بلوک سیمانی با تمام جزئیات و ریزه‌کاری+ فیلم

حتما در مورد بلوک های سیمانی سبک و سنگین شنیده‌اید و اسم بلوک سیمانی سبک پرلیت و لیکا به گوشتون خورده! آیا می‌دانید چه تفاوت‌هایی دارند؟ چگونه تولید می‌شوند؟

بلوک سیمانی یکی از مصالح بسیار پرکاربرد در دیوار چینی است که انواع مختلفی داشته و بر حسب نوع دیوار موردنظر، استفاده می‌شوند.

در این مقاله به بررسی کامل چیستی، انواع، نحوه اجرا، کاربرد، مزایا و معایب بلوک سیمانی پرداخته و هر آنچه که در رابطه با این نوع از بلوک‌ها باید بدانید را توضیح داده‌ایم. پس با آکادمی عمران همراه باشید!

بلوک سیمانی چیست؟

فیلم زیر نحوه اجرای دیوار چینی با بلوک سیمانی را نشان می‌دهد. ابتدا این فیلم را مشاهده کرده تا این مقاله را با دید بهتری بخوانید.

بلوک سیمانی یکی از پرکاربردترین مصالح در دیوارچینی است که در اندازه‌ها و تنوع‌های گوناگونی در بازار عرضه می‌شود. مهندسان با توجه به نیاز پروژه خود می‌توانند بلوک مدنظرشان را انتخاب کنند. اما قبل از آن باید از ویژگی‌های هریک مطلع باشند.

این بلوک‌ها عموماً از مخلوط کردن ماسه، آب و سیمان در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند که می‌توانند شکل‌های مختلفی داشته باشند.

سیمان‌های گوناگونی را برای این کار می‌توان استفاده کرد که متداول‌ترین نوعشان به شرح زیر است:

• سیمان پرتلند
• سیمان سفید
• سیمان پوزولانی
• سیمان آهکی و غیره

در امر ساخت دیوار، این بلوک‌ها را توسط ملات مخصوص به یکدیگر چسبانده و دیواری محکم و یکپارچه می‌سازند.

در حالت کلی طول بلوک‌ها از میزان ارتفاعشان کمتر است اما انواع گوناگونی دارند.

انواع بلوک سیمانی کدام است؟

بلوک های سیمانی به طور کلی بر اساس موارد مختلفی دسته بندی می‌شوند که در ادامه تمامی دسته بندی‌های رایج را به طور کامل به شما توضیح خواهیم داد.

• چگالی

1) بلوک سیمانی سنگین

در ساخت بلوک سیمانی سنگین از ماسه معمولی که برای تولید بتن کاربرد دارد استفاده می‌شود.

این بلوک‌ها چگالی برابر با 2000 کیلوگرم بر مترمکعب دارند.

بلوک‌های سنگین به دو نوع زیر تقسیم می‌شوند:

1. ته باز
2. ته بسته

بلوک‌های سنگین به دلیل داشتن وزن بالا و اندازه بزرگتر نسبت به سایر بلوک‌ها، اغلب در ساخت سازه‌های باربر، غیر باربر، جداول خیابان و به عنوان قالب در آب مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جالب است بدانید که رابطه مستقیمی میان وزن بلوک‌ها و تاب فشاری آن‌ها وجود دارد؛ به عبارتی هر چقدر بلوک‌ها سنگین‌تر باشند، میزان تاب فشاری آن‌ها بیشتر است.

از سایر ویژگی‌هایشان می‌توانیم به عایق حرارتی و صوتی کم، صرفه جویی در زمان و قابلیت مسلح شدن اشاره کنیم.

2) بلوک سیمانی نیمه سبک

این نوع از بلوک‌ها چگالی حدوداً بین 1700 تا 2000 کیلوگرم بر مترمکعب دارند.

3) بلوک سیمانی سبک

این بلوک‌ها چگالی کمتر از 1700 کیلوگرم بر مترمکعب دارند که عموماً از ریزدانه پوکه معدنی یا صنعتی ساخته شده یا به هنگام ساخت با استفاده از واکنش‌های شیمیایی، حباب‌هایی در ساختارش به وجود می‌آید که سبب سبکی‌شان می‌شود.

در ساخت نوع سبک این بلوک‌ها افزودنی‌های گوناگونی مثل پوکه معدنی و حباب هواساز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصلی‌ترین کاربرد این نوع از بلوک‌ها در سقف‌های تیرچه بلوک است.

برای آشنایی بیشتر با سقف تیرچه بلوک مقاله ” سقف تیرچه بلوک ” را مطالعه کنید.

بیش از 30 ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفتر‌فنی و ساختمان‌سازی

مشاهده مینی دوره

بلوک سیمانی سبک انواع مختلفی دارند که معروف‌ترینشان عبارتند از:

• لیکا
• پرلیت

جالب است بدانید با وجود وزن کم، این بلوک‌ها به اندازه بلوک‌های عادی مقاومت خوبی دارند. همچنین بلوک‌های سبک خود چند نوع مختلف دارد که عبارتند از:

• رده یک – چگالی برابر با 500 تا 700 کیلوگرم بر مترمکعب
• رده دو – چگالی برابر 700 تا 1000 کیلوگرم بر مترمکعب
• رده سه -چگالی برابر با 1000 تا 1700 کیلوگرم بر مترمکعب
• رده چهار (نیمه سبک) – چگالی برابر با 1700 تا 2000 کیلوگرم بر مترمکعب

• از لحاظ مواد سازنده

یک نوع دیگر از دسته بندی مربوط به، صنعتی و معدنی بودن پوکه‌های بلوک است که در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد.

1) بلوک صنعتی

بلوک‌های صنعتی نتیجه ترکیب دانه‌های صنعتی همراه سیمان و آب است که وزنشان کمتر از 900 کیلوگرم بر مترمکعب و کمترین میزان مقاومتشان 30 کیلوگرم بر مترمربع است.

بلوک صنعتی شامل بلوک هبلکس، لیکا، سرباره ذوب آهن و نوع بلوک معدنی شامل بلوک اسکوریا، پرلیت و پومیس است.

اگر برایتان سوال است که میان بلوک صنعتی و عادی چه تفاوتی وجود دارد؟ باید بگوییم که نوع صنعتی خاصیت عایقی بیشتر و وزن کمتر است و جداره بلوک‌های توخالی  ضخامت بیشتری دارد.

2) بلوک معدنی

این نوع از بلوک‌ها حاصل اختلاط آب، پوکه معدنی و سیمان است که نام دیگرش بلوک پوکه‌ای است.

معروف‌ترین پوکه‌های معدنی مورد استفاده پوکه معدنی قروه و تبریز و پوکه معدنی پرلیت است.

• از لحاظ ظاهر

شاید عباراتی مانند بلوک سیمانی توپر ، بلوک سیمانی تو خالی به گوشتان خورده باشد. پس این موارد چیست؟

این مصالح انواع مختلفی دارند. زمانی که بلوک های سیمانی را بر حسب ظاهر تقسیم بندی کنیم بدین شکل خواهد بود:

• تو خالی باربر
• تو خالی غیر باربر
• توپر
• آجر بتنی

حال اگر بر حسب مکان مورد استفاده آن‌ها را دسته بندی کنیم بدین ترتیب خواهد بود:

• دیواری توکار
• نمادار
• تیغه‌ای
• ستونی
• سقفی

در انتهای این بخش از مقاله باید بگوییم اگر مایل هستید که با بلوک‌های دیگری مثل بلوک هبلکس آشنا شوید حتما به مقاله ” بلوک سقفی” سر بزنید.

بلوک سیمانی از چه چیزی ساخته می‌شود؟

ترکیبات اصلی جهت ساخت بلوک سیمانی شامل سیمان پرتلند ، ماسه و آب است. این ترکیبات با توجه به مقادیر از پیش تعیین شده با یکدیگر ترکیب می‌شوند.

شایان ذکر است که گاهی مواد افزودنی دیگری برای اضافه کردن برخی از ویژگی‌ها به این ترکیب اضافه می‌شود. (عموماً برای نوع سبک)

پس از ساخت ترکیب باید بلوک‌ها را به خوبی کیورینگ (عمل آوری) کرده و در برابر عوامل مختلف جوی محافظت نمود.

عمل آوری این مصالح روش‌های مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:

1. کیورینگ با آب

در این حالت از آب جهت عمل آوری بلوک‌ها استفاده می‌شود که مدت این کار حدود 1 هفته است.

2. کیورینگ با گرما

بلوک‌ها در برابر بادبزن برقی قرار گرفته تا عمل آوری صورت پذیرد. توجه داشته باشید که بلوک‌ها با هوای آزاد نباید برخورد داشته باشند و مواظب باشید که رطوبت بلوک‌ها حفظ شود.

3. کیورینگ با بخار آب

قرار دادن بلوک‌ها در محل مخصوص عمل آوری با استفاده از بخار آب روشی مناسب است که از نظر زمانی نیز سریع بوده و حدودا 1 روز طول می‌کشد.

برای آشنایی کامل با انواع روش‌های عمل آوری کافیست مقاله ” عمل آوری بتن ” را مطالعه کنید.

دیوار چینی با بلوک سیمانی چگونه انجام می‌شود؟

پس از توضیحات کامل در رابطه با این مصالح پرکاربرد، به نحوه دیوار چینی با استفاده از آن می‌رسیم که در ادامه به طور کامل تمام مراحل را توضیح خواهیم داد.

گام اول: خیس کردن بلوک‌ها

خیس کردن بلوک‌ها از مهمترین موارد در دیوار چینی است چرا که در صورت عدم خیس کردنشان، آب ملات توسط بلوک‌ها جذب شده و ملات کیفیت لازم را نخواهد داشت.

بلوک آب ملات را به خود کشیده و هیدراتاسیون سیمان کند یا متوقف شده و در نتیجه چسبندگی ملات کم می‌شود.

چاره این کار خیس کردن بلوک‌ها پیش از دیوار چینی است تا رطوبت خود را در تمامی مراحل کار حفظ کنند.

گام دوم: یک رگه کردن و شروع دیوارچینی

قبل از هر چیز دیوار را یک رگه کنید. یعنی رج اول را روی زمین قرار دهید تا اختلافاتی که در نقشه با پلان واقعی است مشخص شود. سپس از ملات پر سیمان جهت اتصال بلوک‌ها به هم استفاده کنید.

ملات را بر دو جداره خارجی به صورت دو  نوار جداگانه از یکدیگر پخش می‌کنند. گاهی لازم است تا علاوه بر این کار داخل بلوک‌ها نیز پر شود.

پر کردن بلوک‌ها برای افزایش مقاومت فشاری و استحکام در دیوارهای باربر است.

گام سوم: ریسمون کشی و پر کردن بندهای افقی و قائم

استفاده از شمشه و ریسمان در دیوار چینی از موارد بسیار مهم است که در مقاله ” دیوار چینی ” این مورد را به طور کامل توضیح داده بودیم.

بعد از یک رگه کردن، شمشه ها در دو طرف دیوار قرار گرفته و بین آن‌ها ریسمونی کشیده می‌شود. این کار برای کنترل شاقولی دیوار در هر رج الزامی است.

استفاده از بلوک‌هایی که اندازه عرض یکسانی دارند در ساخت دیوار بسیار مهم است تا دیوارچینی به بهترین شکل انجام شود.

بند‌های افقی و قائم بین بلوک‌ها باید با ملات پر سیمان پر شود.

برای چیدنشان کافیست که قسمت انتهایی و گوشه شروع شود و در ادامه بخش وسط را بچینید.

توجه داشته باشید که هیچ بخشی از دیوار بیشتر از 5 رج بلوک از سایر بخش‌ها بالاتر نباشد.

نکات اجرایی بلوک سیمانی چیست؟

پیش از استفاده باید بلوک‌ها را به خوبی تمیز و رویشان را خیس کنید تا به بهترین شکل ممکن با ملات به یکدیگر بچسبند.

شاقول بودن دیوار و عمود بودن دو دیوار نسبت به هم (گونیا بودن) در حین اجرای هر رج دیوار بررسی گردد.

یکی از کارهای اشتباه خرد کردن بلوک‌ها است چرا که این کار از مقاومت آن‌ها کم می‌کند. در حد امکان بلوک‌ها به صورت سالم و یک تکه اجرا گردد.

ملات خوب ملاتی است که از ماسه و سیمان کافی ساخته شده باشد. این ملات باید در بخش‌های پایین و دیواره‌های بلوک‌ها نیز پخش شود.

اگر در سقف تیرچه و بلوک از بلوک‌های سیمانی جهت پر کردن فضای بین تیرچه‌ها استفاده شد حتما بلوک‌های ابتدا و انتها با پلاستیک مسدود شوند تا بتن داخل آن‌ها نرفته و وزن سقف سنگین نشود.

برای ابنکه با تمام ریزه کاری‌های اجرای ساختمان از جمله دیوارچینی آشنا شوید توصیه می‌کنیم حتما به آموزش اجرای ساختمان سر بزنید.

استاندارد بلوک سیمانی چیست؟

استاندارد مصالح ساختمانی تأکید دارد که ابعاد بلوک سیمانی از نوع تو خالی دیواری باید برابر با 20×30×40، 20×20×20 و 40×10×20 سانتی‌متر تولید شوند.

همچنین باید جمع طول قطعات توپر بیشتر از کل طول در همان سمت باشد و سطح قسمت‌های پر بیشتر از 50% سطح کل بلوک‌ها در سمت عمود بر بار وارد شده را در بر بگیرد.

بر همین اساس ضخامت کمترین جداره‌ها و پوسته خارجی بلوک‌ها برای بلوک‌های کوچک 3 سانتی‌متر و برای بلوک‌های متوسط و بزرگ 4 سانتی‌متر تعیین شده است.

مزایا و معایب بلوک سیمانی

مزایا و معایب بلوک سیمانی در حالت کلی اندک و ناچیز است اما چون در این مقاله تمامی موارد موردنیاز را توضیح می‌دهیم، به طور مختصر به این موارد نیز اشاره می‌کنیم. مزایای بلوک سیمانی عبارتند از:

• افزایش سرعت در ساخت دیوار
• مقرون به صرفه
• راحتی در مسلح کردن بتن
• مقاوم در برابر موریانه
• مقاومت بالا
• عمر بالا
• عدم آلودگی محیط زیست
• عایق صوتی و حرارتی

یکی از ویژگی‌های بلوک سیمانی امکان مسلح کردنشان با استفاده از قرار دادن میلگرد در حفره‌هایش است که به میزان قابل توجهی سبب افزایش استحکام بلوک‌ها می‌شود.

معایب بلوک سیمانی نیز عبارتند از:

• مقاومت کم در برابر رطوبت
• ضایعات بالا به هنگام حمل و نقل
• استحکام اندک در سازه‌های بیشتر از 3 متر بدون اسکلت

کاربرد بلوک سیمانی در چه مواردی است؟

بلوکهای سیمانی از نوع توپر و توخالی عموما در دیوارچینی حیاط، ساختمان یا ساخت دیوارهای داخلی سازه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از بلوکهای سیمانی سبک بیشتر در ساخت دیوارهای جداکننده داخلی و خارجی ساختمان که باربر نیستند استفاده می‌شود.

از سایر کاربردهای آن به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• ساخت جداول خیابان در موارد معدود برای مسیرهای باغی
• ساخت دیوارهای پارکنیگ
• سقف تیرچه و بلوک به عنوان بلوک سقفی پرکننده
• دیوار محوطه باغ

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری