انجام می‌شود. انتخاب نوع چوب مقاوم (مثل ترمووود) و استفاده از پوشش‌های صنعتی می‌تواند عمر نمای بازسازی‌شده را افزایش دهد.

بازسازی نمای شیشه ای

نمای شیشه ای، که اغلب در ساختمان‌های تجاری، برج‌ها و دفاتر مدرن استفاده می‌شود، به دلیل ظاهر لوکس، نورگیری بالا و هماهنگی با معماری معاصر شهرت دارد. اما به مرور زمان ممکن است دچار کدری، شکستگی، کاهش عایق‌کاری حرارتی یا نشتی آب شود.

در فرایند بازسازی نمای شیشه‌ای ساختمان، معمولا مواردی نظیر تعویض پنل‌های آسیب‌دیده یا ترک‌خورده، تعویض یراق‌آلات و نوارهای درزگیر و ارتقاء به شیشه‌های دوجداره یا لمینت جهت بهبود عملکرد انرژی صورت می‌گیرد.

مراحل بازسازی نمای ساختمان

شاید در نگاه اول بازسازی نمای بیرونی ساختمان کار ساده‌ای به‌نظر برسد، اما در واقعیت اینگونه نیست! با اینکه در بازسازی نما مانند مراحل بازسازی خانه چندان در جزئیات و دستورالعمل‌های تخصصی غرق نمی‌شوید؛ اما به‌هرحال باید چند مرحله کلیدی را انجام دهید:

1- ارزیابی وضعیت و مقاومت نمای فعلی

در گام نخست بازسازی نما ساختمان قدیمی ، باید وضعیت فعلی نما از نظر مقاومت، میزان فرسودگی و خطرات احتمالی بررسی شود. این مرحله به‌ویژه برای پروژه‌های مرمت و مقاوم‌سازی کاربرد دارد. ابزارهایی مانند چکش مخصوص تست، اسکن بتن یا بررسی‌های چشمی توسط متخصصین برای تشخیص نقاط آسیب‌دیده استفاده می‌شود.

2- اخذ مجوز بازسازی نما

از آنجایی که نمای ساختمان جزء اجزای قابل‌دید در بافت شهری است، تغییر در آن معمولا نیازمند دریافت مجوز شهرداری برای بازسازی است. البته برخی تغییرات جزئی مانند تمیزکاری و افزایش ایمنی نما (استفاده از پیچ و رول‌پلاک) بدون تغییر در طراحی و مصالح مصرفی نیاز به مجوز ندارند. در هر حال پیش از هر اقدامی برای تغییر نمای ساختمان قدیمی، لازم است درباره مقررات شهرداری محل پروژه تحقیق کرده و در صورت لزوم، مدارک مورد نیاز برای اخذ مجوز را آماده کنید.

3- انتخاب مصالح و طراحی نما

پس از بررسی شرایط موجود، باید متناسب با سبک معماری، شرایط آب‌وهوایی منطقه و بودجه پروژه، مصالح مناسب انتخاب شود. کیفیت و دوام متریال نقش کلیدی در طول عمر نما دارد. در این مرحله، طراحی اولیه نما نیز انجام می‌شود تا ترکیب متریال، رنگ، فرم و جزئیات اجرا مشخص شود.

4- جداسازی و تخریب نمای قدیمی

پیش از شروع نصب نمای جدید، باید اجزای اضافی مانند لوله‌های تخلیه، سیم‌کشی‌های بیرونی و تجهیزات جانبی از روی نما جدا شده و سطح نمای قدیمی به‌طور کامل پاکسازی یا تخریب شود. این کار با دقت بالا انجام می‌شود تا به سازه‌ی اصلی آسیب نرسد.

5- اجرای نمای جدید

در این مرحله از بازسازی نمای ساختمان پس از آماده‌سازی سطح، نوبت به نصب نمای جدید می‌رسد. این عملیات می‌تواند به دو روش زیر اجرا شود:

• روش تر: در این روش از ملات سیمانی یا دوغاب برای چسباندن مصالح استفاده می‌شود. این روش سنتی، زمان‌برتر است و وزن بیشتری به ساختمان وارد می‌کند.
• روش خشک: نصب مصالح با استفاده از پروفیل، پیچ و سازه‌ی فلزی انجام می‌شود. روش خشک مزیت‌هایی مانند دوام بالاتر، اجرای سریع‌تر و قابلیت تعویض آسان را به همراه دارد.

ضوابط و قوانین تغییر نمای ساختمان

از منظر قانونی، نمای بیرونی ساختمان جزء مشاعات محسوب می‌شود. بنابراین، هرگونه تغییر یا بازسازی مشاعات ساختمان مستلزم دریافت رضایت سایر مالکین و اخذ مجوزهای لازم از شهرداری و مراجع فنی مربوطه است.

بر اساس ماده ۹ قانون تملک آپارتمان‌ها (مصوب مجلس شورای ملی):

هر یک از مالکین می‌تواند با رعایت مقررات این قانون و سایر مقررات ساختمانی، عملیاتی را که برای استفاده بهتری از قسمت اختصاصی خود مفید می‌داند انجام دهد. هیچ یک از مالکین حق ندارند بدون موافقت اکثریت سایر مالکین تغییراتی در محل یا شکل در یا سردر یا نمای خارجی در‌ قسمت اختصاصی خود که در مریی و منظر باشد بدهند.

بنابراین، حتی اگر بخشی از نما متعلق به یک واحد خاص باشد، ایجاد تغییر در آن بدون رضایت اکثریت ساکنین مجاز نیست. همچنین، مواردی مانند تعویض پنجره‌ها، ایجاد پنجره در تراس یا نصب دودکش نیز در صورتی که بدون هماهنگی با سایر مالکان و بدون طی مراحل قانونی انجام شود، می‌تواند پیگرد حقوقی به دنبال داشته باشد.

به‌طور کلی، مراحل قانونی بازسازی یا تغییر نمای ساختمان به شرح زیر است:

• اخذ رضایت‌نامه کتبی از تمامی مالکین ساختمان
• ارائه طرح و نقشه نمای جدید به شهرداری منطقه یا دفاتر خدمات الکترونیک شهر
• دریافت مجوز شهرداری برای استفاده از مصالح مجاز و مورد تأیید در نما
• کسب تأییدیه از کمیسیون‌های فنی و عمرانی شهرداری
• دریافت مجوز نهایی بازسازی نما و آغاز عملیات طبق ضوابط مشخص‌شده

توجه داشته باشید انجام هرگونه تغییر در نمای ساختمان بدون رعایت این ضوابط می‌تواند با عواقب حقوقی و کیفری همراه باشد.

بازسازی نمای ساختمان های قدیمی

بازسازی نمای خانه‌های قدیمی فرصتی برای نوسازی ظاهر و حفظ هویت معماری بنا به‌شمار می‌رود. در این فرآیند، باید میان اصالت بنا و نیازهای روز تعادل ایجاد کرد. فرسودگی مصالح، ترک‌خوردگی یا رطوبت از مشکلات رایج این نوع ساختمان‌هاست که با روش‌هایی مثل مرمت آجر، بندکشی مجدد یا استفاده از مصالح هماهنگ قابل رفع هستند.

در صورت تاریخی بودن ساختمان یا قرار داشتن در مناطق خاص شهری، دریافت مجوزهای ویژه از شهرداری و در برخی موارد مجوز سازمان میراث فرهنگی ضروری است. همچنین استفاده از نورپردازی و جزئیات سنتی می‌تواند جلوه بصری نمای قدیمی را تقویت کند و ارزش ملک را بالا ببرد. برای آشنایی بیشتر با جزئیات بازسازی خانه‌های قدیمی و کلنگی به مقاله جامع بازسازی خانه های قدیمی مراجعه کنید.

ایده بازسازی نمای ساختمان

اگر به‌دنبال بازسازی نمای بیرونی ساختمان هستید، پیش از هر تصمیم‌گیری، مشاهده طرح‌های مختلف می‌تواند در انتخاب مناسب‌ترین ایده بسیار الهام بخش باشد. نکته مهم این است که نوع نمای انتخابی باید متناسب با کاربری ساختمان باشد. برای مثال، نمای ساختمان مسکونی باید با نمای یک ساختمان اداری، تجاری، آموزشی یا درمانی تفاوت داشته باشد.

ایده‌های طراحی نمای ساختمان عمدتا در دو سبک اصلی دسته‌بندی می‌شوند:

نمای مدرن ساختمان

اگر به طراحی‌های مینیمال، ساده و در عین حال خلاقانه علاقه دارید، سبک مدرن مناسب شما خواهد بود. در این سبک از مصالح متنوعی مانند سنگ، فلز، شیشه، چوب، کامپوزیت و بتن استفاده می‌شود.

برخی از محبوب‌ترین ایده‌های نمای مدرن شامل موارد زیر هستند:

• نمای پرینت سه‌بعدی: با استفاده از فناوری دیجیتال و مصالحی مانند مواد بازیافتی، بایوپلاستیک یا ترکیبات بتن، نمایی خلاقانه و آینده‌نگر ایجاد می‌شود.
• نمای خورشیدی (پنل‌های خورشیدی): ضمن کمک به صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ظاهری نوآورانه به ساختمان می‌دهد.
• نمای فلزی مشبک: برای کنترل ورود نور و گرما، به‌ویژه در ساختمان‌های نورگیر، انتخابی هوشمندانه است.
• نمای آجری مشبک: عایق مناسبی در برابر گرما و سرماست و به تهویه طبیعی فضا کمک می‌کند.
• نمای سبز: دیوارهایی پوشیده از گیاهان بالارونده که با معماری پایدار هم‌راستا هستند.
• نمای لانه‌ زنبوری (شش‌ضلعی): طرحی جدید و پرطرفدار که هم‌زمان زیبایی و نوآوری را ترکیب می‌کند.
• نمای چوبی: گرمای بصری به فضا می‌دهد و انتخاب مناسبی برای علاقه‌مندان به معماری طبیعی است.
• نمای کامپوزیت: در دو نوع آلومینیومی و چوبی موجود است؛ ارزان اما در برابر آتش مقاومت کمی دارد.
• نمای شیشه‌ای: نمایی شفاف و مدرن ایجاد می‌کند اما برای مناطق زلزله‌خیز یا اقلیم‌های بسیار گرم توصیه نمی‌شود.

نمای سنتی ساختمان

نماهای سنتی با فرهنگ، اقلیم و مصالح بومی منطقه هماهنگ هستند. در مناطق گرم‌سیر معمولا از آجر استفاده می‌شود، درحالی‌که مناطق سردتر از ترکیب چوب، سنگ و سیمان بهره می‌گیرند.

برخی ویژگی‌های رایج نمای سنتی عبارت‌اند از:

• آجر سه سانت: یکی از پرکاربردترین مصالح در نماهای سنتی، به‌ویژه در اقلیم گرم و خشک است.
• شیشه‌های مشبک رنگی: عنصری تاریخی در معماری ایرانی که به حفظ اصالت بنا کمک می‌کند.
• بازسازی نمای آجری: در صورتی که نیازی به تخریب کامل وجود نداشته باشد، می‌توان با استفاده از محلول شست‌وشوی آجر، آسیب‌های ظاهری را به‌طور موثری ترمیم کرد.

برای آگاهی بیشتر درباره بازسازی نما و فضای داخلی به سبک سنتی و ایرانی، مقاله بازسازی خانه های قدیمی به سبک سنتی را مطالعه کنید.

هزینه بازسازی نمای ساختمان

بازسازی نمای ساختمان کاملا تخصصی و هزینه‌بر است که نیاز به برآورد دقیق و برنامه‌ریزی مالی دارد. این هزینه به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌توان برای آن یک عدد ثابت در نظر گرفت. مهم‌ترین مولفه‌های موثر بر هزینه بازسازی نما عبارت‌اند از:

• نوع مصالح مصرفی: استفاده از سنگ، آجر، چوب، شیشه، یا متریال‌های مدرن مانند کامپوزیت یا پنل‌های سه‌بعدی تأثیر مستقیمی بر هزینه دارد.
• دستمزد نیروی اجرایی و طراح: تعرفه دستمزدها در شهرهای مختلف متفاوت است و اجرای نماهای خاص به نیروی متخصص نیاز دارد.
• ابعاد و ارتفاع ساختمان: هرچه ساختمان بزرگ‌تر یا مرتفع‌تر باشد، هزینه داربست، ایمنی و زمان اجرا افزایش پیدا می‌کند.
• میزان تخریب و زیرسازی لازم: اگر نیاز به تخریب نمای قبلی یا مقاوم‌سازی بدنه باشد، هزینه نهایی بالاتر می‌رود.
• هزینه‌های جانبی: شامل حمل‌ونقل مصالح، اجاره تجهیزات، بیمه، مدیریت پروژه و در برخی موارد تخلیه موقت ساختمان.

توجه داشته باشید عوامل دیگری مانند موقعیت جغرافیایی، وضعیت فرسودگی بنا و الزامات شهرداری نیز می‌توانند در تعیین قیمت موثر باشند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر درباره هزینه‌های کلی بازسازی خانه و مقایسه آن با سایر بخش‌ها، پیشنهاد می‌کنیم مقاله هزینه بازسازی خانه را نیز مطالعه کنید.

جمع بندی

بازسازی نمای بیرونی ساختمان، فرایندی فراتر از زیباسازی است؛ این کار نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت برای ارتقاء ارزش ملک، افزایش ایمنی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و هماهنگی با ضوابط شهری محسوب می‌شود. چه به دنبال نوسازی یک خانه قدیمی باشید یا مدرن‌کردن یک ساختمان تجاری، موفقیت پروژه به انتخاب درست مصالح، همکاری با متخصصان، رعایت مقررات و ضوابط نمای ساختمان وابسته است. با رعایت این اصول، نمایی خواهید داشت که هم بافت شهری را زیباتر می‌کند و هم دوام بالایی دارد.

اگر قصد بازسازی خانه خود را دارید همین حالا برای دریافت مشاوره رایگان با گروه ساختمانی نویا تماس بگیرید!

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره بازسازی نما و ایده های طراحی نمای ساختمان کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

هزینه بازسازی خانه متری چند؟

مشاهده لیست قیمت‌ها