فرمول تعدیل معکوس چیست؟ همراه با فیلم و مثال در یک مقاله
احتمالا تا به حال اسم تعدیل معکوس را شنیده‌اید! چه قدر با مفهوم آن آشنا هستید؟! فرمول تعدیل معکوس چیست؟! ما در این مقاله به شرح نکات و مفهوم آن همراه با ذکر مثال می‌پردازیم. همچنین یک نمونه فایل اکسل تعدیل معکوس در اختیار شما قرار داده‌ایم. تا انتهای این مقاله با ما در آکادمی عمران همراه باشید.
تعدیل معکوس چیست؟
تاکنون با انواع مختلف تعدیل مثل تعدیل فهرست بهای تجمیعی راه و باند یا تعدیل قرارداد سرجمع آشنا شدیم. همچنین در مقاله تعدیل یعنی چه به طور کامل این مفهوم را بررسی کرده و فهمیدیم تعدیل در عرف پروژه‌های عمرانی به معنای متناسب کردن قیمت‌های قرارداد با شرایط روز است.
اما تعدیل معکوس قیمت روز را به قیمت قرارداد بر می‌گرداند. این کار به دلیل اضافه شدن کار جدیدی است که در برآورد اولیه قرارداد دیده نشده و مبلغ انجام آن مشخص نیست. لذا مبلغ انجام کار جدید با هزینه های روز محاسبه شده و با تعدیل معکوس به مبلغ زمان قرارداد برمی‌گردد. سپس مانند سایر آیتم‌ها با توجه به شاخص دوره کارکرد و شاخص دوره مبنا پیمان تعدیل میگردد.
برای توضیح بیشتر ابتدا کار جدید را تعریف میکنیم سپس به روش محاسبه تعدیل معکوس می پردازیم.
با مشاهده فیلم زیر که بخشی از آموزش تعدیل است، با تعدیل معکوس آشنا شوید.
تعدیل معکوس قیمت جدید
اگر پس از بستن قرارداد و در حین اجرای پروژه، کاری در چارچوب موضوع پیمان به پیمانکار ابلاغ شود که در برآورد اولیه، قیمت یا مقداری برای آن در فهرست بهای منضم به پیمان دیده نشده باشد کار جدید نام دارد. کار جدید را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
• کار جدید در فهرست بهای منضم به پیمان وجود داشته باشد و مبلغ آن طبق فهرست بها مشخص باشد.
به طور مثال در برآورد اولیه پیمان، برای پروژه میلگردهایی با قطر 20 میلی متر یا بیشتر در نظر گرفته شده است. اما در حین اجرای پروژه، نقشه تغییر کرده و به میلگردهایی با قطر کمتر از 10 میلی متر هم نیاز شده است. آیتم میلگردهای با قطر 10 میلی متر و کمتر متفاوت از آیتم میلگردهای با قطر 20 میلی متر و بیشتر است.
در واقع تهیه، بریدن، خم کردن و کار گذاشتن میلگرد آجدار از نوع A3 به قطر تا ١٠ میلی متر، برای بتن مسلح با سیم پیچی لازم یک کار جدید است که در فهرست بها منضم به پیمان آمده و قیمت هم دارد.
این نوع کار جدید تا سال 95 در پیوست پنجم فهرست بها با عنوان کارهای جدید، در حوزه تغییر مقادیر تلقی می‌شد اما از سال 96 به بعد هر نوع کار جدید ابلاغی در حین کار حتی اگر در فهرست‌بهای منضم به پیمان باشد قیمت جدید است و نیاز به آنالیز قیمت دارد.
دقت کنید اضافه شدن کار جدید و تغییر مبلغ پیمان مطابق با ماده 29 شرایط عمومی پیمان یا همان تغییر مقادیر پیمان سقفی دارد.
طوفان تخفیفی آکادمی عمران تو راهه
• کار جدید در فهرست بهای منضم به پیمان وجود ندارد و پیمانکار با توجه به چهار عامل دستمزد نیروی انسانی، حمل و نقل، ابزار و ماشین آلات و مواد و مصالح، قیمتی را طبق شرایط روز برآورد می کند و به کارفرما پیشنهاد می دهد.
به طور مثال در فهرست بهای منضم به پیمان، کاشت آرماتور در بتن شامل سوراخ کاری بتن، تمیزکردن سوراخ، استفاده از چسب مخصوص و قراردادن میلگرد در سوراخ وجود ندارد. پیمانکار قیمت انجام این کار را برای هر عدد کاشت میلگرد در بتن آنالیز کرده و به کارفرما پیشنهاد می دهد.
نحوه محاسبه تعدیل معکوس
• قیمت دسته اول کارهای جدید در فهرست بهای سال 1395 و به قبل، یعنی کارهای جدیدی که از فهرست بهای واحد پایه منضم به پیمان انتخاب شده است با در نظر گرفتن موارد زیر تعدیل میشود:
- شاخص دوره کارکرد: شاخص گروهی فصل مربوط برای دوره انجام کار
- شاخص مبنای تعدیل: همان شاخص مبنای پیمان
در مثال میلگرد با قطر کمتر از 10 میلی متر، مبلغ این کار جدید مشابه سایر آیتم‌های فصل کارهای فولادی با میلگرد با شاخص گروهی فصل مربوط به دوره انجام کار و شاخص مبنا پیمان تعدیل می شود و تفاوتی بین تعدیل این آیتم کار جدید و آیتم‌های دیگر فصل مربوط به کارهای فولادی نیست.
برای این دسته نیاز به انجام تعدیل معکوس و برگرداندن قیمت به روز قرارداد نیست، چون قیمت از فهرست بها منضم به پیمان زمان قرارداد گرفته شده است.
• قیمت دسته دوم کارهای جدید و دسته اول در فهرست بها 96 به بعد با در نظر گرفتن موارد زیر تعدیل میشود:
- شاخص دوره کارکرد: شاخص گروهی فصل مربوطه مربوط برای دوره انجام کار
- شاخص مبنای تعدیل: شاخص دوره سه ماهه‌ای است که بر اساس قیمت‌های آن دوره، قیمت کار جدید تعیین و تصویب شده است.
می‌دانید که تعدیل قیمت بر اساس دو شاخص دوره انجام کار و شاخص مبنای پیمان انجام میشود. شاخص دوره کارکرد کار جدید مشابه سایر آیتم‌ها، مربوط به دوره انجام کار است اما شاخص مبنا کار جدید و سایر آیتم‌ها (شاخص مبنا پیمان) متفاوت است.
اگر بخواهیم شاخص مبنای پیمان را برای کار جدید استفاده کنیم منطقی نیست. چون قیمتی که برای آن کار جدید محاسبه شده بر اساس قیمت‌های روز زمان آنالیز بوده و بخشی از افزایش یا کاهش هزینه‌ها در آن دیده شده است.
پس باید قیمت انجام کار را به قیمت زمان قرار داد برگردانیم. برای این کار از ضریب تعدیل معکوس استفاده میکنیم.
ابتدا قیمت کار جدید به ضریب تعدیل معکوس تقسیم میشود تا به قیمت‌های دوره سه ماهه مربوط به مبنای پیمان تبدیل شود. با این کار در واقع تعدیل معکوس میگردد. سپس مانند سایر ردیف‌های قیمت منضم به پیمان، قیمت زمان قرارداد تعدیل میگردد.
فرمول تعدیل معکوس
برای محاسبه این مقدار از فرمول ضریب تعدیل معکوس که به صورت زیر هست استفاده میکنیم، در ادامه با ما همراه باشید تا با ریزه کاری‌های نحوه محاسبه تعدیل معکوس آشنا شوید.
مثال نحوه محاسبه تعدیل معکوس
برای مثال کاشت آرماتور در بتن، فرضیات زیر را در نظر گرفته و ضریب آن را محاسبه میکنیم:
فهرست بهای منضم به پیمان : رشته ابنیه – سال 91
شاخص مبنای پیمان : دوره سه ماهه اول 91 که برای فصل هفتم رشته ابنیه برابر 406.3 است.
شاخص مبنای کار جدید یعنی دوره آنالیز کردن قیمت کار جدید (کاشت آرماتور در بتن) : سه ماهه سوم 97 که برای فصل هفتم رشته ابنیه برابر 1267.2 است.
دوره انجام کار : سه ماهه دوم 98 که برای فصل هفتم رشته ابنیه برابر 1295.6 است.
قیمت کار جدید با توجه به هزینه های سه ماهه سوم 97 = 200000 ریال برای هر عدد کاشت آرماتور
محاسبات به صورت زیر انجام میشود:
ضریب تعدیل معکوس = ( 406/3 ÷ 1267/2) 0/95 + 0/05
با تقسیم قیمت کار جدید بر ضریب تعدیل معکوس، قیمت کار جدید در زمان قرارداد = 66379 ریال برای هر عدد کاشت آرماتور
حالا برای تعدیل، مبلغ آیتم کاشت میلگرد را به جای 200000 ریال 66379 ریال در نظر گرفته و با توجه به مقدار کار انجام شده، شاخص دوره کارکرد و شاخص مبنا پیمان، مشابه سایر آیتم‌ها تعدیل انجام میشود.
فایل اکسل تعدیل معکوس
با استفاده از فایل اکسل زیر، ضریب تعدیل معکوس و قیمت انجام کار در زمان قرارداد را محاسبه کنید.
دانلود فایل اکسل تعدیل معکوسدر آموزش تعدیل نوشتن صورت وضعیت تعدیل کارکرد، تعدیل تجمیعی، تعدیل ارزی، مابه التفاوت قیر و مابه التفاوت مصالح به همراه نمونه‌های کاربردی که برای شروع کارکردن و یا رشد کردن در بخش دفترفنی به آن‌ها نیاز دارید بررسی شده است.
مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
از چه شاخص هایی برای شاخص دوره ای در تعدیل صورت وضعیت قطعی میشه استفاده کرد؟
سلام وقت بخیر
شاخص های فصلی دوره انجام کار
اما اگر تاخیرات غیرمجاز باشد برای دوره تاخیرات غیرمجاز متوسط شاخص های فصلی مدت اولیه به علاوه تاخیرات مجاز
ممنون بابت این محتوای کامل
سلام وقت بخیر
خوشحالیم که براتون مفید بوده.
چرا کار جدید رو تقسیم بر ضریب بالاسری میکنیم؟
سلام و وقت بخیر. کار جدید می تواند افزایش مقادیر یا قیمت جدید باشد. چیزی که میفرمایید قیمت جدید است. به قیمت جدید فقط ضریب بالاسری تعلق می گیرد . زمانی که بخواهیم از ردیفی که قیمت جدید شده در صورت وضعیت استفاده کنیم باید بر ضریب تعدیل معکوس، ضریب جزء فصل، ضریب منطقه و غیره تقسیم کنیم. چون تمام این موارد در آنالیز قیمت جدید در نظر گرفته شده و نباید دوباره ضریب بگیرد. اما ضریب بالاسری بهش تعلق می گیرد. اگر قیمت جدیدی که در صورت وضعیت میگذاریم ضریب بالاسری نداشته باشد لازم به تقسیم کردن بر ضریب بالاسری نیست. چون یک بار در انتها ضرب شده و درست است
سلام مهندس
عدد ۰.۹۵ و ۰.۰۵ چرا این اعداد داخل فرمول تعدیل معکوس قرار گرفته، ممنون میشم جواب بدین
سلام وقت بخیر
این فرمول رو در اموزش جامع محاسبه تعدیل بدست میاریم. می تونید به این اموزش مراجعه بفرمایید.
سلام
چرا زمانی که میخواید مبلغ جدید که بر اساس تعدیل معکوس به دست اومده رو در صورت وضعیت تعدیل اعمال کنید مدت زمان دوره کارکرد ۱ در نظر گرفتید،اگه بخواهیم از همین مبلغ جدید برای دوره های بعد در صورت وضعیت تعدیل استفاده کنیم مدت زمان دوره کارکرد رو چطور در نظر بگیریم؟
سلام، وقت بخیر
نسبت دوره در کارکرد یک هست. یعنی همه کار در یک دوره زمانی سه ماهه فصلی انجام شده است. مدت دوره کارکرد طبق کار انجام شده تعیین می شود.
سلام لطفا آموزش تکسا را هم فراهم بفرمایید
سلام وقت بخیر
آموزش تکسا داخل آمورش نخبگان دفترفنی گام متره و براورد توضیح داده شده است.
با سلام.
در انالیز تجزیه بهای اقلام کار برای قیمت جدید ، ک مثلا شامل نیروی انسانی،حمل،ماشین الات و مصالح هست ،ایا ارزش افزوده مصالح در بهای واحد کار قیمت جدید لحاظ میگردد یا خیر؟
سلام وقتتون بخیر
بله، تمامی عوامل تاثیر گذار در آنالیز قیمت باید در نظر گرفته شود. قیمت تمام شده ای که پیمانکار پرداخت می کند.بله، تمامی عوامل تاثیر گذار در آنالیز قیمت باید در نظر گرفته شود. قیمت تمام شده ای که پیمانکار پرداخت می کند.
با این روش ایا ارزش افزوده ۲ بار لحاظ نمیشود؟
موقع پرداخت صورت وضعیت، ارزش افزوده ی بار دیگه لحاظ میگردد
سلام، وقت بخیر
به تازگی ارزش افزوده از کسور صورت وضعیت کم شده، لذا از کارفرما یا بخش مالی شرکت خود کسور صورت وضعیت را سوال بفرمایید. این موضوع بیشتر جنبه مالی دارد تا فنی
چون ارزش افزوده به پیمانکار پرداخت میشود و جز کسور نیست
پس اگر تو محاسبات ریز انالیز قیمت جدید لحاظ شود ب نظر من ۲ بار پرداخت میشود.
و اگر ما به ریز انالیز ردیف های فهرست بها نگاه کنیم تو هیچ ردیفی ارزش افزوده نیست
پس باید وحدت رویه باشه برای همه ردیف ها .
ممنونم
بله درست میفرمایید.
قراردادها با هم دیگر متفاوت است
اگر ارزش افزوده بهتون تعلق میگیرد نیازی نیست در آنالیز بها در نظر گرفته شود.
سلام وقتتون بخیر
بله، تمامی عوامل تاثیر گذار در آنالیز قیمت باید در نظر گرفته شود. قیمت تمام شده ای که پیمانکار پرداخت می کند.
با سلام و وقت بخیر خدمت دوست عزیز و ارجمند
در ابتدای صحبت هاتون برای آموزش تعدیل معکوس فرمودین که با توجه به قراراداد، اگر فعالیتی در فهرست منضم به پیمان بود ولی در برآورد نبود قیمت جدید است؟ دلیل را هم پیوست فهرست بها عنوان نمودید. در صورتی که با مراجعه به فهرست بها و مقایسه آن با همین موضوع در شرایط عمومی پیمان یک تناقض کاملاً آشکار مطرح می شود. پس چگونه به این موضوع استناد می نمایید. در صورت نیاز ایمیل بفرمایید تناقضات را خدمتتان ارسال بنمایم
با سپاس فراوان از شما بزرگوار
سلام، وقت بخیر
با توجه به تفاوت زمان ابلاغ و سایر موارد که خدمتتان عرض می کنیم تناقضی نیست. به واتس اپ مجموعه به شماره ۰۹۹۴۰۸۷۲۲۰۲ پیغام بدهید بیشتر درباره این موضوع صحبت خواهیم کرد.
موفق باشید.
سلام
ببخشید اگه شاخص تعدیل برای سه ماهه انجام کار جدید منتشر نشده باشه و بخوایم قیمت جدید رو توی صورت وضعیت بیاریم چطوری باید این کار رو انجام بدیم؟
سلام، وقت بخیر
آنالیز رو انجام بدید با هماهنگی مشاور و کارفرما علی الحساب بهتون پرداخت میشه بعد از اینکه شاخص ها اومد، با تعدیل معکوس قیمت هارو برگردونید به زمان اجرای کار و در صورت وضعیت اعمال کنید.
موفق باشید.
سلام من فکرکنم توضیح شاخص مبنا درتعدیل معکوس رو اشتباه بیان کردید.من فکرکنم منظور از شاخص مبنا پیمان همان شاخص رشته ای میباشد نه شاخص فصلی.
سلام، وقت بخیر
خیر، تعریف شاخص مبنا طبق بخشنامه انجام شده است. شاخص مبنا در واقع اعلام یک دوره است که رشد شاخص های فصلی و رشته‌ای نسبت به شاخص‌های آن دوره سنجیده میشود.
موفق باشید
با سلام
آیا در تعدیل معکوس کلیه ضرایب به آن تعلق میگیرد با تشکر
سلام، در آنالیز ارائه شده برای قیمت جدید همه ضرایب غیر از بالاسری را اعمال کنید.
به قیمت جدید ابلاغ شده از سوی کارفرما فقط ضریب بالاسری تعلق میگیرد. سپس بر ضرایب جزء فصل و منطقه و غیره تقسیم میشود تا مشابه سایر ردیف ها در صورت وضعیت اعمال شود. و مانند سایرین ضرایب منطقه و جزء و غیره بهش تعلق گیرد.
موفق باشید
سلام
در تعدیل معکوس نرخ عوامل ضریب شاخص مبنا وپایه را بر اساس کدام فهرست بها محاسبه میکنند
با تشکر
با سلام، جناب مهندس خسته نباشید ببخشید این قیمت جدید چجوریه که هیچ بحثی از ظرایب رو نکرده. ایا این روشی که خدمتتون عرض میکنم درست است یا خیر؟ ممنون میشم راهنمایی کنید. برای تعدیل معکوس یک قیمت جدید، ابتدا اون مبلغ انالیز شده رو در ظریب بالاسری ضرب میکنن و مبلغ بدست امده را تقسم بر حاصل ضرب تعدیل معکوس و بقیه ظرایب قرارداد مثل ظریب پیمان و ظریب منطقه …میکنن عدد بدست امده میشه همردیف فهرست بهای مبنای قرارداد
سلام، وقت بخیر
بله درست است اما لطفا فیلم داخل مقاله را مشاهده بفرمایید حدود ۲۰ دقیقه قیمت جدید و تعدیل معکوس را با مثال توضیح دادیم.
موفق باشید
با سپاس و قدردانی فراوان???
سلام
شاخص مبنا در ماده ۲۹ شرایط خصوصی پیمان بند (ه) ذکر میگردد.
موفق باشید