پایان کار ساختمان چیست؟ همه چیز درباره دریافت گواهی پایان کار و استعلام آن با فیلم

اگر در حوزه ساخت و ساز کار می‌کنید یا می‌خواهید ملکتان را بسازید، گواهی پایان کار ساختمان عبارتی است که حتما به گوشتان خورده است. اما منظور از گواهی پایان کار ساختمان چیست؟ شهرداری به عنوان نهاد اصلی که بر اجرای ساختمان‌ها نظارت دارد، پیش از شروع اجرای ساختمان، در حین اجرا و در انتهای عملیات ساختمانی، فرآیند ساخت را زیر نظر دارد. در واقع هر ساختمانی که ساخته می‌شود در انتهای کار باید تایید شهرداری را بگیرد. به گواهی که در انتهای کار و پس از تایید شهرداری برای ساختمان صادر می‌شود گواهی پایان کار می‌گویند.

دریافت گواهی پایان کار از الزامات ساختمان سازی بوده و اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله از آکادمی عمران تمام نکاتی که باید درباره این گواهی بدانید، از مراحل دریافت آن تا مدارک مورد نیاز و هزینه اخذ گواهی پایان کار را با جزئیات برایتان شرح دادیم. با ما همراه باشید.

پایان کار ساختمان چیست؟

برای ساخت یک ساختمان، همانطور که پیش از اجرای آن باید پروانه تخریب و نوسازی گرفته شود، پس از اتمام آن نیز لازم است تا گواهی پایان کار برای ساختمان صادر گردد. در واقع زمانی که یک آپارتمان ساخته و تکمیل می‌شود ماموران شهرداری به محل ملک مراجعه کرده و وضعیت ساختمان را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهند تا از مطابقت ساختمان ساخته شده با نقشه و مجوز ساخت آن مطمئن شوند.

به عبارتی برای دریافت پایان کار، مشخصات ساختمان از جمله متراژ واحدها، تعداد پارکینگ‌ها، تعداد انباری، تعداد طبقات و غیره با مشخصاتی که شهرداری پیش از ساخت ساختمان در پروانه و دستور نقشه تعیین کرده بود مقایسه شده و در صورت رعایت تمام ضوابط و مقررات شهرداری طبق استاندارها، گواهی پایان کار ساختمان صادر می‌گردد. اگر هر یک از این موارد در ساختمان ساخته شده با اسنادی که پیش از ساخت توسط شهرداری ابلاغ شده است متفاوت باشد، کارشناس شهرداری آن را صورت جلسه کرده و به کمیسیون ماده 100 می‌فرستد. کمیسیون ماده 100 با توجه به تخلفات انجام شده در ساختمان، سازنده را جریمه خواهد کرد و تا زمانی که جریمه پرداخت نشود این گواهی صادر نخواهد شد. 

برای آشنایی با پایان کار ساختمان فیلم زیر را مشاهده کنید.

فیلمی که مشاهده کردید بخشی از آموزش اجرای ساختمان است که در آن صفر تا صد مراحل اجرای ساختمان که شامل تخریب و گودبرداری، اجرای اسکلت بتنی و فلزی، دیوارچینی، نازک کاری و در آخر ضوابط فنی و حقوقی ساختمان سازی است را به طور کامل و با حضور در کارگاه‌های مختلف بررسی کردیم. برای مشاهده سرفصل‌های این آموزش روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

همانطور که گفتیم صدور گواهی پایان کار ساختمان به این معنی است که ملک از نظر شهرداری و سایر نهادهایی که به ساختمان سازی ارتباط دارند، مشکل قانونی نداشته و با توجه به اصول شهرسازی ساخته شده است.

از طرفی اگر ساختمانی گواهی پایان کار نداشته باشد هیچ نقل و انتقالی در رابطه با آن ملک نمی‌تواند در دفاتر اسناد رسمی انجام شود. یعنی برای دریافت سند مالکیت و انتقال دادن آن به غیر، حتما باید این گواهی صادر شده باشد.

نمونه پایان کار ساختمان

در تصویر زیر یک نمونه از گواهی پایان کار ساختمان را مشاهده می‌کنید.

چرا گرفتن پایان کار الزامی است؟!

از دلایلی که نشان می‌دهد دریافت پایان کار در انتهای عملیات ساختمانی یک ساختمان ضروری است عبارتند از:

• هنگام درخواست صدور سند مالکیت برای املاک (طبق تبصره ۸ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها)

‌تبصره 8: دفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از انجام معامله قطعی در مورد ساختمان‌ها گواهی پایان ساختمان و در مورد ساختمان‌های ناتمام گواهی عدم‌ خلاف تا تاریخ انجام معامله را که توسط شهرداری صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را در سه بند قید نمایند. ‌در مورد ساختمان‌هایی که قبل از تصویب قانون 6 تبصره الحاقی به ماده صد قانون شهرداری‌ها (1355/11/24) معامله انجام گرفته و از ید مالک اولیه‌ خارج شده باشد در صورتی که مورد معامله کل پلاک را شامل نگردد گواهی عدم خلاف یا برگ پایان ساختمان الزامی نبوده و با ثبت و تصریح آن در‌ سند انجام معامله بلامانع می‌باشد. در مورد ساختمان‌هایی که قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر ایجاد شده در صورتی که اضافه بنا جدید حادث نگردیده باشد و مدارک و اسناد نشان‌دهنده ایجاد بنا قبل از سال تصویب طرح جامع شهر باشد با ثبت و تصریح مراتب فوق در سند مالکیت انجام معامله بلامانع می‌باشد.

• برای اتصال برق، آب، گاز و خدمات شهری به یک ساختمان یا آپارتمان
• برای صدور پروانه فعالیت برای کسب‌وکارها و مشاغلی که در ساختمان مستقر می‌شوند.
• جهت انتقال قطعی سند ساختمان‌های جدید به نام مالک جدید
• برای صدور بیمه‌نامه برای ساختمان‌های جدید
• در مواردی که ساختمان در معرض خطر باشد، شهرداری می‌تواند پایان کار را الزامی کند.

مراحل گرفتن پایان کار ساختمان

تا اینجا گفتیم که منظور از گواهی پایان کار چیست و دریافت آن چه اهمیتی دارد. حالا فرض کنید ساختمانی را در ملک خود ساخته‌اید و به مرحله گرفتن این گواهی رسیده‌اید.

به طور کلی مراحل گرفتن پایان کار را می‌توان در سه مرحله تشکیل پرونده، تعیین تخلف و صدور گواهی دسته‌بندی کرد. اما در ادامه گام به گام مراحل دریافت آن را توضیح دادیم:

1. تشکیل پرونده : در ابتدا باید فرم درخواست پایان کار تهیه و توسط ناظر تکمیل شود. همچنین اگر ساخت و ساز شما برای نوسازی بوده است، باید عوارض نوسازی را پرداخت کنید و رسید آن را نیز ضمیمه پرونده کنید.
2. تحویل سند مالکیت رسمی و ارسال درخواست پایان کار: در این مرحله با تحویل سند مالکیت رسمی و ارسال درخواست به شهردار برای اخذ دستور، با ثبت شماره و تاریخ در دبیرخانه، زمان بازدید کارشناس فنی از ساختمان تعیین می‌شود.
3. بازدید کارشناس: در این مرحله کارشناس شهرداری در محل حاضر شده و پس از بازدید از وضع موجود، گزارشی را تنظیم می‌کند.
4. تحویل فرم: در این مرحله فرم تکمیل‌ شده گزارش عملیات اجرای ساختمان از سوی مهندس ناظر تحویل می‌شود.
5. بررسی گزارش مامور فنی: گزارشی که مامور فنی شهرداری درباره ساختمان مورد نظر داده بود توسط مسئول فنی و شهرسازی مورد بررسی و محاسبه قرار می‌گیرد.
6. کنترل زیر بنا توسط محاسب: محاسب با توجه به گزارش مامور فنی و همینطور پروانه ساختمان، متراژ را از نظر زیاد یا کم شدن بررسی و کنترل می‌کند.
7.  ارجاع به کمیسیون ماده 100 در صورت وجود تخلف : در صورتی که ساختمان تخلفاتی مانند اضافه بنای مازاد بر پروانه ساختمان داشته باشد به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع می شود و پس از تعیین شدن جریمه یا صدور رای خلاف و تخریب، مراحل کار ادامه پیدا می کند.
8. پرداخت عوارض: در این مرحله عوارض نوسازی باید به واحد درآمد شهرداری منطقه پرداخت گردد.
9. تهیه پیش نویس : واحد تشکیل پرونده شهرداری پیش نویس پایان کار را تهیه می‌کند.
10. تکمیل برگ گواهی پایان کار: این برگه باید در بخش پروانه ساختمان شهرداری تکمیل گردد.
11. امضای نهایی : در انتها توسط معاون شهرسازی یا شهردار (معاون مالی یا اداری) امضای نهایی پایان کار زده می‌شود.
12. ممهور شدن جواز به مهر، شماره و تاریخ شهرداری توسط دبیرخانه

پس از گذراندن این 12 مرحله، گواهی برای ساختمان مورد نظر صادر می‌گردد.

مدارک لازم برای اخذ گواهی پایان کار ساختمان

در بخش قبل گفتیم که برای گرفتن گواهی پایان کار باید چه مراحلی را طی کنید. یکی از مراحل مهمی که باید به آن توجه کنید جمع آوری مدارکی است که باید ارائه شود تا درخواست گواهی توسط سازنده ثبت گردد. این مدارک هویت سازنده، مالک و صحت اجرای ساختمان با نظارت مهندسان مورد تائید را تایید می‌کند. مدارک لازم عبارتند از:

• فرم درخواست پایان کار
• فرم شروع، پیشرفت و پایان عملیات ساخت و ساز که مهندس ناظر باید تایید کرده باشد.
• اصل و کپی سند مالکیت
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک، سازنده یا نماینده قانونی (همراه داشتن کپی برابر اصل مدارک وکالت برای وکیل الزامی است.)
• اگر مالک اصلی فوت کرده باشد، ارائه مدارک مربوط به انحصار ورثه و کپی مدارک شناسایی ورثه الزامی است.
• ارائه اصل پروانه ساخت ساختمان
• اصل و کپی فیش عوارض ساختمان و عوارض نوسازی سالیانه
• گواهی عدم خلافی ساختمان و در صورت وجود خلافی، باید رسید پرداخت جریمه ارائه گردد.
• رسید پرداخت حق الزحمه بازدید کارشناس
• در صورتی که ساختمان قدیمی باشد و گواهی پایان کار قدیمی نداشته باشد، ارائه اصل و کپی فیش آب، برق، گاز و تلفن ضروری است.
• ارائه برگه اتمام عملیات ساختمانی و کلیه گزارشات مرحله‌ای
• در صورت نوساز بودن ساختمان، ارائه تاییدیه استاندارد برای نصب آسانسور
• ارائه نقشه معماری دارای مهر شهرداری منطقه به همراه CD

خدمات فنی و مهندسی آکادمی عمران

مشاهده خدمات

هزینه گرفتن پایان کار ساختمان

یکی از مسائلی که باعث ترس سازندگان از اقدام برای دریافت گواهی پایان کار می‌شود هزینه‌هایی است که در مراحل مختلف اخذ این گواهی باید پرداخت گردد. به طور کلی هزینه اخذ پایان کار مبلغ ثابتی نبوده و به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:

1. کاربری ملک که می‌تواند مسکونی، تجاری و غیره باشد.
2. موقعیت ملک
3. متراژ زمین
4. نوساز یا قدیمی بودن ملک

هزینه دریافت پایان کار به برخی فعالیت‌های دیگر نیز ارتباط دارد مانند هزینه دریافت گواهی عدم خلافی و در صورت وجود جریمه، رسید پرداخت آن، هزینه پرداخت حق الزحمه به کارشناس شهرداری که از ساختمان بازدید می‌کند، هزینه عوارض ساختمان شامل مواردی مانند نوسازی، در صورتی که سازنده اقدام به نوسازی ساختمان کرده باشد.

پایان کار ساختمان قدیمی

تا اینجا گفتیم که گواهی پایان کار، تائیدی است که سازنده و مالک باید از شهرداری دریافت کنند و به معنای هماهنگی ساخت ساختمان با اصول و ضوابط شهرسازی است. از آنجایی که بافت شهری در دهه‌های اخیر دچار تغییرات زیادی نسبت به گذشته شده است، ساختمان‌های قدیمی که سال ساخت آن‌ها به 30 یا 40 سال گذشته برمی‌گردد باید پایان کار جدید دریافت کنند. چند حالت در مورد املاک قدیمی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

فرض کنید مالک خانه‌ای قدیمی هستید. 3 حالت زیر ممکن است پیش بیاید:

• حالت اول:

در این حالت ساختمان قدیمی شما دارای گواهی پایان کار قدیمی است و برای دریافت گواهی جدید باید به شهرداری مراجعه کرده تا با ارائه نمونه گواهی قدیمی و مدارک خود، گواهی جدید برای ملکتان صادر شود.

• حالت دوم:

در حالت دیگر، شما گواهی پایان کار قدیمی ملک خود را دارید اما تغییراتی را در ملک خود و بدون هماهنگی با شهرداری ایجاد کرده‌اید. مثلا بدون درخواست اضافه اشکوب و تایید آن توسط شهرداری، یک طبقه به ساختمان خود اضافه کرده‌اید. در این حالت شما با درخواست پایان کار جدید و ارائه گواهی قدیمی به شهرداری مراجعه کرده و پرونده شما به کمیسیون ماده 100 فرستاده می‌شود. روند کار در کمیسیون ماده 100 ممکن است با جریمه مالک یا حتی دستور تخریب تغییرات ادامه پیدا کند. در صورت جریمه شدن، با پرداخت آن پایان کار جدید برایتان صادر می‌شود و اگر هم رای تخریب داده شده باشد، تنها در صورتی می‌توانید این گواهی را بگیرید که تخریب را انجام دهید.

• حالت سوم :

در این حالت ملک قدیمی شما هیچ سند و پایان کاری ندارد. در واقع ملک شما بدون مجوز بوده و باید با مراجعه به شهرداری و استفاده از تجربه افراد آگاه در این زمینه اقدام به دریافت این گواهی کنید.

استعلام گواهی پایان کار

فرض کنید اقدام به درخواست گواهی پایان کار کرده‌اید اما بعد از گذشت چند هفته گواهی برایتان صادر نشده است. برای استعلام گواهی پایان کار و اطلاع از وضعیت پرونده ملک خود می‌توانید به سایت tehran.ir مراجعه کنید. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید باید روی گزینه استعلام پروانه و گواهی ساختمان کلیک کنید.

در این صفحه می‌توانید با وارد کردن اطلاعات خواسته شده از وضعیت گواهی پایان کار خود استعلام بگیرید.

جمع بندی

گواهی پایان کار سندی است که مشخص می‌کند شهرداری اجرای ساختمان را با توجه به ضوابط و اصول شهرسازی قبول دارد. این گواهی از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که ساختمانی که پایان کار ندارد نمی‌تواند سند رسمی داشته باشد. با توجه به اهمیت موضوع پایان کار و اخذ گواهی آن، در این مقاله همه آنچه که باید درباره گواهی پایان کار ساختمان بدانید را شرح دادیم.

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره گواهی پایان کار ساختمان کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری