پاکت مناقصه چیست + محتویات انواع پاکت های مناقصه

یکی از شرایط اصلی شرکت در مناقصه ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز در قالب پاکت های مناقصه است. اما پاکت مناقصه چیست و شامل چه مدارکی می‌شود؟ به‌طور کلی پاکت‌های مناقصه اطلاعات و مدارکی را در بر می‌گیرند که میزان توانمندی و صلاحیت پیمانکاران را برای رقابت در پروژه‌ها نشان می‌دهد. ما در این مقاله به بررسی انواع پاکت مناقصه و محتویات هر یک از پاکت‌ها پرداخته‌ایم؛ پس تا انتها همراه آکادمی عمران باشید.

قبل از مطالعه ادامه مقاله توصیه می‌کنیم فیلم زیر را مشاهده کنید. این فیلم تنها بخشی از آموزش دفتر فنی است که علاوه بر مباحث جامع دفتر فنی در گام پنجم به آموزش پیروزی در مناقصات پیمانکاری نیز پرداخته‌ایم.

پاکت مناقصه چیست؟

پاکت مناقصه به مجموعه‌ای از مستندات و مدارکی اطلاق می‌شود که توسط پیمانکاران یا تامین‌کنندگان در پاسخ به یک فراخوان مناقصه تهیه می‌شود. این مستندات شامل اطلاعاتی است که نشان دهنده توانایی رقابتی پیمانکاران و پیشنهادات آن‌ها برای اجرای یک پروژه، ارائه خدمات یا تامین کالاها است. معمولاً پاکت های مناقصه شامل سه نوع الف، ب و ج هستند که هر یک حاوی اسناد متفاوتی‌اند. در ادامه انواع پاکت مناقصه و محتویات هر یک را با جزئیات کامل بررسی خواهیم کرد.

پاکت الف مناقصه

محتویات پاکت الف شامل تضامین شرکت در مناقصه است که توسط مناقصه‌گر یا پیمانکار ارائه می‌شود. بر اساس آیین‌نامه تضمین معاملات دولتی، در پاکت الف باید تضمین شرکت در فرآیند ارجاع کار قرار گیرد. مبلغ این تضمین به‌صورت درصدی از برآورد هزینه خرید یا کار پیمانکاری محاسبه می‌شود که جزئیات آن به شرح زیر است.

مبلغ تضمین شرکت در فرآیند ارجاع کار

مبلغ تضامین برای شرکت در مناقصه با توجه به نوع خدمات به دو دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

1- خرید کالا و ماشین آلات

مبلغ تضمین شرکت در فرآیند ارجاع کار برای خرید کالا و ماشین آلات آماده و سفارشی عبارت‌اند از:

• اگر مبلغ برآورد تا 20 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 5 درصد آن محاسبه می‌شود.
• برای مبلغ برآورد مازاد بر 20 تا 200 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 2 درصد آن محاسبه می‌شود.
• برای مبلغ برآورد مازاد بر 200 بابر سقف معاملات متوسط باشد، 1 درصد آن محاسبه می‌شود.

بیش از ۳۰ ساعت آموزش حرفه‌ای ولی رایگان دفترفنی و ساختمان سازی

دریافت

2- خدمات پیمانکاری

مبلغ تضمین شرکت در فرآیند ارجاع کار پیمانکاری که در این پاکت مناقصه قرار دارد، به شرح زیر است:

• برای برآورد هزینه اجرای کار تا 20 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 5 درصد آن را برای تضمین در نظر گرفته می‌شود.
• برای برآورد هزینه اجرای کار مازاد بر 20 تا 200 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 2 آن را برای تضمین در نظر گرفته می‌شود.
• برای برآورد هزینه اجرای کار مازاد بر 200 تا 2000 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 1 درصد آن را برای تضمین در نظر گرفته خواهد شد.
• برای برآورد هزینه اجرای کار مازاد بر 2000 برابر سقف معاملات متوسط باشد، 0.5 درصد آن را برای تضمین در نظر گرفته می‌شود.

برای دانلود آیین‌نامه تضمین معاملات دولتی می‌توانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.

تضمین‌های معتبر در پاکت الف مناقصه

به‌طور کلی، انواع تضامین معتبر برای شرکت در فرایند ارجاع کار که در پاکت الف مناقصه قرار می‌گیرد، به صورت یک یا ترکیبی از تضمین‌های زیر است:

• تضمین معتبر شرکت در فرآیند ارجاع کار خرید کالا و ماشین‌آلات آماده و سفارشی
• ضمانت نامه بانکی و یا ضمانت نامه‌های صادره از سوی موسسات اعتباری غیر بانکی که دارای مجوز فعالیت از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند.
• اصل فیش واریز وجه نقد به حساب سپرده بانکی مجاز
• ضمانت‌نامه صادره توسط موسسات بیمه‌گر دارای مجوز لازم برای فعالیت و صدور ضمانت‌نامه از سوی بیمه مرکزی ایران
• اوراق مشارکت بی‌نام تضمین شده بانک‌ها و دولت با قابلیت بازخرید قبل از سر رسید (موضوع قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت)
• وثیقه ملکی معادل هشتاد و پنج درصد ارزش کارشناس رسمی آن
• ضمانت نامه‌های صادره توسط صندوق‌های ضمانت دولتی که به موجب قانون تاسیس شده یا می‌شوند و طبق اساس نامه فعالیت می‌کنند.

پاکت ب مناقصه

محتویات پاکت ب مناقصه شامل مدارک و مستنداتی است که صلاحیت، توانمندی و شرایط فنی و حقوقی مناقصه‌گر را اثبات می‌کند. این مدارک باید دارای مهر و امضای صاحبان مجاز اعضای شرکت باشند، در غیر این صورت اعتبار قانونی ندارد.

به‌طور کلی، مدارک و محتویات پاکت ب مناقصه عبارت‌اند از:

1- مدارک هویتی و ثبتی شرکت شامل:

• آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (روزنامه رسمی)
• تصویر اساسنامه شرکت
• تصویر شناسنامه و کارت ملی دارندگان امضای مجاز
• کارت شناسایی ملی شرکت با شناسه ملی

2- مدارک حقوقی و مالی شامل:

• صورت‌های مالی حسابرسی‌شده
• مستند کد اقتصادی و گواهی ثبت‌نام مودیان
• فرم‌های خوداظهاری ظرفیت کاری و کارهای در دست اجرا
• تعهدنامه‌های عدم شمول، اجرا، پذیرش و مبارزه با پولشویی

3- مدارک فنی و اجرایی شامل:

• مشخصات فنی پروژه (نقشه‌های کلی، تفصیلی و اجرایی)
• دفترچه فهرست بها و برآورد اولیه
• شرایط عمومی و خصوصی پیمان
• فرم‌های ارزیابی کیفی و مستندات مرتبط

4- سوابق و ظرفیت کاری شامل:

• گواهی صلاحیت و رتبه‌بندی از مراجع ذی‌صلاح
• سوابق کاری مرتبط (تصاویر قراردادها، صورت‌جلسات تحویل، مفاصا‌حساب و …)
• توان نیروی انسانی (مدارک تحصیلی و سوابق کاری)
• تجهیزات و ماشین‌آلات شرکت (کپی اسناد و فاکتورها)

5- اسناد مرتبط با مناقصه شامل:

• دعوت‌نامه شرکت در مناقصه
• دفترچه اسناد مناقصه (شرایط عمومی و خصوصی) مهر و امضا شده
• فرم پیشنهاد قیمت
• الحاقیه‌های مناقصه‌گزار

این مدارک برای ارزیابی کیفی مناقصه‌گران و احراز شرایط قانونی و اجرایی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پاکت ج مناقصه

پاکت ج تمام اطلاعات لازم برای ارزیابی پیشنهاد قیمت و جزئیات مرتبط با هزینه‌ها را در بر می‌گیرد که باید به طور کامل و با دقت تهیه شود. برگ پیشنهاد قیمت به صورت ریالی (به حروف و عدد) و بدون هیچگونه قید و شرط، توسط اعضای صاحبان امضاء تعهد‌آور از جانب شرکت مهر و امضاء گردیده و در این پاکت قرار می‌گیرد.

دقت داشته باشید، در صورتی که اوراق و جدول‌های آنالیز بها ارائه نشود، پیشنهاد شرکت بررسی نخواهد شد. فرم یا جدول آنالیز بها شامل آنالیز هزینه‌ها در پنج بخش مختلف زیر است:

• ماشین آلات و ابزار
• حمل مصالح
• نیروی انسانی
• مواد و مصالح
• هزینه‌های بالاسری

جدول آنالیز بها در پاکت ج مناقصه

طبق بخشنامه دستورالعمل نحوه ارائه تجزیه بها همراه با پیشنهاد قیمت توسط پیمانکاران که در سال 96 منتشر شد، جداول پیشنهاد قیمت، به شرح زیر است:

• جدول شماره ۱: ردیف‌های مورد استفاده در فهرست‌های مورد عمل برای برآورد هزینه اجرای کار، به ترتیب نزولی بهای کل ردیف‌ها با احتساب ضرایب فهرست بها، به جز ضریب بالاسری و هزینه تجهیز کارگاه.
• جدول شماره 2: ردیف‌هایی که در مجموع حداقل 80 درصد مبلغ برآورد هزینه کل کار را داشته باشند و از بین ردیف‌هایی که به ترتیب دارای بالاترین بهای کل در جدول شماره 1 هستند، انتخاب می‌شوند.
• جدول شماره 3: مقایسه مبلغ پیشنهادی و اطلاعات متناظر مربوط به پیشنهاد با مبلغ برآورد مربوط به هر فصل، به ترتیب توسط پیمانکار و مهندس مشاور، به تفکیک در جدول 3 درج می‌شود.
• جدول شماره 4: مقایسه مبلغ پیشنهادی پیمانکار با مبلغ برآورد بر حسب هر رشته و کل کار با توجه به اطلاعات درج شده در جدول شماره 3
• جدول شماره 5 (تجزیه بهای اقلام کار): باید با توجه به شرایط و ویژگی‌های پروژه و منطقه، روش بهینه برای انجام کارها را انتخاب و تجزیه بهای متناسب با آن را در جدول شماره 5 ذکر کرد.
• جدول شماره 6 (تجزیه بهای هزینه بالاسری): در صورتی که پیمانکار تمایل به تخفیف دادن در ضریب بالاسری را داشته باشد، باید آنالیز خود برای هزینه‌های بالاسری را طبق جدول شماره ۶ تکمیل کند.

جهت دریافت بخشنامه دستورالعمل نحوه ارائه تجزیه بها سال 96 بر روی لینک زیر کلیک کنید.

دقت داشته باشید که حداکثر میزان قابل قبول کاهش یا تخفیف، 10 درصد ضریب بالاسری است.

توصیه می‌کنم برای درک بهتر جدول‌های آنالیز بها فیلم زیر را مشاهده کنید. این فیلم بخشی از آموزش شرکت در مناقصات است که در آن به جزئیات و روند شرکت در مناقصه‌های پیمانکاری پرداخته‌ایم.

علاوه بر جدول‌های آنالیز بها، طبق بخشنامه دستورالعمل نحوه ارائه پیشنهاد قیمت از سوی پیمانکاران به تفکیک فصل‌های فهرست بها منتشره در سال 87، جداول الف، ب و پ به شرح زیر است:

• جدول الف (مبلغ و ضرایب پیشنهادی جزء برای هر فصل)
• جدول ب (مبلغ و ضرایب پیشنهادی جزء برای تجهیز و برچیدن کارگاه)
• جدول پ (مبلغ پیشنهادی برای هر رشته، تجهیز و برچیدن کارگاه و ضریب پیشنهادی کل)

شما می‌توانید جهت دریافت بخشنامه دستورالعمل نحوه ارائه پیشنهاد قیمت از سوی پیمانکاران بر روی لینک زیر کلیک کنید.

پاکات مناقصه چیست؟

پاکات مناقصه که با نام پاکت اصلی مناقصه نیز شناخته می‌شود، در واقع به مجموعه اسناد و مدارک موجود در سه پاکت الف، ب و ج مناقصه گفته می‌شود که پیمانکاران برای شرکت در یک مناقصه تهیه و ارائه می‌کنند.

برای شرکت در مناقصه، پیمانکار موظف است که برچسب‌های مربوط به هر یک از این پاکات را تکمیل و بر روی آن‌ها بچسباند. تمام این پاکات در یک پاکت اصلی قرار می‌گیرند و به نمایندگان مجاز تحویل داده می‌شوند. سپس در تاریخ و زمان مشخصی، این پاکت اصلی بازگشایی شده و پیشنهادات بررسی می‌شوند.

بازگشایی پاکت مناقصه

دستگاه مناقصه‌گزار باید از مناقصه‌گران یا نمایندگان آن‌ها برای حضور در جلسه افتتاح پیشنهادهای مالی دعوت به عمل آورد. بر اساس ماده ۱۸ قانون برگزاری مناقصات، مراحل بازگشایی پیشنهادهای مناقصه گران در جلسه بازگشایی پاکات مناقصه به ترتیب زیر خواهد بود:

• تهیه فهرست اسامی دریافت کنندگان اسناد (پیشنهاد دهندگان)، حاضران و شرکت کنندگان در جلسه
• باز کردن پاکت تضمین (پاکت الف) و کنترل آن
• باز کردن پاکت فنی بازرگانی
• باز کردن پیشنهاد قیمت و کنترل از نظر کامل بودن مدارک و امضای آن‌ها و کنار گذاشتن پیشنهادهای غیرقابل قبول (مناقصات یک مرحله‌ای)
• تحویل پاکت‌های فنی بازرگانی به کمیته فنی بازرگانی (مناقصات دو مرحله‌ای)
• تهیه و تنظیم و امضای صورتجلسه گشایش پیشنهادها توسط کمیسیون مناقصه
• تحویل پاکت‌های قیمت و پاکت تضمین پیشنهادهای رد شده به مناقصه‌گزار برای استرداد به ذی نفع

مطابق با بند ج ماده 18 قانون برگزاری مناقصات، در صورت برگزاری مناقصه دو مرحله‌ای، زمان و مکان تشکیل جلسه گشایش پیشنهادهای قیمت، در جلسه گشایش پاکت‌ها اعلام خواهد شد. این مدت فقط برای یک بار تا سقف مدت اعتبار پیشنهادها قابل تمدید است. در این صورت پاکت‌های قیمت در یک لفاف لاک و مهر شده توسط دستگاه مناقصه‌گزار صیانت می‌شود.

لازم به ذکر است که در مناقصات یک مرحله‌ای، پیشنهادهای قیمت بی درنگ گشوده و بر اساس ماده 20 این قانون، برنده مناقصه تعیین می‌شود.

دقت داشته باشید که تنها در صورتی پاکت پیشنهاد قیمت گشوده می‌شود که پاکت‌ تضمین (پاکت الف) و پاکت فنی بازرگانی (پاکت ب) تایید شده و حداقل امتیاز را کسب کرده باشند.

شرایط و ضوابط بازگشایی پاکت مناقصه

مطابق با مفاد قانون برگزاری مناقصات باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:

• پاکت پیشنهاد قیمت مناقصه‌گرانی که در ارزیابی‌های فنی بازرگانی پذیرفته نشده اند، باید ناگشوده بازگردانده شود.
• هرگونه ارزیابی فنی بازرگانی، تنها پیش از گشودن پیشنهادهای قیمت مجاز است پس بعد از باز کردن پاکت ج نمی‌توان از اسناد موجود در پاکت ب ایراد گرفت.
• پس از گشودن پیشنهادهای قیمت، تضمین برنده اول و دوم، نزد مناقصه‌گزار نگهداری و تضمین سایر مناقصه‌گران بازگردانده می‌شود.
• قرارداد با برنده اول در مهلت پیش بینی شده در اسناد، منعقد خواهد شد. در صورتی که برنده اول از انعقاد قرارداد امتناع کرده یا ضمانت انجام تعهدات را ارائه نکند، تضمین مناقصه وی ضبط و با برنده دوم قرارداد بسته می‌شود. در شرایطی که نفر دوم هم حاضر به عقد قرارداد نباشد، تضمین وی نیز ضبط و مناقصه جدیدی برگزار خواهد شد.

توجه داشته باشید که اگر مناقصات به صورت بین المللی برگزار شود، اولویت با مناقصه‌گران داخلی است.

صورتجلسه بازگشایی پاکت مناقصه

صورتجلسه یک سند رسمی است که تمامی جزئیات مربوط به بازگشایی پاکت مناقصه را شامل می‌شود. موارد اصلی که باید در این صورتجلسه ذکر شوند، عبارت‌اند از:

• موضوع مناقصه
• واحد متقاضی و درخواست کننده مناقصه
• مشخصات دعوتنامه شامل شماره و تاریخ نامه‌
• روش مناقصه و مرجع تعیین کننده آن
• مکان تشکیل جلسه بازگشایی
• مبلغ تضمین شرکت در مناقصه
• مبنای تعیین مبلغ برآوردی
• نحوه عملکرد خریداران
• تصمیمات کمیسیون مناقصه
• نمایندگان شرکت‌های پیشنهاد دهنده

نحوه بارگذاری پاکت مناقصات

ارسال پاکات مناقصه و مزایده معمولا از طریق غیر حضوری (سایت ستاد ایران) انجام می‌شود، البته گاهی ارسال پاکت های مناقصه هم به صورت حضوری و هم غیر حضوری صورت می گیرد. در هر حال مراحل و نحوه بارگذاری پاکات مناقصه و مزایده در ستاد ایران به شرح زیر است:

1- ابتدا باید در سامانه ستاد ایران ثبت‌نام کرده و وارد حساب کاربری خود شوید. پس از ورود، آگهی‌های مناقصه و مزایده را مشاهده و گزینه “شروع” را انتخاب کنید.

2- از طریق بخش “فراخوان‌ها” مناقصه مورد نظر را با جستجوی موضوع یا شماره فراخوان پیدا کنید. پس از یافتن مناقصه، گزینه “اضافه به فراخوان‌های من” را کلیک کنید.

3- پس از انتقال فراخوان به بخش “فراخوان‌های من” مراجعه کرده، اسناد را دانلود و پرینت گرفته و پس از مطالعه دقیق، فیلدهای مورد نیاز را تکمیل و مدارک لازم را آماده کنید.

4- طبق دفترچه مناقصه، پاکت‌های الف، ب و ج را آماده کنید. سپس مدارک را اسکن کرده و به فرمت PDF تبدیل کنید.

5- وارد بخش “فراخوان‌های من” شوید و روی گزینه “شرکت در مناقصه” کلیک کنید.

6- برای هر پاکت مراحل زیر را انجام دهید:

برای پاکت مناقصه الف (اطلاعات تضمین):

• مبلغ تضمین را وارد کنید.
• سطر جدید اضافه کرده و ثبت نمایید.
• فایل PDF آماده را بارگذاری و گزینه ثبت را بزنید.

برای پاکت مناقصه ب و ج:

• فایل‌های مربوطه را آپلود کرده و اطلاعات لازم را وارد کنید.

7- پیش از بارگذاری، باید برنامه‌های مورد نیاز شامل مهر و موم، توکن خریداری شده و برنامه جاوا روی سیستم نصب شود. امضای الکترونیکی (توکن) خود را به سیستم متصل کرده و از طریق برنامه جاوا رمزگذاری کنید.

8- پس از امضای الکترونیکی و مهر و موم تمامی پاکت‌ها، روی گزینه “بارگذاری” کلیک کرده و در نهایت همه پاکت‌ها را تأیید و ارسال نمایید.

جمع‌بندی

پاکت‌های مناقصه به عنوان یکی از مراحل کلیدی در فرآیند مناقصات، نقش مهمی در انتخاب پیمانکاران و تامین‌کنندگان ایفا می‌کنند. از تضامین مالی گرفته تا مدارک فنی و پیشنهاد قیمت، هر پاکت مناقصه حاوی اطلاعاتی است که می‌تواند در تعیین برنده مناقصه نقش اساسی ایفا کند. توجه به جزئیات و دقت در آماده‌سازی مدارک، به پیمانکاران کمک می‌کند تا شانس بیشتری برای پیروزی در رقابت‌های مناقصه‌ای داشته باشند.

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره پاکت های مناقصه کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری