بررسی و دانلود بخشنامه پیش پرداخت پروژه های عمرانی
کارفرما برای تقویت بنیه مالی پیمانکار مبلغی را به عنوان پیش پرداخت به او میدهد. پیمانکار از این مبلغ برای تامین ابزار و تجهیزات، ماشین آلات، مصالح و سایر هزینههای خود در پروژه نظیر دستمزد نیروی انسانی و حمل و نقل استفاده میکند. اما چه قدر با نکات آن آشنا هستید؟! آیا میزان درصد پیش پرداخت در قراردادهای پیمانکاری را میدانید؟! در این مقاله از آکادمی عمران به بررسی و دانلود بخشنامه پیش پرداخت پروژه های عمرانی و نحوه پرداخت در قراردادهای پیمانکاری میپردازیم.
نحوه پرداخت در قراردادهای پیمانکاری
برای اطلاع از انواع تضمین در قراردادهای پیمانکاری ابتدا ویدئو زیر را ببینید تا دید بهتری پیدا کنید. سپس تا انتها مقاله با ما همراه باشید.
این فیلم تنها قسمت کوتاهی از آموزش دفتر فنی آکادمی عمران هست برای آشنایی با تمام ریزه کاریهای دفتر فنی حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به این آموزش سر بزنید.
پیش پرداخت در شرایط عمومی پیمان (ماده 36)
ماده 36 شرایط عمومی پیمان با عنوان پیش پرداخت، به بررسی نحوه دادن آن میپردازد.
طبق ماده 36 شرایط عمومی پیمان میزان، روش و چگونگی واریز پیش پرداخت و دیگر ضوابط آن بر اساس دستورالعمل مربوط که در زمان ارجاع کار نافذ بوده و شماره و تاریخ آن در اسناد و مدارک پیمان درج شده، است.
اگر مایل هستید با تفسیر سایر مفاد شرایط عمومی پیمان آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم مطالعه مقاله ” شرایط عمومی پیمان نشریه 4311 pdf “ را از دست ندهید.
این دستورالعمل در بیشتر موارد، آیین نامه تضمین معاملات دولتی است که در ماده 36 شرایط خصوصی پیمان آورده میشود و در این مقاله به بررسی آن میپردازیم.
دانلود آیین نامه تضمین معاملات دولتیدر اسناد مناقصه، ماده 36 شرایط خصوصی پیمان، به بررسی این موضوع میپردازد تا پیمانکار شرایط وجود یا عدم وجود پیش پرداخت در قرارداد را بداند و با توجه به آن پیشنهاد قیمت دهد. ماده 36 شرایط خصوصی یک مناقصه را می توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.
اگرچه آیین نامه تضمین معاملات دولتی کارفرما را ملزم به پرداخت کرده اما بسیاری از کارفرماها بدون در نظر گرفتن این الزام و با بیان اینکه بودجه کافی برای پرداخت صورت وضعیتهای کارکرد و تعدیل ندارند چه برسد به پیش پرداخت از زیر این مسئولیت شانه خالی میکنند.
برای دانلود بخشنامه پیش پرداخت تا انتها این مقاله همراه ما باشید.
بیش از 30 ساعت آموزش حرفهای ولی رایگان دفترفنی و ساختمانسازی
نحوه پرداخت پیش پرداخت در قراردادهای پیمانکاری
در اینجا سوالی که ممکن است ذهنتان را درگیر کرده باشد که نحوه پرداخت این مبلغ در قراردادهای پیمانکاری چگونه است؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که مهلت دادن هر قسط طبق ماده 36 شرایط عمومی پیمان 20 روز از تاریخ درخواست پیمانکار که به تایید مهندس مشاور رسیده یا 10 روز از تاریخ ارائه تضمین از سوی پیمانکار، هرکدام که بیشتر بوده، است.
اگر کارفرما در دادن پیش پرداخت تاخیر کند پیمانکار میتواند متناسب با مبلغ و مدت تاخیر آن طبق بخشنامه 5090 با عنوان ” نحوه محاسبه تاخیرات ناشی از تاخیر در پرداخت صورت وضعیتها ” مدت پیمان را تمدید کند.
