بخشنامه تمدید مدت پیمان به همراه یک نمونه لایحه تاخیرات

دلایل زیادی سبب می‌شوند تا پروژه در مدت اولیه تمام نشده و نیاز به تمدید مدت پیمان باشد. آن مدتی از تاخیر که از نظر کارفرما مورد قبول است را تاخیر مجاز و مابقی تاخیر را غیر مجاز می‌گویند. در این مقاله به تفسیر ماده 30 شرایط عمومی پیمان که بحث تغییر مدت پیمان را عنوان می‌کند می‌پردازیم. سپس علل مختلف کاهش یا افزایش مدت پیمان و یک نمونه لایحه تاخیرات مربوط به بخشنامه تمدید مدت پیمان یک پروژه را بررسی می‌کنیم. 

تفسیر ماده 30 شرایط عمومی پیمان

ماده 30 شرایط عمومی پیمان با عنوان تغییر مدت پیمان ، افزایش یا کاهش مدت پیمان را در 5 بند بررسی می‌کند. در این مقاله بندهای الف تا ه این ماده را به صورت دسته بندی شده بررسی می‌کنیم.

اگر مایل هستید با تفسیر سایر مفاد شرایط عمومی پیمان آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه مقاله ” شرایط عمومی پیمان pdf “ را از دست ندهید.

موارد بخشنامه تمدید مدت پیمان

الف) درصورت وقوع هر یک از موارد زیر که موجب افزایش مدت اجرای کار شود، پیمانکار می تواند از کارفرما درخواست تمدید مدت پیمان کند.

موارد تغییر مدت پیمان به شرح زیر هستند:

درصورتی که طبق بندهای “الف” و “ج” ماده 29، مبلغ پیمان تغییر کند.

ماده 29 شرایط عمومی پیمان (تغییر مقادیر کار، قیمت های جدید، تعدیل نرخ پیمان) در بند الف به امکان تغییر در مقادیر درج شده در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان اشاره دارد. در بند ج نیز در مورد ابلاغ کارهای جدید به پیمانکار در چارچوب موضوع پیمان که برای آن‌ها مقدار و قیمت در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان پیش بینی نشده است توضیح می‌دهد.

هرگاه به دستور کارفرما یا مهندس مشاور، نقشه‌های اجرایی با مشخصات فنی تغییر اساسی کند.

با تغییر در نقشه های منضم به پیمان، مدت اجرای پروژه متناسب با میزان کار اضافه شده قابل افزایش است.

هرگاه کارفرما در تحویل کارگاه، ابلاغ دستورکارها یا نقشه‌ها و تحویل مصالحی که تهیه آن‌ها به عهده اوست، تاخیر کند.

تاخیر در ابلاغ دستور کارها و نقشه‌ها به شرطی مشمول این بند است که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی، آن‌ها را از مهندس مشاور درخواست کرده باشد.

اگر در تحویل مصالحی که فروش آن‌ها لزوماً باید با حواله کارفرما صورت گیرد تاخیر ایجاد شود، به شرطی که پیمانکار با توجه به برنامه زمانی تفصیلی برای تهیه آن‌ها به موقع اقدام کرده باشد.

در موارد حوادث قهری و همچنین در موارد مربوط به کشف اشیای عتیقه و آثار تاریخی که در موارد 26 و 43 پیش بینی شده است.

ماده 26 شرایط عمومی پیمان به آثار تاریخی و اشیای عتیقه و ماده 43 شرایط عمومی پیمان به بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله می‌پردازد.

هرگاه محدودیت برای ورود مصالح و تجهیزات طبق بند “د” ماده 20 پیش آید.

طبق بند د ماده 20 شرایط عمومی پیمان (تجهیز کارگاه، تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین آلات) هر گاه ضمن اجرای کار، محدودیت‌های جدیدی پیش آید که به علت آن، پیمانکار نتواند مصالح و تجهیزات مورد نیاز اجرای کار را، در مدتی که برنامه پیشرفت کار ایجاب می‌کند، از خارج از کشور تهیه و وارد کند، مراتب را با ذکر دلیل و ارائه اسناد از طریق مهندس مشاور به اطلاع کارفرما می‌رساند تا با توجه به برنامه زمانی اجرای کار، کارفرما در مورد چگونگی تامین این مصالح و تجهیزات، تصمیم گیری نماید.

در صورتی که کار طبق ماده 49 به تعلیق درآید.

در صورتی که قوانین و مقررات جدیدی وضع شود که در تغییر مدت اجرای کار موثر باشد.

هرگاه کارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعدهای درج شده در اسناد و مدارک پیمان انجام دهد.

برای محاسبه مدت افزایش یافته به این دلیل، از بخشنامه 5090 استفاده می شود که در ادامه به طور کامل بررسی می‌کنیم.

موارد دیگری که به تشخیص کارفرما خارج از قصور پیمانکار باشد.

پیمانکار درخواست تمدید مدت پیمان را با ارائه محاسبات و دلایل توجیهی، به مهندس مشاور تسلیم کرده و مهندس مشاور پس از برسی و تایید، مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش می‌کند و سپس نتیجه تصمیم کارفرما را به پیمانکار ابلاغ می‌نماید.

دانلود کاربرگ بخشنامه تمدید مدت پیمان

در بسیاری از قراردادهایی که کارفرما به نحوی زیر مجموعه وزارت راه و شهرسازی است از این کاربرگ برای تمدید مدت پیمان استفاده می‌شود. البته اگر کارفرما فرم‌هایی مشخص برای تمدید مدت پیمان داشت، پیمانکار باید از فرم‌های ارائه شده توسط کارفرما استفاده کند.

این کاربرگ یک نمونه از موارد ممکن برای تغییر مدت پیمان است که توسط پیمانکار تکمیل شده و پس از تایید مهندس مشاور به کارفرما ارسال می‌گردد.

در زیر مواردی که طبق این کاربرگ، تمدید مدت پیمان به آن‌ها تعلق می‌گیرد آورده شده است.

مشکلات مرتبط با ارزیابی (عدم ارزیابی، عدم آزادسازی و غیره)

وجود معارضین تاسیساتی (انتقال نیرو، گاز، تلفن، آب، تیر برق، لوله و غیره)

مشکلات اعتباری و تخصیصی

مشکلات مربوط به تامین مصالح و کمبود آن‌ها (قیر، سیمان، میلگرد و غیره)

عدم دسترسی و یا نامناسب بودن معادن پیش بینی شده

تاخیر در ابلاغ نقشه‌ها و مشخصات

تغییرات درطراحی، احجام کاری و کارهای جدید (واریانت‌ها، پروفیل طولی ،ابلاغ 25 درصد)

ممانعت سازمان‌های محلی و سایر ارگان‌ها (محیط زیست، منابع طبیعی و غیره)

حوادث پیش بینی نشده در عملیات اجرایی (ریزش‌ها، رانش‌ها، محوطه‌های باستانی و غیره)

حوادث قهری (سیل ، خشکسالی، زمین لغزش، زلزله و غیره)

مشکلات ناشی از محدودیت‌های تامین سوخت

مشکلات تهیه مواد ناریه و آتشباری

سایر موارد (تعلیق، روزهای تعطیل و غیره)

شرایط جوی

دانلود فایل اکسل کاربرگ تمدید مدت پیمان

کاهش مدت پیمان

ب) اگر وقوع برخی از موارد درج شده در بند “الف” موجب کاهش مدت پیمان شود، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار، کاهش مدت پیمان را تضمین می کند و مراتب را برای اتخاذ تصمیم به کارفرما گزارش می‌نماید. سپس نتیجه تصمیم کارفرما را به پیمانکار ابلاغ می‌کند.

در بند الف ماده 50 شرایط عمومی پیمان (هزینه تسریع کار، خسارت تاخیر کار) آمده است :

اگر در مقابل اتمام پیش از موعد کار در اسناد و مدارک پیمان پرداخت هزینه تسریع کار به پیمانکار پیش بینی شده باشد و پیمانکار پیش از سپری شدن مدت پیمان عملیات موضوع پیمان را تکمیل کند و آماده تحویل نماید، پیمانکار محق به دریافت هزینه تسریع طبق شرایط پیش بینی شده است.

تاخیرات مجاز و غیرمجاز پیمانکار در بخشنامه تمدید مدت پیمان

ج ) در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان، اگر کار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار و با توجه به موارد تعیین شده در بند “الف”، علل تاخیر کار را بررسی می‌کند و میزان مدت مجاز و غیرمجاز آن را با توافق پیمانکار تعیین می‌نماید و نتیجه را به کارفرما گزارش می‌کند. سپس نظر کارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز تاخیر کار به پیمانکار اعلام می‌کند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید می‌نماید.

آن بخش از مدت پیمان که تاخیر غیر مجاز شناخته شود شامل جریمه می‌شود.

در بند ب ماده 50 شرایط عمومی پیمان (هزینه تسریع کار، خسارت تاخیر کار) آمده است :

در پایان کار در صورتی که مدت انجام کار بیش از مدت اولیه پیمان به علاوه مدت‌های تمدید شده پیمان باشد، مهندس مشاور با رعایت ماده 30 و رسیدگی به دلایل پیمانکار مدت تاخیر غیر مجاز پیمانکار را تعیین می‌کند تا پس از تصویب کارفرما به شرح زیر ملاک محاسبه خسارت تاخیر قرار گیرد.

هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یک دهم مدت پیمان بیشتر نشود برای هر روز تاخیر، یک دو هزارم مبلغ باقی مانده کار که در اجرای آن تاخیر شده است.

هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یک دهم مدت پیمان بیشتر شود، تا یک دهم مدت پیمان طبق بند 1 و برای مازاد بر آن تا یک چهارم مدت پیمان برای هر روز تاخیر یک هزارم مبلغ باقی مانده کار که در اجرای آن تاخیر شده است.

هرگاه جمع مدت تاخیر غیر مجاز از یک چهارم مدت پیمان بیشتر شود ولی پیمان ادامه یابد، مجموع خسارت‌های تاخیر قابل دریافت از پیمانکار نمی‌تواند از جمع خسارت محاسبه شده بر پایه بند 2 بیشتر شود و مدت اضافه بر یک چهارم مدت پیمان برای ادامه و انجام کار بدون دریافت خسارت منظور می‌شود.

مبلغ باقی مانده کار که در اجرای آن تاخیر شده است عبارت است از مبلغ پیمان منهای مبلغ صورت وضعیت مربوط به کارهای انجام یافته تا آخرین روز مدت پیمان.

در صورتی که پیمان طبق ماده 46 فسخ گردد یا طبق ماده 48 به پیمان خاتمه داده شود تاخیر کار نسبت به برنامه زمانی تفصیلی با رعایت ماده 30 بررسی شده، میزان مجاز و غیرمجاز آن تعیین می‌شود.

بابت تاخیر غیر مجاز پیمانکار، طبق مفاد این بند، پرداخت خسارت تاخیر به پیمانکار تعلق می‌گیرد. دراین حالت، مبلغ باقی مانده کار که در اجرای آن تاخیر شده است، عبارت است از مبلغ کارهایی که طبق برنامه زمانی تفصیلی و با در نظر گرفتن تاخیر مجاز پیمانکار باید تا تاریخ فسخ یا خاتمه پیمان انجام می‌شد، منهای مبلغ کارهای انجام شده.

در مواردی که اخذ خسارت تاخیر بیش از ارقام درج شده در این ماده ضروری باشد و در اسناد و مدارک پیمان میزان آن پیش بینی شده باشد خسارت تاخیر را بر اساس آن محاسبه می‌کنند.

د) در اجرای مفاد این ماده برای تمدید مدت پیمان، تاخیرهای هم زمان ناشی از عوامل مختلف درج شده در بند الف، فقط یک بار محاسبه می‌شود.

تمام مدت‌های ذکر شده در کاربرگ تمدید مدت پیمان باید با رعایت همپوشانی زمانی جمع زده شود. به طور مثال اگر مشکلات اعتباری و وجود معارض تاسیساتی هر دو در یک زمان اتفاق افتاده باشد مدت تاخیر ناشی از هر دو علت جمع نشده و تنها یک مدت، هرکدام که بیشتر باشد به عنوان دلیل تاخیر مورد قبول است.

ه) در اجرای مفاد این ماده، اگر پیمانکار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد یا نسبت به تصمیم کارفرما معترض باشد، طبق نظر کارفرما عمل می‌شود و پیمانکار می‌تواند بر اساس ماده 53 برای حل مسئله اقدام نماید.

موضوع ماده 53 شرایط عمومی پیمان، حل اختلاف است.

در مقاله ” بخشنامه تاخیرات مجاز پیمانکار “ به طور کامل به بررسی تاخیرات مجاز و غیر مجاز پیمانکار می‌پردازیم.

بخشنامه ۵۰۹۰ چیست 

بخشنامه 5090 با عنوان نحوه محاسبه تاخیرات ناشی از تاخیر در پرداخت صورت وضعیت‌ها در دوم آذر ماه سال 1360 توسط سازمان برنامه و بودجه منتشر شد.

در بخشنامه 5090 نحوه محاسبه مدت تمدید ناشی از تاخیر در پرداخت هر یک از صورت وضعیت‌های موقت بعد از ضرب الاجل تعیین شده و تاخیر در پرداخت پیش پرداخت‌ها ذکر شده است.

ضرب الاجل تعیین شده برای پرداخت صورت وضعیت‌های موقت 10 روز به ازای صورت وضعیت کارکرد موقت هر یک ماه است. به طورمثال اگر مدت کارکرد صورت وضعیت دو ماه باشد، کارفرما از تاریخ تایید صورت وضعیت توسط مهندس مشاور 20 روز فرصت دارد تا به صورت وضعیت رسیدگی کند و مبلغ مورد تایید خود را پرداخت کند.

دانلود بخشنامه 5090

لایحه تاخیرات

تا اینجا در مورد مواردی که شامل تغییر مدت پیمان می‌شوند صحبت کردیم. گفتیم پیمانکار باید تقاضای تمدید مدت پیمان خود را برای مشاور ارسال کند و مشاور پس از تائید، آن را برای کارفرما ارسال می‌کند. به تمامی مدارکی که پیمانکار جهت افزایش مدت پیمان ارسال می‌کند لایحه تاخیرات می‌گویند. 

برای اینکه یک لایحه تاخیرات قوی بنویسید ابتدا باید نمونه‌های قوی دیده باشید. در فیلم زیر به بررسی ریزه‌کاری‌های یک نمونه لایحه تاخیرات می‌پردازیم. این فیلم بخشی از آموزش لایحه تاخیرات آکادمی عمران است که مطالب تکمیلی در این آموزش شرح داده می‌شود.

آنچه که پیمانکار برای افزایش مدت پیمان تقاضا می‌کند باید با دلیل و مدرک باشد. در بالا یک نمونه کاربرگ تمدید مدت پیمان را مشاهده کردیم. دیدیم که پیمانکار در چند مورد ادعا می‌کند که تاخیرش مجاز بوده و از کارفرما می‌خواهد که مدت پیمان را افزایش دهد. همه آن موارد باید دلیل داشته باشد. در زیر چند نمونه ذکر می‌کنیم.

اگر به علت معارض تاسیساتی یا ملکی امکان انجام پروژه طبق برنامه زمانی تفصیلی وجود نداشته، پیمانکار باید نامه خود به مهندسین مشاور و کارفرما در آن زمان، که معارض را اعلام کرده و نامه و تاریخ رفع معارض را به عنوان مدرک ضمیمه کند تا حدفاصل این زمان به عنوان مدت مجاز تاخیر ناشی از رفع معارضین تاسیساتی یا ملکی در نظر گرفته شود. 

یک نمونه نحوه محاسبه مدت تمدید ناشی از مشکلات اعتباری و تخصیصی طبق بخشنامه 5090 را در بالا مشاهده کردیم. در کنار آن باید نامه تایید هر یک از صورت وضعیت‌های پیمانکار توسط مشاور و تاریخ‌هایی که پیمانکار طبق اسناد از کارفرما پول دریافت کرده ضمیمه آن شود.

اگر پیمانکار خواهان افزایش مدت پیمان با استناد به مشکلات جوی خارج از استاندارد 20 ساله محل پروژه است باید آمار و اطلاعات روزهایی که امکان کار نداشته را از سازمان هواشناسی بگیرد و ضمیمه کند.

اگر خواهان افزایش مدت ناشی از تعلیق است باید نامه کارفرما جهت تعلیق و لغو آن را ضمیمه کند تا مدت تاخیر ناشی از این مورد مشخص باشد.

همه این موارد تشکیل یک لایحه تاخیرات می‌دهند. در واقع لایحه تاخیرات تشکیل شده از کاربرگ تمدید مدت پیمان و دلایلی که پیمانکار برای تمدید مدت پیمان خود ذکر می‌کند.

در آموزش لایحه تاخیرات هر آنچه که برای نوشتن یک لایحه تاخیرات قوی نیاز دارید و ترفندها و شگردهای مجاز کردن تاخیرات به همراه نمونه‌های کاربردی بررسی شده است.

برای اطلاع بیشتر از آموزش حرفه ای تهیه و تنظیم لایحه تاخیرات روی تصویر زیر کلیک کنید.