مقدار بتن مصرفی در هر متر مربع سقف تیرچه بلوک و سقف وافل + فرمول

آیا میدانید روش محاسبه بتن سقف چگونه انجام میشود؟ یا چگونه میتوان نحوه محاسبه بتن سقف تیرچه بلوک را بهطور دقیق انجام داد تا از هدررفت مصالح جلوگیری شود؟ دانستن مقدار بتن مصرفی در هر متر مربع سقف تیرچه بلوک به شما کمک میکند تا برنامهریزی بهینهای برای سفارش بتن، زمانبندی بتنریزی و کنترل کیفیت سقف داشته باشید. با آکادمی عمران همراه باشید تا با ضریبهای تقریبی، نکات اجرایی و روشهای دقیق برای محاسبه حجم بتن سقف تیرچه بلوک و سایر سقفها بیشتر آشنا شوید.
اهمیت محاسبه حجم بتن سقف تیرچه بلوک
برای برنامهریزی صحیح عملیات بتن ریزی ساختمان، محاسبه دقیق حجم بتن سقف تیرچه بلوک اهمیت ویژهای دارد. برآورد تقریبی حجم بتن سقف نه تنها به صرفهجویی در هزینهها کمک میکند، بلکه کیفیت و ایمنی سازه را نیز تضمین میکند.
بهطور کلی، مزایای محاسبه دقیق حجم بتن سقف تیرچه بلوک بهشرح زیر است:
- صرفهجویی در مصالح و هزینهها: سفارش بیش از حد بتن باعث هدررفت مصالح و افزایش هزینه میشود، در حالی که سفارش کمتر از حد نیاز میتواند روند اجرای پروژه را مختل کند.
- برنامهریزی اجرایی بهتر: با داشتن حجم تقریبی بتن، میتوان تعداد میکسرها، زمانبندی بتنریزی و تعداد پرسنل مورد نیاز را به شکل بهینه برنامهریزی کرد.
- ارتقای کیفیت و ایمنی سقف: رعایت ضخامت بتن پوششی و حجم مناسب، مقاومت و دوام سقف را افزایش میدهد و طول عمر سازه را تضمین میکند.
- هماهنگی با سایر مصالح: حجم بتن بر میزان میلگرد، تیرآهن، بلوک و سایر مصالح سقف تأثیر مستقیم دارد و برنامهریزی دقیق آنها را امکانپذیر میکند.

ضخامت بتن سقف تیرچه بلوک چقدر است؟
برای محاسبه حجم بتن سقف تیرچه بلوک یا تیرچه یونولیت، ابتدا باید ضخامت بتن پوششی دال را مشخص کنیم.
ضخامت بتن سقف تیرچه یونولیت یا تیرچه بلوک معمولا 5 سانتیمتر در نظر گرفته میشود. همچنین این مقدار نباید از یک دوازدهم فاصله آزاد بین تیرچهها کمتر شود. اما در صورت استفاده از این نوع سقف بتنی برای پارکینگ، ضخامت بتن سقف تیرچه یونولیت حداقل 8 سانتیمتر است.
توجه داشته باشید ضخامت بتن ممکن است بسته به طراحی پروژه و بارگذاری متفاوت باشد.
توصیه میکنیم برای آشنایی با عملیات بتن ریزی سقف تیرچه بلوک در کارگاه، فیلم زیر را مشاهده کنید. این فیلم تنها بخشی از آموزش اجرای ساختمان است که در آن به جزئیات گام به گام عملیات ساخت ساختمان پرداختهایم.
مقدار بتن مصرفی در هر متر مربع سقف تیرچه بلوک
برای محاسبه مقدار بتن سقف تیرچه بلوک معمولا از ضریبهای تقریبی زیر استفاده میشود:
- متراژ × 0.17
- متراژ × 0.18
- متراژ × 0.19
- متراژ × 0.2
- متراژ ÷ 6
- متراژ ÷ 8
- متراژ × 0.4 = مقدار مخلوط بتنی به تن
مقدار مخلوط بتنی به تن ÷ 2.4 (وزن مخصوص بتن) = حجم مخلوط بتنی مورد نیاز
این ضرایب تخمینی هستند، اما چند عامل مهم زیر میتواند روی مصرف واقعی بتن برای اجرای سقف تیرچه بلوک تاثیر بگذارند:
- ضخامت بتن پوششی روی بلوکها
- نوع بلوک (سفالی یا یونولیت)
- فاصله تیرچهها و دهانه سقف
- پرتی بتن و ضریب ایمنی در اجرا
- بارگذاری سقف (مسکونی، پارکینگ، صنعتی)
با در نظر گرفتن این عوامل، میتوان ضریب مناسب را انتخاب کرده و مقدار واقعی بتن مصرفی را محاسبه کرد.

بیش از ۵۰ ساعت آموزش حرفهای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی
فرمول محاسبه حجم بتن ریزی سقف با مثال عملی
برای محاسبه مقدار بتن سقف تیرچه بلوک میتوان از فرمول تخمینی زیر استفاده کرد:
ضریب حجم بتن بر متر مربع × مساحت سقف (متر مربع) = حجم تقریبی بتن مورد نیاز (متر مکعب)
تصور کنید سقفی با متراژ 260 متر مربع با اطلاعات زیر داریم:
بخش سقف | حجم بتن (متر مکعب) |
تیرها | 22.5 |
دالها | 10 |
جان تیرچهها | 9 |
راهپله | 2.5 |
مجموع | 44 |
با توجه به دادهها و فرمول ضریب تقریبی حجم بتن این سقف برابر با:
0.17 ≅ 0.169 = 260 ÷ 44
توجه داشته باشید که:
- این عدد بدون در نظر گرفتن پرت مصالح و بتن داخل مخزن میکسر است، به همین دلیل بهتر است حدود 0.18 فرض شود.
- در صورتی که از تیرچه دوبل استفاده شود، این عدد باید به 0.2 افزایش یابد.
- پس از اجرای سقف اول و ریختن بتن، میزان مصرف برای سقفهای بعدی بهینهسازی شده و مقدار دقیق بتن مورد نیاز مشخص خواهد شد.
- در پروژههای مختلف، ابعاد تیرها، تعداد و اندازه بازشوها متفاوت است. بنابراین عدد بهدستآمده تنها یک برآورد تقریبی است و ممکن است برای پروژه شما متفاوت باشد.
برای داشتن یک دید کلی و تخمینی از مقدار بتن، میلگرد، تیرآهن و سایر مصالح مورد نیاز ساختمان به مقاله محاسبات سرانگشتی ساختمان مراجعه کنید.
نکات مهم محاسبه بتن سقف تیرچه بلوک
در محاسبه مقدار بتن مورد نیاز برای سقف تیرچه بلوک، علاوه بر استفاده از ضریبهای سرانگشتی باید به چند نکته اجرایی زیر توجه شود:
- هرچه ضخامت پوششی بتن بیشتر باشد، مصرف بتن افزایش مییابد. برای مثال، افزایش ضخامت از ۵ سانتیمتر به ۷ سانتیمتر حدود ۲۰٪ مصرف بتن را بیشتر میکند.
- فاصله تیرچهها و طول دهانه سقف به طور مستقیم روی حجم بتن مورد نیاز تاثیر میگذارد.
- معمولا حدود ۵ تا ۱۰ درصد پرتی بتن به محاسبه اضافه کنید تا کمبود بتن در حین اجرا رخ ندهد.
- هر نوع ناهمواریها و فرورفتگیها باعث افزایش مصرف بتن میشوند.
- سوراخها، کانالها یا دالهایی با ضخامت غیر یکنواخت نیاز به محاسبه دقیقتر دارند.
توجه داشته باشید این روشها و نکات صرفا برای محاسبه تقریبی حجم بتن سقف کاربرد دارند و در پروژههای واقعی باید ضخامت دقیق سقف و هندسه کامل سقف در نظر گرفته شود.

محاسبه حجم بتن سقف تیرچه یونولیت
نحوه محاسبه بتن سقف تیرچه یونولیت شباهت زیادی به سقف تیرچه بلوک دارد، اما به دلیل سبکی بلوکهای یونولیت و ضخامت متفاوت پوشش روی تیرچه، حجم بتن مصرفی ممکن است کمتر یا بیشتر باشد.
بلوک یونولیت سبک است و فضای بیشتری برای بتنریزی بین تیرچهها ایجاد میکند، اما پوشش روی آن معمولا نازکتر است، بنابراین حجم بتن مصرفی نسبت به سقف تیرچه بلوک کمتر خواهد بود. در مقابل، بلوک سفالی یا بتنی سنگینتر است و ضخامت پوشش روی آن بیشتر، که منجر به مصرف بتن بیشتر میشود.
از نظر فرمولهای سرانگشتی و ضرایب تقریبی، اختلاف زیادی وجود ندارد (حدود ۰.۱۷–۰.۱۸ برای تیرچه تک و ۰.۲۰ برای تیرچه دوبل). تفاوت اصلی بیشتر در وزن نهایی سقف، نوع بلوک، میزان مصرف میلگرد و سهولت اجرای سقف است.

محاسبه بتن سقف وافل
میزان بتن مصرفی در سقف وافل به دلیل وجود حفرههای توخالی و کاهش بتن در تیرچهها، معمولا کمتر از سقف تیرچه بلوک است. برای محاسبه حجم بتن مورد نیاز در این سقف، ابتدا باید عواملی مانند ضخامت دال تخت، ارتفاع و عرض تیرچهها، فاصله آزاد بین تیرچهها و حفرههای توخالی موجود در سقف مدنظر قرار گیرد.
فرمول حجم بتن مصرفی در سقف وافل برای هر متر مربع به شرح زیر است:
حجم بتن مصرفی تیرچهها + حجم بتن مصرفی دال تخت = حجم بتن مصرفی سقف وافل برای هر متر مربع
بنابراین برای محاسبه بتن سقف وافل کافی است، مقدار بتن مورد نیاز در دال تخت را با حجم بتن تیرچهها با یکدیگر جمع کنیم. فرمول محاسبه مقدار بتن دال تخت در سقف وافل نیز برابر است با:
ضخامت قسمت دال تخت × مساحت یک متر مربع = حجم بتن مصرفی دال تخت
همچنین، در تصویر زیر فرمول محاسبه مقدار بتن مصرفی تیرچهها در سقف وافل مشخص شده است.
حال فرض کنید سقف وافل با دادههای زیر داریم:
- فاصله آزاد بین تیرچه: 600 میلیمتر
- ارتفاع تیرچه: 150 میلیمتر
- ضخامت قسمت دال تخت: 75 میلیمتر
- ارتفاع سقف وافل: 375 میلیمتر
مطابق با فرمولهای محاسبه بتن سقف وافل خواهیم داشت:
با استفاده از فرمولها و در نظر گرفتن حدود ۵٪ پرتی، حجم تقریبی بتن این سقف به ازای هر متر مربع تقریبا 0.19–0.2 متر مکعب خواهد بود. با فرض مساحت 200 متر مربع، حجم کل بتن مورد نیاز تقریبا 30 تا 40 متر مکعب در نظر گرفته میشود.
مقایسه مقدار بتن مصرفی در انواع سقفها
محاسبه بتن مصرفی سقفها بسته به نوع سازه و روش اجرای آن متفاوت است. شناخت ویژگی هر سقف برای محاسبه دقیق حجم بتن اهمیت دارد. در ادامه، تفاوت حجم بتن انواع سقف های ساختمان نسبت به سقف تیرچه بلوک، بررسی شده است:
- سقف اسکلت فولادی: در انواع سقف اسکلت فلزی، بتن عمدتا روی تیرچهها یا دالهای پیشتنیده ریخته میشود و معمولا حجم آن کمتر از سقف تیرچه بلوک است. بنابراین در محاسبه بتن سقف اسکلت فلزی، حجم مورد نیاز کمتر تخمین زده میشود.
- سقف تیرچه کرومیت: در این نوع سقف، حجم بتن با توجه به ارتفاع و فاصله تیرچهها متفاوت است و معمولا مصرف بتن آن مشابه یا کمی کمتر از سقف تیرچه بلوک است.
- سقف دال بتنی: به دلیل پوشش کامل سطح در اجرای سقف دال بتنی، حجم بتن بیشتری نسبت به سقف تیرچه بلوک مصرف میشود.
- سقف عرشه فولادی: در این سقفها، با توجه به استفاده از ورق فولادی به عنوان قالب موقت، معمولا حجم بتن کمتری نسبت به سقفهای دال بتنی نیاز است.
در جدول زیر میتوانید به شکل خلاصه، مقایسهای از میزان مصرف بتن در سقف تیرچه بلوک با سایر سقفها را مشاهده کنید.
نوع سقف | حجم بتن مصرفی (تقریبی) |
سقف اسکلت فلزی | کم |
سقف تیرچه کرومیت | کم تا متوسط |
سقف دال | زیاد |
سقف عرشه فولادی | کم |
سقف وافل | کم |
سقف وافل یکطرفه | کم |
سقف تیرچه یونولیت | کم تا متوسط |
جمع بندی
محاسبه حجم بتن سقف تیرچه بلوک و سایر سقفها، یکی از مراحل کلیدی برنامهریزی و اجرای ساختمان است. با استفاده از ضریبهای سرانگشتی، نکات اجرایی و تجربه کارگاهی، میتوان میزان تقریبی بتن مورد نیاز را برآورد کرد، از هدررفت مصالح جلوگیری نمود و کیفیت و ایمنی سقف را تضمین کرد. عواملی مانند ضخامت دال، نوع بلوک، فاصله تیرچهها، پرتی بتن و بارگذاری سقف بر مصرف واقعی بتن تاثیرگذارند و باید هنگام محاسبه در نظر گرفته شوند.
در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره روش محاسبه بتن سقف تیرچه بلوک کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید میتوانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران
سوالات متداول
مصرف بتن بستگی به نوع سقف، ضخامت دال، فاصله تیرچهها و نوع بلوک دارد. برای سقف تیرچه بلوک، به طور تقریبی بین ۰.۱۷ تا ۰.۲ متر مکعب بتن برای هر متر مربع مصرف میشود.
برای سقف تیرچه بلوک، مقدار بتن مصرفی معمولا ۰.۱۷ تا ۰.۱۸ متر مکعب در متر مربع برای تیرچه تک و ۰.۲ متر مکعب برای تیرچه دوبل است. این اعداد تقریبی هستند و بسته به ضخامت دال، بارگذاری و فاصله تیرچهها ممکن است متفاوت باشند.
بله. برای سقفهایی مانند اسکلت فلزی، تیرچه کرومیت، دال، عرشه فولادی و وافل، مصرف بتن متفاوت است و باید با توجه به ویژگیهای هر سقف ضریب مناسب انتخاب شود.
بله. معمولا ۵ تا ۱۰ درصد پرتی بتن به مقدار محاسبه شده اضافه میشود تا در طول اجرای پروژه کمبود بتن ایجاد نشود.
مقاله هاتون خیلی عالی به ویژه این محتوا، فقط یه سوال این ضرایب تقریبی؟ یعنی ممکنه تغییر کنه؟
سلام وقت بخیر
بله ضرایب برای محاسبه حجم بتن سقف به صورت تقریبی است و با توجه به شرایط پروژه ممکن است این مقادیر تغییر کنند.
برای سقفی که تو یه دهانش تیرچه دوبل استفاده شده محاسبه به چه شکلی باید باشه؟
سلام، اگر منظورتون محاسبه بتن مصرفی هست باید اون دهانه را جدا به عنوان تیرچه دوبل حساب کنید. البته دقت کنید همه این فرمول ها تجربی و تقریبی است
برای بتنریزی سقف پنجم به مساحت ۱۰۰ متر مربع (با احتساب فضای بین تیرچهها) به چه حجم بتنی نیاز است؟
حدودا ۶۰ متر مربع
فرمول محاسبه حجم بتن ریزی سقف ممکنه تو سازه های مختلف فرق داشته باشه؟ چون من یه سقف ۶۰ متری زدم حجم بتنی که بهم گفتن نیاز داره با چیزی که خودم محاسبه کردم فرق میکنه دلیلش چیه
بله قطعا
همه عددها تخمین است
سلام.مقدار بتن مصرفی در هر متر مربع در سقف اسکلت فلزی با تیرچه بتنی تک با ارتفاع ۲۵ سانت برابر است ۰.۱۸ با سقف اسکلت بتنی یکی است
سلام خیر چون تیرهاتون فولادی است ولی کلا تیرچه بتنی در اسکلت فولادی توصیه نمیشه
کلی توضیح دادین
برای یادگیری جزئیات به آموزش نخبگان اجرای ساختمان سر بزنید.
مساحت سقف ضربدر هر چی ضخامت پودر ما باشد …مثلا اگه ۴۵ باشه ۴۲ میگیریم ۳ سانت کمتر
سلام
مساحت سقف × ۰/۲۳ جواب نزدیکتری میده برا من
باسلام
ممنون که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتید.
موفق باشید.
سلام و درود برمهندس
من خودم تو پروژه ها مساحت سقف را ضربدر ضخامت سقف میکنم ضربدر ۷۰ درصد میکنم و تقریب قابل قبولی را میده
سلام، وقت بخیر
بسیار عالی، این هم یک روشه تقریبی دیگه است.
دمد گولی مهندس جون
ممنون، سلامت باشید