دانلود بخشنامه 5090برای اطلاع بیشتر از نحوه محاسبه تاخیرات ناشی از تاخیر در دادن پیش پرداخت و ارائه لایحه تاخیرات ” آموزش لایحه تاخیرات ” را ببینید.
در برخی از قراردادها نوشته میشود که به این پیمان پیش پرداخت تعلق نمیگیرد که در این صورت پیمانکار هیچ حقی برای اعتراض ندارد.
امروزه با افزایش مشکلات مالی کارفرماها و تاخیر در دادن صورت وضعیتهای موقت و قطعی، موضوع ماده 36 شرایط عمومی پیمان کم رنگتر از قبل شده و کمتر پروژهای پیش پرداخت دارد.
در واقع کارفرما از پیمانکاران انتظار دارد که با توان مالی کافی در پروژهها شرکت کرده و پروژه به دلیل تاخیر در پرداخت کارفرما دچار کندی یا خاتمه نشود. ارزیابی کیفی پیمانکاران در مناقصات نیز به همین دلیل است و امتیاز بالایی برای توان مالی پیمانکار در نظر گرفته میشود.
تضمین پیش پرداخت
طبق تعریف آیین نامه تضمین معاملات دولتی، سپردن مال یا وجه نقد یا به عهده گرفتن تعهد فرعی یا مضاعف به منظور پای بندی به یک تعهد اصلی و شروط مربوط به آن را تضمین می گویند.
این تضمین، تضمینی است که پیمانکار پس از بستن قرارداد، در قبال دریافت آن بر اساس اسناد ارجاع کار به کارفرما میسپارد که از انواع تضمینهای این آیین نامه، تنها موارد زیر قابل قبول است:
- ضمانت نامه بانکی و یا ضمانت نامههای صادره از سوی مؤسسات اعتباری غیر بانکی که دارای مجوز فعالیت از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند.
- ضمانت نامه صادره توسط مؤسسات بیمه گر دارای مجوز لازم برای فعالیت و صدور ضمانت نامه از سوی بیمه مرکزی ایران.
- گواهی خالص مطالبات قطعی تأیید شده قراردادها از سوی دستگاههای اجرایی و ذی حسابان مربوط برای همان دستگاه اجرایی که تأیید شده به مهر دفتر هیئت دولت است.
- اوراق مشارکت بی نام تضمین شده بانکها و دولت با قابلیت بازخرید قبل از سر رسید (موضوع قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت).
- وثیقه ملکی معادل هشتاد و پنج درصد ارزش کارشناسی رسمی آن.
- ضمانت نامههای صادره توسط صندوقهای ضمانت دولتی که به موجب قانون تأسیس شده یا میشوند و طبق اساسنامه فعالیت مینمایند.
میزان درصد پیش پرداخت در قراردادهای پیمانکاری چقدر است؟
میزان پیش پرداخت از پانزده درصد تا بیست و پنج درصد مبلغ اولیه پیمان است که مقدار دقیق آن باید در اسناد فرآیند ارجاع کار و پیمان از سوی کارفرما پیش بینی و قید شود.
پس اگر به عنوان پیمانکار قصد شرکت در یک مناقصه را دارید، حتما بررسی کنید که شرایط قرارداد به چه صورتی است.
برای اطلاع بیشتر از نحوه شرکت در مناقصات پیمانکاری به آموزش “آموزش مناقصات “ سر بزنید.
شرایط پرداخت پیش پرداخت به پیمانکار
مبلغ پیش پرداخت برای پیمانکاران در سه قسط به شرح زیر در ازای ارائه ضمانت نامه به نفع دستگاه اجرایی بدون کسر کسورات قانونی است:
- قسط اول معادل چهل درصد مبلغ پیش پرداخت، پس از تحویل کارگاه
- قسط دوم معادل سی درصد مبلغ پیش پرداخت، پس از تجهیز کارگاه که طبق شرایط تعیین شده در اسناد ارجاع کار و قرارداد برای شروع عملیات لازم است.
- قسط سوم معادل سی درصد مبلغ پیش پرداخت، پس از انجام سی درصد مبلغ اولیه پیمان طبق صورت وضعیتهای موقت بدون محاسبه مصالح پای کار.
پیمانکار در موعدهای مقرری که در ماده 36 شرایط خصوصی پیمان لحاظ شده است برای دریافت هر یک از اقساط، درخواست خود را به مهندس مشاور می نویسد. کارفرما پس از تایید مهندس مشاور، هر قسط را در مقابل تضمین تعیین شده در دستورالعمل، بدون این که وجوهی از آن کسر شود، میدهد.
درصد استهلاک پیش پرداخت
منظور از این درصد روشی است که به کار گرفته میشود تا مبلغ داده شده توسط کارفرما از طلب پیمانکار کسر شود.
پیمانکار به مرور زمان که کار میکند و صورت وضعیت میدهد، از مبلغ هر صورت وضعیت مقداری به عنوان کسورات پیش پرداخت کسر میشود تا رفته رفته مبلغ آن مستهلک شود.
پس از واریز اقساط اول و دوم (معادل هفتاد درصد پیش پرداخت) نسبت مبلغ کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان از مبلغ ناخالص تمام صورت وضعیتهای موقت (به استثنای تعدیل، مابه التفاوت نرخ مصالح و پرداختهای مشابه) کسر میشود.
بعد از واریز قسط سوم، معادل یک صد و چهارده درصد نسبت کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان از صورت وضعیتها کسر میشود به نحوی که مبلغ آن تا آخرین صورت وضعیت موقت مستهلک شود.
مثال استهلاک پیش پرداخت
به طور مثال فرض کنید مبلغ اولیه پیمان 100 میلیون تومان بوده و 20 درصد معادل 20 میلیون تومان به این پیمان پیش پرداخت تعلق میگیرد.
- قسط اول: 8 میلیون تومان پس از تحویل کارگاه (40 درصد 20 میلیون تومان)
- قسط دوم: 6 میلیون تومان پس از تجهیز کارگاه (30 درصد 20 میلیون تومان)
نسبت مبلغ کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان 20 درصد است. پس از هر صورت وضعیت موقت (به استثنای تعدیل، مابه التفاوت نرخ مصالح و پرداختهای مشابه) 20 درصد کسر میشود تا در چند صورت وضعیت مبلغ آن مستهلک شود.
یعنی اگر صورت وضعیت اول 15 میلیون تومان باشد مبلغ 3 میلیون تومان بابت دادن پیش پرداخت از طلب پیمانکار کسر میشود و به او داده نمیشود.
- قسط سوم: 6 میلیون تومان پس از انجام سی درصد مبلغ پیمان (30 درصد 20 میلیون تومان – پس از انجام 30 میلیون تومان طبق صورت وضعیتهای تایید شده)
پس از دادن قسط سوم توسط کارفرما، 22.8 درصد از صورت وضعیتهای بعدی کسر خواهد شد تا تمام پول پیش پرداخت مستهلک شود. (114 درصد 20 درصد که نسبت کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان است 22.8 درصد میشود.)
یعنی اگر صورت وضعیت بعدی 10 میلیون تومان باشد مبلغ 2 میلیون و 280 هزار تومان از طلب پیمانکار کسر خواهد شد.
این کسر مبلغ از صورت وضعیتها تا زمانی که مبلغ داده شده توسط کارفرما به طور کامل مستهلک شود ادامه پیدا میکند.
دانلود بخشنامه پیش پرداخت پروژه های عمرانی
برای دانلود بخشنامه پیش پرداخت باید بگوییم که بخشنامه خاصی وچود ندارد اما در آیین نامه تضمین معاملات دولتی، در این باره توضیح داده شده است.
دانلود بخشنامه پیش پرداختدر آموزش پیش نیاز دفترفنی که گام اول آموزش دفتر فنی آکادمی عمران هست، تمام تعاریف و نکات اجرایی موافقت نامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان و نکات مهمی که برای شروع کار کردن و یا رشد کردن در بخش دفتر فنی به آنها نیاز دارید، به همراه نمونههای کاربردی بررسی شده است. پیشنهاد میکنیم حتما روی لینک آبی رنگ کلیک کرده و به این آموزش سر بزنید.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
با عرض سلام
کارفرما قسط دوم پیش پرداخت را پرداخت نکرده در حالی که پیمانکار تجهیز کارگاه انجام داده اگر صورت وضعیت ۱ رسیده و مورد تایید کارفرما هست آیا اولویت پرداخت قسط دوم پیش پرداخت هست یا صورت وضعیت ۱
با تشکر
سلام وقت بخیر
هر دو جزء مطالبه پیمانکار بوده و تقدم تاخری ندارد.
سلام. به قراردادهای مشاوره پیش پرداخت تعلق میگیرد؟ اگر در اسناد مناقصه پیش پرداخت قید نشده باشد، میتوان بعداً به قرارداد الحاقیه زد و پیش پرداخت، اضافه کرد؟
بستگی دارد در قرارداد ذکر شده باشه یا نه. اگر نشده عمدتا مقدور نیست.
سلام
یک سوال
اگر کارفرما با وجود متن صریح قرارداد که به مبلغ پیش پرداخت اشاره شده است، به ازای قسط اول پیش پرداخت، سعی بر تحویل جنس پای کار به پیمانکار نماید چه باید کرد ؟
سلام، وقت بخیر
اگر پیمانکار موافق باشد موردی ندارد. در غیر این صورت امکان پذیر نیست.
باسلام
اگر کارفرما در پرداخت قسط دوم اقدامی انجام نداد، چه راهکار قانونی وجود داره؟؟ چه دستورالعملی بابتش وجود داره؟
سلام، وقت بخیر
متاسفانه در قراردادهایی با فهرست بهای واحد، مثل تاخیر در پرداخت صورت وضعیت ها می مونه صرفا می تونید با کمک بخشنامه ۵۰۹۰ تاخیر در پرداخت مالی رو به تمدید مجاز تبدیل کنید.
سلام وقتتون بخیر
تو نامه درخواست قسط اول پیش پرداخت باید نام بانک مشخص باشد یا لزومی ندارد ؟
یکی از پروژه هامون بعد از تحویل زمین نامه درخواست قسط اول پیش پرداخت رو ارسال کردیم کارفرما ۲ ماه بعد واریز کرد، تو لایحه تاخیرات بابت این مدت تاخیری روز مجازی بهمون ندادن به این دلیل که نام بانک رو تو نامه درخواست ذکر نکردین ، ممنون میشم راهنمایی کنین اگر منابع قانونی بخشنامه یا استعلام برنامه بودجه در این مورد هست بفرمایید
با تشکر
سلام، وقت بخیر
بدیهی است که این کار با یک نامه به پیمانکار حل بوده و دلیل منطقی نیست ولی در این مورد آیین نامه تضمین معاملات دولتی رو مشاهده بفرمایید. اگر چیزی ننوشته بود استناد کنید. البته پیمانکار نیز باید زودتر پیگیری می کرده.
سلام
من یک مثال کامل انجام دادم ولی با کسر مبلغ پیش پرداخت از صورت وضعیت ها بصورت کسر ۲۰ درصد پس از پرداخت قسط اول و دوم و ۱۱۴ درصد پس از دریافت قسط دوم پیش پرداخت مانده بستانکار می آورد.
سلام وقتتون بخیر
این اتفاق فقط زمانی ممکن است که مدت اولیه پیمان کوتاه باشد. یعنی زمانی برای مستهلک کردن پیش پرداخت نباشد و کار زودتر تمام شود. که باز در این صورت از صورت وضعیت اخر کل مبلغ پیش پرداخت کسر خواهد شد.
سلام. آیا با اضافه شدن کار جدید با قیمت جدید و تغییر مبلغ نهایی پیمان، پیش پرداخت هم اضافه خواهد شد؟ یعنی آیا به کار جدید پیش پرداخت تعلق میگیرد؟ کار جدید فرضی دارای تجهیز کارگاه جدا و همچنین بعلت اینکه پیش پرداخت ۱۵ درصد مبلغ اولیه پیمان بوده حالا با تغییر مبلغ پیمان می توان گفت مابه تفاوت ۱۵ درصد مبلغ نهایی جدید نسبت به مبلغ اولیه باید بعنوان پیش پرداخت داده شود؟
سلام وقتتون بخیر
خیر، مبلغ پیش پرداخت نسبت به مبلغ اولیه پیمان مندرج در ماده ۳ موافقتنامه محاسبه میشود.
سلام وقت بخیر
کارفرما طی قراردادی به بنده پیش پرداخت داده و قسمتی از کار را شروع کردم چند روز بعد از آن عنوان نموده که کار کنسل است و مبلغ را بر گردانید و قرارداد را که گرفته امضا کنه به من نداده است حال من مصالح خریدم و با پیمانکار قرارداد بستم و به آنها پول داده ام . الان پول ندارم به کارفرما بدم و پیمانکاران جزء خسارت میخواهند
۱_ من میتوانم خسارت خودم و پیمانکاران را از پیش پرداخت کسر کنم؟
۲_ من بایستی چه عملی انجام دهم؟
۳_ اون میگه من با تو قرارداد نداشتم و بایستی طبق قانون کل مبلغ پرداختی عودت گردد. آیا درست است؟
سلام وقتتون بخیر
این مورد حقوقی است. توصیه میشود از مراجع قضایی اقدام کنید.
سلام
در خصوص قراردادهایی که عملیات اجرایی دارن یا ساخت تجهیزات هستن مبلغ پیش پرداخت توجیه منطقی داره ولی در خصوص قراردادهای خرید تجهیزات چه توجیهی میشه به عنوان ضرورت پرداخت پیش پرداخت به پیمانکار در نظر گرفت؟ بنده تنها این توجیه رو دارم که بابت استعلام و پرداخت هزینه های حمل یا گمرکی میان پولی به پیمانکار میدن.توجیه دیگه ای هست؟
به نظر شما میشه از پرداخت پیش پرداخت استفاده کرد که دوره خرید اون تجهیز از زمان پرداخت پیش پرداخت شروع شده؟ اگر بشه این رو محکمه پسند کرد هزینه های پرداخت شده بابت تعدیل قراردادهای ارزی به نصف و حتی کمتر کاهش پیدا میکنه.
ممنون
سلام
هزینه پرداخت شده بابت تعدیل به زمان ورود اون تجهیزات به کارگاه بستگی دارد چه با پیش پرداخت چه بدون پیش پرداخت. پیش پرداخت صرفا کمکی است که کارفرما جهت تقویت بنیه مالی پیمانکار در نظر می گیرد و در بسیاری از مناقصات این روزها ذکر می شود به این پیمان پیش پرداخت تعلق نمی گیرد.
سلام
در خصوص قراردادهایی که عملیات اجرایی دارن یا ساخت تجهیزات هستن مبلغ پیش پرداخت توجیه منطقی داره ولی در خصوص قراردادهای خرید تجهیزات چه توجیهی میشه به عنوان ضرورت پرداخت پیش پرداخت به پیمانکار در نظر گرفت؟ بنده تنها این توجیه رو دارم که بابت استعلام و پرداخت هزینه های حمل یا گمرکی میان پولی به پیمانکار میدن.توجیه دیگه ای هست؟
به نظر شما میشه از پرداخت پیش پرداخت استفاده کرد که دوره خرید اون تجهیز از زمان پرداخت پیش پرداخت شروع شده؟ اگر بشه این رو محکمه پسند کرد هزینه های پرداخت شده بابت تعدیل قراردادهای ارزی به نصف و حتی کمتر کاهش پیدا میکنه
سلام
هزینه پرداخت شده بابت تعدیل به زمان ورود اون تجهیزات به کارگاه بستگی دارد چه با پیش پرداخت چه بدون پیش پرداخت. پیش پرداخت صرفا کمکی است که کارفرما جهت تقویت بنیه مالی پیمانکار در نظر می گیرد و در بسیاری از مناقصات این روزها ذکر می شود به این پیمان پیش پرداخت تعلق نمی گیرد.
با سلام
در صورتی که کارفرما برای تضمین ، درخواست ضمانتنامه معادل کل مبلغ پیش پرداخت را همان ابتدا از پبمانکار داشته باشد ، آیا تعهدی برای کارفرما ایجاد میکند که کل مبلغ پیش پرداخت را یکجا به پیمانکار بدهد ، در این خصوص پبمانکار میتواند ادعای تاخیرات داشته باشد ؟؟
باسلام
اخذ ضمانتنامه باید متناسب با مبلغ پرداختی از جانب کارفرما باشد و این کار از اساس اشتباه است. از کاری که خلاف ایین نامه تضمین معاملات دولتی بوده نمی توان جهت تمدید مدت پیمان استفاده کرد. مگر اینکه صبر کنید و بعد از اینکه هر کدام از اقساط دوم و سوم به مرحله ای رسید که باید به شما پرداخت کنند این ادعا را داشته باشید چون از قبل ضمانتنامه متناسب با آن قسط را دادید.
موفق باشید.
با سلام و خسته نباشد
پس از واریز قسط اول و دوم پیش پرداخت، درصد استهلاک در صورت وضعیت های موقت طبق آیین نامه تضمین معاملات دولتی برابر با مجموع درصد قسط اول و دوم (۱۴ درصد) می باشد.ولی در مثال مطروحه درصد استهلاک پس از واریز قسط اول و دوم پیش پرداخت برابر با درصد کل پیش پرداخت (۲۰ درصد) برای هر صورت وضعیت می باشد.
باسلام
طبق تبصره یک، صفحه ۹ آیین نامه تضمین معاملات دولتی:
پس از واریز اقساط اول و دوم پیش پرداخت، (معادل هفتاد درصد پیش پرداخت) نسبت مبلغ کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان از مبلغ ناخالص تمام صورت وضعیت های موقت به استثنای تعدیل، مابه التفاوت نرخ مصالح و پرداخت های مشابه کسر می شود و بعد از واریز قسط سوم، معادل یکصد و چهارده درصد نسبت کل پیش پرداخت به مبلغ اولیه پیمان از صورت وضعیتها کسر می شود به نحوی که مبلغ پیش پرداخت تا آخرین صورت وضعیت موقت مستهلک شود.
موفق باشید.
باسلام درصورت درخواست کارفرما از بانک آیا بانک میتواند مبلغ قسط اول و دوم را یکجا از بانک درخواست نماید ؟آیا همه پیش پرداخت را بطور یکجا میتواند درخواست کند ؟آیا بانک مجاز به صدور یکجا میباشد ؟یا باید سه فقره ضمانت نامه صادر کند؟
سلام، وقت بخیر
اگر منظورتون این است که کارفرما میخواهد همه مبلغ پیش پرداخت را یکجا به پیمانکار بدهد. بانک در این زمینه نقشی ندارد. صرفا ضمانت نامهای که کارفرما از پیمانکار خواسته را با توجه به شرایط و ضوابط صادر میکند. اما اگر منظورتون این است که پیمانکار به تعهد خود عمل نکرده و کارفرما میخواهد ضمانت نامه ها را ضبط کند. ضبط ضمانت نامه از جانب کارفرما هیچ محدودیتی نداشته و بدون هیچ دلیلی میتواند آنها را یکجا ضبط کند.
موفق باشید
باسلام و احترام،البته ضبط و تصرف ضمانت نامه های پیمانکار که نزد کارفرما (طبق شرایط عمومی پیمان به صورت امانت ) می باشد،فقط با حکم ودستور قضایی باید انجام شود،درغیر اینصورت اگر پیمانکار ضمن کلیم های گوناگون در مورد موضوع خیانت در امانت شاکی شود،برای کارفرما میتواند مشکل ساز باشد،مگر اینکه کارفرما در محکمه بتواند ثابت کند که پیمانکار موضوع تضمین را تمکین نکرده است،پس کارفرما بهتر است طرح دعوی عدم تعهدات یا حسن انجام کار توسط پیمانکار را دهد و سپس از طریق مجاری قانونی اقدام به صبط.میزان تعیین شده از طرف دادگاه اقدام کند.
سلام وقتتون بخیر
بله ممنون از دیدگاهتان
موفق باشید
عالی جامع و کامل و محکمه پسند بیان شده
ایول مهندس جان
سلام
ممنون از لطف و نظر شما.