همه چیز درباره تراکم ساختمانی مجاز و فرمول محاسبه آن در یک مقاله کامل به همراه فیلم

اگر گذرتان به محله‌های اطراف بازار تهران افتاده باشد، حتما فشردگی ساختمان‌ها و کم عرض بودن کوچه‌ها توجهتان را جلب کرده است. همینطور اگر سری به شهرک غرب تهران زده باشید متوجه دنج بودن خیابان‌ها و خلوت بودن آن‌ها نسبت به محلات اطراف بازار شده‌اید. مفهوم تراکم ساختمانی یکی از موضوعات مهمی است که تاثیر زیادی بر ساختمان‌سازی خواهد داشت. تراکم ساختمانی مجاز هزینه‌ای که برای دریافت جواز باید به شهرداری بدهید را مشخص می‌کند.

محاسبه درصد تراکم ساختمانی چطور انجام می‌شود؟ آیا فرمولی برای محاسبه این درصد وجود دارد؟ عقب نشینی ساختمان تاثیری بر تراکم مجاز دارد؟ تراکم مازاد چیست و چه زمانی ممکن است ساختمان توسط کمیسیون ماده 100 جریمه شود؟ در این مقاله تمام مسائلی که باید در مورد تراکم ساختمانی مجاز بدانید را مطرح کردیم. همچنین به نکات و تبصره‌های مهم تراکم ساختمان پرداخیتم. با ما در آکادمی عمران همراه باشید.

تراکم چیست؟

تراکم در لغت به معنای فشردگی است و هدف از مشخص شدن تراکم ساختمانی، بررسی فشردگی جمعیت در یک مساحت مشخص از زمین است. برای مثال اگر سری به مناطق سمت بازار تهران زده باشید متوجه کم عرض بودن کوچه‌ها و نزدیک بودن ساختمان‌ها به یکدیگر می‌شوید. در این مناطق تراکم به وضوح بالا است. اما اگر به خیابان‌های شهرک غرب تهران توجه کنید، در این منطقه کوچه‌ها عریض بوده و ساختمان‌ها با فاصله معقولی از یکدیگر قرار گرفته‌اند. به طور کلی در این منطقه فضای باز وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت تراکم این ناحیه کم است.

تراکم بالا باعث شلوغ شدن محله، بیشتر شدن ترافیک و ایجاد سر و صدای بیشتر خواهد شد. همینطور تراکم پایین باعث خلوت شدن محیط و اصطلاحا دنج‌تر بودن محله خواهد شد. چیزی که الان بررسی کردیم تراکم جمعیتی نامیده می‌شود.

به طور کلی تراکم را می‌توان از دو نظر بررسی کرد:

1) تراکم جمعیتی : منظور از تراکم جمعیتی این است که چه تعداد افراد در یک واحد سطح زندگی می‌کنند. واحد تراکم جمعیتی، نفر در هکتار است. این نوع تراکم بیشتر در انجام مطالعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

2) تراکم ساختمانی : منظور از تراکم ساختمانی این است که چه تعداد ساختمان در واحد سطح وجود دارد. تراکم ساختمانی به صورت درصد بیان می‌شود. در این مقاله به بررسی نکات مربوط محاسبه تراکم ساختمان می‌پردازیم.

پیش از مطالعه ادامه مقاله، فیلم زیر را مشاهده کنید تا بهتر با مفهوم تراکم ساختمانی آشنا شوید.

تراکم ساختمانی مجاز

تراکم ساختمانی مجاز، حداکثر حجم ساخت و ساز، براساس جداول چهارگانه ضوابط استفاده از اراضی و ساخت و ساز در هریک از چهار پهنه از شهر تهران است که متناسب با عملکرد، مساحت قطعه و عرض معبر همجوار مشخص شده است.

منظور از جداول چهارگانه، جداول مربوط به هر یک از پهنه‌های مشخص شده در طرح تفصیلی است که عبارتند از: پهنه‌ مسکونی (R)،‌ تجاری (S)،‌ مختلط (M) و ‌حفاظت‌ (G).

در ادامه نحوه محاسبه درصد تراکم ساختمانی مجاز را به زبان ساده و با مثال بررسی می‌کنیم.

محاسبه درصد تراکم ساختمانی مجاز

به جدول زیر توجه کنید. این جدول برای پهنه R یعنی پهنه مسکونی در طرح تفصیلی قرار داده شده است. برای مثال در زیر پهنه R121 اجازه ساخت ساختمانی با 4 طبقه، حداکثر تراکم ساختمانی 240 درصد، حداکثر سطح اشغال 60 درصد را دارید و حداقل اندازه قطعات 200 مترمربع و حداقل عرض معبر 8 متر است. در واقع برای ساخت ساختمانی در این زیرپهنه باید تمامی این موارد رعایت شود. یعنی اگر در این زیرپهنه عرض معبر از 8 متر کمتر بود مثلا 6 متر، دیگر نمی‌توان ساختمان 4 طبقه ساخت و باید تا 3 طبقه ساخته شود. یا اگر اندازه زمین کمتر از 200 مترمربع باشد نیز مجوز ساخت فقط تا 3 طبقه داده می‌شود. حالا اگر هم قطعه زمین کمتر از 200 متر باشد هم عرض معبر کمتر از 8 متر به جای 4 طبقه، مجوز ساخت فقط برای 2 طبقه داده می‌شود.

برای درک بهتر مفهوم تراکم ساختمانی لازم است به چگونگی محاسبه سطح اشغال نیز توجه کنید. در ادامه تعریف مختصری از سطح اشغال را بررسی می‌کنیم.

سطح اشغال

سطح اشغال شامل مجموع زیربنای مفید و غیرمفید (مشاعات) در هر طبقه است. توجه داشته باشید که منظور از سطح اشغال قسمت‌هایی از ساختمان است که سقف دارند.

فرض کنید زمینی به مساحت 1000 مترمربع داریم و سطح اشغال با توجه به جداول مربوطه 60 درصد است. یعنی سازنده اجازه ساخت 600 متر مربع (حاصل ضرب مساحت زمین در سطح اشغال) را دارد. حالا اگر ساختمان در 4 طبقه ساخته شود و برای هر طبقه سطح اشغال 60 درصد باشد، مجموعا 240 درصد (4 ضرب در 60) تراکم ساختمانی مجاز خواهد داشت. در جدول پهنه‌بندی این عدد در قسمت حداکثر تراکم ساختمانی نوشته شده است.

در واقع تراکم ساختمانی مجاز از ضرب دو عدد یعنی تعداد طبقات مجاز در سطح اشغال مجاز به دست می‌آید. به تصویر زیر نگاه کنید. همانطور که مشاهده می‌کنید در سطر اول، سطح اشغال 25 درصد مشخص شده است. پس اگر ساختمان یک طبقه باشد تراکم مجاز ساختمانی 25 درصد، اگر دو طبقه باشد 50 درصد، اگر چهار طبقه باشد 100 درصد و اگر 8 طبقه باشد 200 درصد خواهد بود.

ملاک تراکم ساختمانی مجاز

فرض کنید زمینی دارید و می‌خواهید تراکم ساختمانی مجاز آن را محاسبه کنید. ملاک تراکم یک زمین، مساحت ذکر شده در سند شش دانگ آن است. یعنی باید ابتدا به سند شش دانگ زمین مراجعه کنید تا متراژ زمین مشخص شود. برای مثال اگر در سند شش دانگ زمین متراژ 1000 متر مربع مشخص شده است و سطح اشغال در پهنه‌ای که زمین در آن قرار دارد 60 درصد است، در 600 متر مربع از زمین اجازه ساخت خواهید داشت.

این 600 مترمربع شامل تمام مساحت مفید و غیر مفید ساختمان است. البته در مقاله محاسبه متراژ ساختمان به طور کامل در مورد مساحت مفید و غیر مفید ساختمان توضیح دادیم. برای مطالعه این مقاله روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

در مورد ملاک تراکم ساختمانی مجاز دو نکته وجود دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم:

1. اگر ملک به صورت چند آپارتمان مستقل با اسناد شش دانگ مجزا ساخته شده باشد، باید پس از پایان کار به اداره ثبت معرفی شود. کارشناس اداره ثبت به محل ساختمان آمده و متراژ عرصه و اعیان مشخص می‌گردد. همچنین متراژ هر واحد محاسبه شده و مساحت زمین طبق کروکی و صورت مجلس تفکیکی مشخص خواهد شد. پس برای ملک‌هایی که چند سند شش دانگ مجزا دارند همه سندها باید با هم تطبیق داشته و ملاک تراکم ساختمانی مجاز، عرصه نوشته شده در سند است.
2.  فرض کنید قرار است در زمینی با متراژ 1000 متر مربع ساختمانی بسازید. برای گرفتن دستور نقشه باید به دفتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و درخواست دهید تا کارشناس مربوطه به محل زمین بیاید. اگر ابعاد وضع موجود زمین با سند مطابقت نداشته باشد، اصلاح این امر باید توسط اداره ثبت انجام شود که این کار پر هزینه و زمان‌بر خواهد بود. البته شرایط زمین نیز در انجام این کار موثر است. مثلا فرض کنید مساحت زمین موجود 10 مترمربع کمتر از سند باشد. در این حالت اگر قرار باشد ساختمانی 5 طبقه در زمین ساخته شود، یعنی از هر طبقه 10 مترمربع و در مجموع 50 مترمربع از مساحت کل کم می‌شود. با توجه به قیمت بالای هر مترمربع زمین، گاهی اوقات پیگیری برای تطبیق سند با وضع موجود توجیه خواهد داشت. اما در غیر این صورت ملاک تراکم، مساحت سند نبوده و مساحت زمین موجود خواهد بود.

محاسبه تراکم ساختمانی مجاز برای طبقات منفی

طبقات منفی معمولا برای تامین پارکینگ، انباری، سالن اجتماعات، سالن ورزشی و استخر ساخته می‌شوند. البته هرچه طبقات منفی بیشتر شود هزینه گودبرداری و گرفتن جواز بیشتر خواهد شد.

شاید برایتان سوال باشد که تراکم ساختمانی مجاز برای طبقات منفی نیز محاسبه می‌شود؟

پاسخ منفی است. برای مثال مجتمع مسکونی با یک طبقه همکف و پنج طبقه روی آن با سطح اشغال ۶۰ درصد و طبقه منفی یک با سطح اشغال 60 درصد و طبقه منفی دو با سطح اشغال ۸۰ درصد به عنوان پارکینگ استفاده می‌شوند.

تراکم ساختمانی مجاز این ساختمان برای مجموع پنج طبقه و همکف با ۶۰% سطح اشغال معادل ۳۶۰ درصد (6 ضرب در 60 درصد) خواهد بود.

به دستور نقشه زیر توجه کنید. همانطور که مشاهده می‌کنید تراکم ساختمانی برای طبقات زیر همکف محاسبه نشده و فقط تعداد 6 طبقه به اضافه همکف یعنی عدد 7 در سطح اشغال یعنی 60 درصد ضرب شده است. در نتیجه حداکثر تراکم ساختمانی مجاز برای این ساختمان 420 درصد نوشته شده است.

تراکم پایه مالی چیست؟

فرض کنید تراکم ساختمانی مجاز را محاسبه کرده‌اید. برای گرفتن جواز باید مبلغی را متناسب با این مقدار به شهرداری مربوطه بپردازید. اینجاست که مفهوم تراکم پایه مالی مطرح می‌شود.

تراکم پایه مالی بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، در کلیه پهنه‌های استفاده از اراضی محدوده شهر تهران، معادل ١٢٠ درصد وسعت ملک، طبق سند مالکیت است. یعنی اگر قرار است ساختمانی 4 طبقه با تراکم 240 درصد ساخته شود، 120 درصد آن تراکم پایه مالی است و هزینه مابقی آن یعنی 120 درصد باقی مانده باید به شهرداری پرداخت شود. در واقع ما به التفاوت تراکم پایه مالی با تراکم ساختمانی مجاز باید توسط سازنده به شهرداری مربوطه پرداخت گردد.

چهار تبصره در مورد تراکم پایه مالی وجود دارد که در ادامه عنوان می‌کنیم.

تبصره ۱ : به منظور ایجاد تعادل در توسعه شهر، تراکم پایه مالی در املاک واقع در کلیه پهنه‌های مسکونی R در جنوب محور انقلاب، معادل ١٨٠ درصد وسعت ملک، طبق سند مالکیت است.

تبصره ۲ : اخذ عوارض مابه التفاوت تراکم پایه مالی و تراکم ساختمانی مجاز، بر اساس مصوبات شورای اسلامی شهر تهران است.

تبصره ۳ : تراکم پایه مالی در کلیه فضاها و اماکن آموزش عالی، بهداشتی و درمانی، اجتماعی، فرهنگی، خدماتی و ورزشی در کلیه پهنه‌های استفاده از اراضی در محدوده شهر تهران براساس مصوبات شورای اسلامی شهر تهران است.

تبصره ۴ : تغییرات آتی پایه مالی تراکم، حسب مورد براساس مصوبه‌های شورای اسلامی شهر تهران، ملاک عمل است.

البته دقت کنید که عقب نشینی و اصلاحی نیز در این مسئله تاثیر گذار خواهد بود. در بعضی موارد به علت عقب نشینی، تراکم تشویقی به زمین داده می‌شود که در ادامه بررسی می‌کنیم.

اصلاحی یا عقب نشینی ساختمان

هر ساله شهرداری تصمیماتی مبنی بر عریض کردن خیابان‌ها و معابر مختلف شهر می‌گیرد. مثلا فرض کنید کوچه‌ای با عرض 6 متر وجود دارد. شهرداری تصمیم می‌گیرد که عرض معبر را به 10 متر افزایش دهد. به همین علت اگر ساختمانی قرار باشد در این کوچه ساخته شود باید 4 متر از طول زمین خود را عقب نشینی کند. شهرداری برای جبران این مسئله به مالک زمین تراکم تشویقی می‌دهد. همچنین اگر عقب نشینی طوری باشد که مقدار قابل توجهی از زمین کم شود، مثلا زمین 500 متری به خاطر عقب نشینی 180 متر شود، شهرداری می‌تواند مجوز ساخت تا 100 درصد سطح اشغال به مالک بدهد.

اگر میزان عقب نشینی زمین در حدی باشد که شهرداری به شما اجازه ساخت و ساز ندهد، مثلا بعد از عقب نشینی فقط 30 مترمربع از زمین باقی بماند، شهرداری باید در ازای آن مبلغی به شما پرداخت کند یا به جای پرداخت مبلغ، در منطقه یا بخش دیگری از شهر به شما زمین بدهد.

برای آشنایی بیشتر با ضوابط عقب نشینی ساختمان، فیلم زیر را مشاهده کنید.

شاید برایتان سوال باشد باتوجه به عقب نشینی، پیشروی طولی چطور اجرا می‌شود؟

در مقاله پیشروی طولی گفتیم که در زیرپهنه‌های سکونت عام (R1) سطح اشغال در کلیه قطعات، حداکثر تا ۶٠ درصد مساحت ملک طبق سند مالکیت است. همچنین پیشروی طولی تا 2 متر، در کلیه زمین‌های این زیرپهنه که طول آن‌ها مساوی یا بیشتر از ٢۵ متر یا وسعت آن‌ها ١٨٠ مترمربع و بیشتر باشد مجاز خواهد بود. البته حقوق همجواری و همسایگی باید رعایت شود.

توجه کنید که منظور از 60 درصد طول زمین، اندازه زمین قبل از اصلاحی و عقب نشینی است. پس چه زمین عقب نشینی داشته باشد چه نداشته باشد 60 درصد طول آن قبل از عقب نشینی و اصلاحی ملاک است.

به طور کلی عقب‌نشینی از گذر عموما تاثیری در تراکم مجاز، تعداد طبقات مجاز و پیشروی مجاز ندارد چرا که این مقادیر با توجه به زیرپهنه‌ای که زمین در آن قرار گرفته است مشخص می‌شود.

البته اگر اصلاحی بسیار زیاد باشد یا زمین طوری قرار گرفته باشد که گذر در ضلع شرقی یا غربی آن باشد، ممکن است بر تعداد طبقات مجاز، تراکم مجاز و همچنین پیشروی مجاز تاثیر داشته باشد. برای مثال فرض کنید زمینی با طول 30 متر داریم که با توجه به سطح اشغال 60 درصد، قاعدتا در 18 متر از طول آن مجوز ساخت ساختمان شمالی داده شده و 12 متر از طول آن حیاط است.

اگر مقدار عقب نشینی که شهرداری مشخص کرده برای این زمین 14 متر از طول زمین باشد، یعنی علاوه بر حیاط 2 متر از طول سطح اشغال نیز کم می‌شود. در این حالت شهرداری می‌تواند به ساختمان تراکم تشویقی بدهد. مثلا اگر مقدار تراکم پایه مالی 120 درصد است، شهرداری می‌تواند با سازنده 180 درصد حساب کند.

اگر ساختمان جنوبی باشد یعنی حیاط در پشت ساختمان باشد نیز با عقب نشینی، ساختمان به سمت حیاط عقب می‌آید و مواردی که برای ساختمان شمالی گفتیم برای این حالت نیز وجود دارد.

اگر ساختمان شرقی یا غربی باشد عقب نشینی هم از سمت ساختمان و هم حیاط خواهد بود که برای جبران این مقدار شهرداری تراکم تشویقی به سازنده می‌دهد.

به طور کلی برای سطح اشغال مجاز، معیار ساخت ساختمان اندازه زمین قبل از عقب نشینی یا اصلاحی است.

تراکم تشویقی

تا اینجای مقاله گفتیم که در بعضی از شرایط به علت عقب نشینی، شهرداری به سازنده تراکم تشویقی می‌دهد. مقدار تراکم تشویقی را خود شهرداری با توجه به شرایط زمین و محله مشخص می‌کند. اما به طور کلی فرض کنید زمینی دارای عقب نشینی باشد. در حالت عادی تراکم پایه مالی زمین 120 درصد است اما به عنوان تراکم تشویقی به جای 120 درصد، تراکم پایه مالی 180 درصد خواهد بود. به طور کلی به ازای هر متر مربع عقب نشینی 3 متر مربع تراکم تشویقی به زمین تعلق می‌گیرد.

خدمات فنی و مهندسی آکادمی عمران

مشاهده خدمات

فرمول محاسبه درصد تراکم ساختمان

تا اینجا متوجه شدیم که برای محاسبه تراکم باید مقدار تراکم ساختمانی مجاز را از تراکم پایه مالی کم کرده و هزینه مقدار باقی مانده را به شهرداری بپردازیم تا جواز ساخت را بگیریم. همچنین گفتیم که در صورت عقب نشینی یا اصلاحی، شهرداری این مقدار را با دادن تراکم تشویقی جبران می‌کند. اما دقیقا خرید تراکم بر چه اساسی محاسبه می‌شود؟

دو حالت در خرید تراکم ممکن است رخ دهد:

1) در صورتی که ملاک تراکم، متراژ سند باشد فرمول زیر را داریم.

خرید تراکم = ((Δ_s )1.2 (S_S) + 1.8) _ T

فرض کنید زمینی با متراژ سند 500 متر مربع (طول 25 متر و عرض 20 متر) داریم. قرار است ساختمانی 5 طبقه در این زمین ساخته شود. با در نظر گرفتن سطح اشغال 60 درصد، برای مقدار تراکم استفاده شده (قابل احداث) داریم.

متر مربع 300 = (60% × 25) × 20

متر مربع 1500 = 5 (طبقه) × 300

یعنی تراکم مجاز این زمین یا مقدار T در فرمول بالا 1500 متر مربع است.

مقدار S_S در فرمول بالا متراژ سند است که برای این زمین با ابعاد 20 در 25 برابر 500 متر مربع خواهد بود.

اگر زمینی که گفتیم اصلاحی یا عقب نشینی نداشته باشد طبق فرمول بالا داریم:

  متر مربع 900 = ((0)1.8 + (500)1.2) _ 1500

اما اگر زمین دارای عقب نشینی به اندازه 2.5 متر از طول زمین باشد. یعنی بدون عقب نشینی 10 متر طول حیاط ساختمان بوده ولی با احتساب عقب نشینی طول حیاط 2.5 متر کم شده و به اندازه 7.5 متر خواهد شد. شهرداری برای جبران این متراژ، مقداری را به عنوان تراکم تشویقی به سازنده می‌دهد.

برای محاسبه مقدار خرید تراکم در این حالت باید در فرمول بالا مقدار Δ_s که از تفاضل متراژ سند یعنی S_S از متراژ باقی مانده (پس از اصلاحی) یعنی S_b به دست می‌آید را جایگذاری کنیم.

یعنی داریم :

  متر مربع 810 = ((450-500)1.8 + (500)1.2) _ 1500

2) در صورتی که ملاک تراکم متراژ باقی‌مانده باشد، فرمولی که در قسمت قبل بررسی کردیم به صورت زیر خواهد بود.

خرید تراکم = ((Δ_s )1.2 (S_b) + 3) _ T

البته جواب به دست آمده از دو فرمول یکی بوده و فقط پارامترهایی که جایگذاری می‌شوند فرق دارند یعنی داریم:

  متر مربع 810 = ((450-500)3 + (450)1.2) _ 1500

تراکم مازاد یا اضافه بنا

فرض کنید ساختمانی مجوز ساخت 6 طبقه را داشته اما 7 طبقه ساخته است. یا به جای احداث لابی، طبقه همکف را مسکونی کرده است. یا سازنده در هر طبقه به جای 600 متر مربع 700 متر مربع ساخته است. به این حالت مازاد تراکم ساختمان یا اضافه بنا گفته می‌شود.

در واقع زمانی که مساحت ساختمان احداث شده بیشتر از مقدار زیربنای مشخص شده در پروانه تخریب و نوسازی باشد، آن ساختمان تراکم مازاد و اضافه بنا دارد.

به طور کلی موارد زیر جزء تخلف تراکم مازاد یا اضافه بنا به شمار می‌آیند:

• ساخت طبقه اضافی
• تبدیل کردن پارکینگ به واحد
• ساخت مغازه‌ در محوطه حیاط و غیره

جریمه تراکم ساختمان

مرجع رسیدگی به تخلف تراکم مازاد ساختمان، کمیسیون ماده ۱۰۰ است. یعنی اگر سازنده هر یک از تخلفاتی که در بخش قبل گفتیم را در ساختمان خود انجام دهد کمیسیون ماده 100 او را بابت این تخلفات مجازات می‌کند. این مجازات از جریمه مالی تا تخریب ساختمان هستند.

البته شهرداری می‌تواند در حین تخلف نیز پرونده را برای بررسی به کمیسیون ماده 100 بفرستد.

اضافه اشکوب یا توسعه بنا

شاید شما هم اصطلاح اضافه اشکوب را شنیده باشید. آیا اضافه اشکوب با تراکم مازاد تفاوت دارد؟ اضافه اشکوب را نیز می‌توان نوعی تراکم مازاد به حساب آورد.

به طور کلی منظور از اضافه اشکوب توسعه بنا در ارتفاع است. برای این کار نیاز به دریافت مجوز طبقه اضافه از شهرداری است. اگر مالک بدون دریافت مجوز شروع به ساخت اضافه اشکوب کند، دچار ساخت و ساز غیر مجاز شده است. در کمیسیون ماده 100 به این تخلف نیز رسیدگی می‌شود.

برگه استحکام بنا

به طور کلی در صورت ایجاد هرگونه تغییر و تخریب در ساختمان، لازم است تا برگه استحکام بنا به شهرداری ارائه شود. به عبارتی شهرداری برای اجرای قوانین ساختمانی و برای رفع مسئولیت از خود، مالکان را ملزم کرده تا برگه‌ استحکام بنا را به عنوان یک تائیدیه از مهندس ذی صلاح بگیرند. در واقع با این کار اگر در حین استفاده از ملک حادثه‌ای به دلیل عدم استحکام کافی رخ دهد، مسئول این حادثه مهندسی است که برگه استحکام بنا را امضا کرده است.

در موارد زیر مالک با تهیه مدارک لازم استحکام بنا و پرداخت تعرفه نظارت اقدام به گرفتن این برگه می‌کند:

• قدیمی بودن ملک و فاقد پایان کار جهت اخذ گواهی پایان کار
• تغییر کاربری از مسکونی به اداری یا تجاری، مسکونی به کارگاه، مسکونی به آموزشی و هر نوع تغییر کاربری که با کاربری پایان کار قبلی مغایر باشد.
• اضافه کردن اشکوب، اضافه و توسعه به بنای قبلی یا حتی حذف طبقه و کسر از بنای قبلی
• تغییراتی که هنگام بازسازی ساختمان یا تغییرات داخلی آن رخ می‌دهد مانند جابه‌جایی دیوارها، حذف ستون

مطالبی که در این مقاله خواندید بخش کوچکی از ضوابط فنی و حقوقی ساختمان سازی است. ما در گام پنجم از آموزش اجرای ساختمان به تمام ضوابط مهمی که یک مهندس عمران برای اجرای یک ساختمان باید بداند پرداختیم. برای مشاهده سرفصل‌های این آموزش و سایر گام‌های آن روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

جمع بندی

تراکم ساختمانی مجاز یکی از مباحث مهمی است که تمام سازندگان باید به خوبی با آن آشنا باشند. محاسبه درصد تراکم ساختمان و تاثیر مسائلی مانند عقب نشینی در آن دارای ریزه کاری‌های فراوانی است. در این مقاله تمام مسائل مهم در مورد تراکم ساختمانی مجاز را بررسی کردیم. همچنین سعی کردیم با فیلم، مثال‌های عددی و تصاویر گویا مفهوم تراکم ساختمانی را شرح دهیم.

در انتهای این مقاله امیدواریم اطلاعات خوبی درباره تراکم ساختمانی کسب کرده باشید. در صورتی که در این مورد سوالی دارید می‌توانید آن را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.

مسیر پیشنهادی مطالعه مقالات آکادمی عمران

مشاهده مسیر یادگیری